Beste films 2020

Was 2020 een goed filmjaar? Bepaald niet, volgens de deelnemers aan de maandelijkse rubriek Filmsterren in de Filmkrant.

Natuurlijk: de corona-pandemie hakte in op de filmwereld. Maar dan nog zijn de lage scores van de meeste films in de Top 10 van 2020 opmerkelijk. Niet eerder in de bijna veertigjarige geschiedenis van de rubriek Filmsterren kreeg de best gewaardeerde film van het jaar zo’n lage waardering. The Souvenir (Joanna Hogg) behaalde 4.3 punten van de maximaal haalbare 5. Dat is zeker respectabel, maar andere jaren kregen minstens twee films altijd een hogere score dan 4.5. Twee jaar geleden behaalde Roma als best gewaardeerde film met 4.95 punten zelfs bijna de maximale score.

Zeggen de lage scores iets over het door de pandemie beïnvloede humeur van recensenten of waren de films gewoon minder goed dan in andere jaren? Of speelt een rol dat nieuwe films van gevestigde namen (we noemen alleen al Paul Verhoeven en Wes Anderson) vanwege de pandemie werden doorgeschoven? Of laten de lage scores zich verklaren doordat recensenten veel films dit jaar niet in de bioscoop zagen, maar gedwongen door corona online thuis? Kan het zijn dat films online minder indruk maken?

De afwezigheid van die handvol grote uitschieters heeft ook een positieve keerzijde: de Top 10 is uitzonderlijk divers. Vijf van de twaalf genoteerde regisseurs is vrouw (zowel in 2018 als 2019 waren dat er slechts twee). Al even opmerkelijk is het uit hoeveel verschillende landen de films in de Top 10 afkomstig zijn: de Verenigde Staten, Engeland, Syrië, Oostenrijk, Oekraïne, Senegal, Iran, Australië en Nederland.

Ja, een Nederlandse film haalde de hoofdlijst, iets wat zelden voorkomt. Het lukte Rosto met zijn middellange (44 minuten) Thee Wreckers Tetralogy. De film voert ook de ranglijst van beste Nederlandse films aan. Wrang, want Rosto overleed voordat de film in Nederland te zien was.

Traditiegetrouw wordt de lijst van beste Nederlandse films gedomineerd door documentaires. Van de best gewaardeerde zes films zijn er vijf documentaires. Het bevestigt weer eens dat we in Nederland beter zijn in het kijken naar de realiteit dan de verbeelding in ons hoofd aan het werk te zetten.

Met veel dank aan Bertil Pouwels

De Top 10

1 The Souvenir – Joanna Hogg
2 Thee Wreckers Tetralogy – Rosto
3 For Sama – Waad el-Kateab & Edward Watts
4 The Assistant – Kitty Green
5 The Lighthouse – Robert Eggers
6 1917 – Sam Mendes
7 Atlantis – Valentin Vasijanovitsj
8 Babyteeth – Shannon Murphy
9 Atlantique – Mati Diop
10/11 Just 6.5 – Saeed Roustayi
10/11 Lillian – Andreas Horvath

De 5 hoogst genoteerde Nederlandse films

1 Thee Wreckers Tetralogy – Rosto
2 Farewell Paradise – Sonja Wyss
3 White Cube – Renzo Martens
4 Sidik en de panter – Reber Dosky
5 Allen tegen allen – Luuk Bouwman

De beste films volgens de Filmkrant-redactie

Ronald Rovers
1 The Last Black Man in San Francisco – Joe Talbot
2 Lillian – Andreas Horvath
3 Bacurau – Kleber Mendonça Filho & Juliano Dornelles
4 Ema – Pablo Larraín
5 Collective – Alexander Nanau

Joost Broeren-Huitenga
1 Bacurau – Kleber Mendonça Filho & Juliano Dornelles
2 Ema – Pablo Larraín
3 The Assistant – Kitty Green
4 Atlantis – Valentin Vasijanovitsj
5 Babyteeth – Shannon Murphy

Hugo Emmerzael
1 A Hidden Life – Terrence Malick
2 Atlantique – Mati Diop
3 The Souvenir – Joanna Hogg
4 Da 5 Bloods – Spike Lee
5 Atlantis – Valentin Vasijanovitsj