Mijn mening decenniumeditie

De beste films van 2009 én van de jaren nul, volgens de Filmkrant-rubriek ‘Mijn mening’.

Wie de rechten heeft op Annie M.G. Schmidt-verfilmingen kan zich in de handjes wrijven: films naar verhalen van de beroemde kinderboekenschrijfster bezetten zowel de eerste (Minoes) als de tweede plaats (Ja zuster, nee zuster) van de Beste Nederlandse Films van 2000 tot 2010. Tegelijk roept dat vragen op over de optimistische, jeugdsentimentele of nostalgische inborst van ons recensentenkorps, maar vooruit. In elk geval zijn we hier in de polder kennelijk het best in het maken van kinderfilms. Al kon de internationaal veelbekroonde kinderfilm Kikkerdril niet worden opgenomen in de ranglijst omdat slechts twee recensenten deze hadden beoordeeld — ja, we zijn streng.

Wat een contrasten biedt dan de top tien van de internationale ranglijst, waar troosteloosheid en melancholie domineren. Op de eerste plaats: Rosetta van de broertjes Dardenne, de koningen van de Waalse uitzichtloosheid. Minstens zo beklemmend op de tweede plaats is het Roemeense abortusdrama van Cristian Mungiu: 4 maanden, 3 weken en 2 dagen.

Als dat de teneur van de jaren nul is, dan moeten we concluderen dat dit millennium behoorlijk droefgeestig van start is gegaan. Hoe weinig we van lachen houden blijkt ook uit de film op de allerlaatste plek (het omineuze nummer 2012): de slechtste film van het decennium is de Franse slapstick The Race, waarin domme inbrekers doldwaas ‘bedoelde’ avonturen beleven — door zes critici kreeg de film unaniem nul sterren toebedeeld.

De lijst van afgelopen jaar is vrij verrassend: maffiadrama Gomorra is uitgeroepen tot beste film van 2009, minder verrassend gevolgd door Das weisse Band, de nieuwe en alom geroemde klapper van Michael Haneke. Vanwege verdeeldheid onder critici zijn bioscoophits als The Reader, Slumdog Millionaire, Inglourious Basterds en Antichrist ver buiten de top tien beland. Het experimentele Avatar, dat ondertussen een Golden Globe wist binnen te slepen, bungelt ergens rond de vijftigste plek.

De favoriete Nederlandse film van de Kring van Nederlandse Filmjournalisten (KNF) was dezelfde als de eerste plek op de Nederlandse ranglijst van 2009: Esther Rots’ speelfilmdebuut Kan door huid heen, op de decenniumlijst met een nette vierde plek vereerd. Oscarinzending Oorlogswinter komt overigens niet voor op de lijst, dit was de op een na beste film van 2008.
Slechtste Nederlandse film van het afgelopen jaar is volgens de panelleden het Paul de Leeuw-vehikel Spion van Oranje. En weer een tegenvaller voor Martijn van Nellestijn, zijn film Sinterklaas en de verdwenen pakjesboot is afgelopen jaar in het geheel niet gerecenseerd.

Met dank aan Bertil Pouwels

Beste films van het decennium
1 Rosetta — Jean-Pierre en Luc Dardenne
2 4 maanden, 3 weken en 2 dagen — Cristian Mungiu
3 Tishe! — Victor Kossakovsky
4 The 3 Rooms of Melancholia — Pirjo Honkasalo
5 Caché — Michael Haneke
6 Good Night, and Good Luck. — George Clooney
7/8 Yi yi — Edward Yang
7/8 You, the Living — Roy Andersson
9 The Host — Joon-ho Bong
10/11 Il mio viaggio in italia — Martin Scorsese
10/11 Letters from Iwo Jima — Clint Eastwood

Beste Nederlandse films van het decennium
1 Minoes — Vincent Bal
2 Ja zuster, nee zuster — Pieter Kramer
3 Valse wals — Mark de Cloe
4/5 Voorland — Eugenie Jansen/Albert Ellings
4/5 Kan door huid heen — Esther Rots
6 Polleke — Ineke Houtman
7/8 De prijs van overleven — Louis van Gasteren
7/8 Lepel — Willem van de Sande Bakhuyzen
9/10 El olvido — Heddy Honigmann
9/10 Het paard van sinterklaas — Mischa Kamp

Beste films van 2009
1 Gomorra — Matteo Garrone
2 Das weisse Band — Michael Haneke
3 Les plages d’agnès — Agnès Varda
4 Stella — Sylvie Verheyde
5 District 9 — Neill Blomkamp
6/7 Welcome — Philippe Lioret
6/7 Three Monkeys — Nuri Bilge Ceylan
8 Let the Right One in — Tomas Alfredson
9 De helaasheid der dingen — Felix van Groeningen
10 Il divo — Paolo Sorrentino

Beste Nederlandse films van 2009
1 Kan door huid heen — Esther Rots
2 Nothing Personal — Urszula Antoniak
3 Zonder pardon — Norbert ter Hall
4 Mama Don’t Like No Guitarpickers ‘round Here — Jacqueline van Vught
5 De laatste dagen van Emma Blank — Alex van Warmerdam
6/7 Oogverblindend — Cyrus Frisch
6/7 Last Conversation — Noud Heerkens
** Episode 3: ‘Enjoy Poverty’ — Renzo Martens
8 Babaji, an Indian Story — Jiska Rickels
9 De indiaan — Ineke Houtman
10 De storm — Ben Sombogaart