Akerman ver­slaat Hitch­cock in Sight and Sound top 100

Jeanne Dielman, 23, quai du Commerce, 1080 Bruxelles

Sinds 1952 brengt Sight and Sound, het tijdschrift van het British Film Institute, iedere tien jaar een top 100 uit met beste films aller tijden. De nummer 1 van 2012, Vertigo (1959) van Alfred Hitchcock, moet dit jaar plaatsmaken voor Jeanne Dielman, 23, quai du Commerce, 1080 Bruxelles (1975) van de Belgische filmmaker Chantal Akerman.

Voor Hitchcock betekent de uitslag een daling van plaats 1 naar 2. Akerman maakt echter een flinke sprong in het klassement. Haar film over de dagelijkse routine van een weduwe die zorgt voor haar zoon en bijverdient als sekswerker-aan-huis stond in 2012 nog op plaats 36. Tien jaar later is de filmmaker die in 2015 uit het leven stapte de eerste vrouwelijke lijstaanvoerder uit de geschiedenis van de Greatest Film of All Time poll.

De rest van de top 5 bestaat uit Orson Welles’ Citizen Kane (1941) op 3, Tokyo Story (1953) van Yasujirō Ozu op nummer 4 en Wong Kar Wai’s In the Mood for Love (2000) op 5. Laatstgenoemde titel is overigens één van drie nieuwkomers in de top 10. Ook Beau Travail (1999) van Claire Denis en Mulholland Drive (2001) van David Lynch, die op de respectievelijk zevende en achtste plaats staan, behoren tot de absolute top.

Het merendeel van de films in de top 100 is ouder dan twintig jaar. Slechts negen titels zijn afkomstig uit de afgelopen twee decennia, waaronder Oscar-winnaar Parasite (2019) van Bong Joon Ho, Moonlight (2016) van Barry Jenkins en Jordan Peele’s Get Out (2017).

De lijst wordt samengesteld op basis van de voorkeuren van recensenten, academici, distributeurs, curatoren, programmeurs en andere experts die door Sight and Sound zijn gevraagd hun eigen top 10 in te leveren. De respons was dit jaar bijna twee keer zo groot als in 2012. Met de keuze voor Akerman als de nieuwe nummer 1 en een ruime vertegenwoordiging van vrouwelijke en niet-witte filmmakers is de top 100 ook te lezen als spiegel voor de tijdsgeest.

Waar nieuwe titels worden opgenomen in de top 100 moeten oude het podium verlaten. Onder de films die dit jaar de lijst niet haalden bevinden zich Touch of Evil (1958) van Orson Welles, het epische Lawrence of Arabia (1962) van David Lean, Roman Polanski’s Chinatown (1974), Raging Bull (1980) van Martin Scorsese, Luis Buñuels Un chien andalou (1929) en The Wild Bunch (1969) van Sam Peckinpah.


Ons Dossier Chantal Akerman verzamelt alle Filmkrant-artikelen over haar films. In Filmkrant #452 brengt Basje Boer een ode aan Vertigo.