Parasite
Tragikomische klassenstrijd in sneltreinvaart
Scherpe satire, zwarte comedy, horror-light, drama: Parasite is het allemaal. Maar dat dit een must-see is, komt vooral door de sensationele en verrassende manier waarop Bong Joon-ho van genre naar genre koorddanst. Mét een confronterende spiegel op zak.
Een goede leraar was hij destijds niet, de gevierde Zuid-Koreaanse regisseur van onder andere Mother (2009), Snowpiercer (2013) en Okja (2017). Maar het kortdurende bijbaantje waarmee Bong Joon-ho als student sociologie een kind uit een rijke familie bijles gaf, bracht hem wel op een fantasie. Wat als hij z’n vrienden één voor één hun luxe villa binnen wist te krijgen? Dat idee bleef kleven, terwijl zorgen over de toenemende kloof tussen arm en rijk in Zuid-Korea hem in de tussentijd vormden tot een geëngageerde filmmaker wiens genrefilms vol zitten met sociaalpolitieke commentaren op de kapitalistische klassenmaatschappij.
Zo ook in Parasite (Gisaengchung), waarin een arme familie op een ingenieus plan komt om te profiteren van een rijke. Dat begint bij tienerzoon Kim Ki-woo, die zich voordoet als student en bijles geeft aan de dochter van de welgestelde Parks. Hun oogstrelende modernistische villa en de fikse vergoeding doen verlangen naar meer.
Wanneer moeder Park op zoek is naar een artistiek therapeut, laat de gewiekste Ki-woo deze kans dan ook niet onbenut. Met wat inventieve leugens en gemanipuleer krijgt hij de goedgelovige Parks zover om zijn zus aan te nemen. En voor je het weet, doen ook pa en ma Kim hun intrede om de baantjes van de ‘blunderende’ chauffeur en ‘zieke’ huishoudster over te nemen. Dit trekt allemaal in een heerlijke sneltreinvaart aan je voorbij. Maar terwijl de Kims én jij nog lachen om deze amusante heist, doet een verontrustende tweede akte al subtiel z’n intrede.
Van eenzijdig gesympathiseer met de minderbedeelden en een oppervlakkige weergave van de welgestelden blijft Bong overigens weg. In plaats daarvan slaat de regisseur je om de oren met verbluffende twists die interessante nuances én droevige realiteiten opwerpen. Wie zijn uiteindelijk de grootste slachtoffers van deze oplichterij? Wat blijft er over van humaniteit en solidariteit wanneer lelijke afgunst z’n intrede doet? En wie trekken er aan het kortste eind in een systeem waarin de onderklasse zich een weg naar de top vecht?
Vaarwel satire, vaarwel komedie, welkom tragedie…
Los van die boeiende, universele thematiek is Parasite ook gewoon een verdomd mooi geschoten film. Met adembenemend production design, rijke symboliek, een zorgvuldig gebalanceerd script, een regie zo strak als de villa van de Parks en een energie die je de bioscoop uit laat lopen met het gevoel echt iets beleefd te hebben. Voor wie denkt dat Gouden Palm-winnaars alleen de arthouseliefhebber bekoren: Parasite is het ultieme voorbeeld van een entertainende crowdpleaser met een hoog artistiek gehalte.
Mis. Hem. Niet.