Michael Sarnoski over Pig

Wie verwacht dat Nicolas Cage bruut afrekent met de ontvoerders van zijn truffelvarken schat Pig fout in. De karakter-gedreven debuutfilm van de Amerikaanse onafhankelijke filmmaker Michael Sarnoski is geen film over wraak maar over rouw, off-grid gaan en verbinding zoeken.

“Ik ga voor wat ik echt wil doen, niet voor wat cool lijkt”, zegt Michael Sarnoski wanneer we op het Festival du Cinéma Americain in Deauville naar zijn toekomstplannen vragen. “Je brengt als regisseur-scenarist zo veel tijd door met een hoofdpersonage dat hij moet blijven prikkelen.” Sarnoski is een onafhankelijk Amerikaans filmmaker en Hollywood-outsider: “Ik groeide op in de Midwest, waar film nooit een optie leek.” Tot hij voor Yale-studiegenoot Vanessa Block The Testimony (2015) monteerde en produceerde, een documentaire over een Congolees verkrachtingsproces. Een plaats op de Oscar-shortlist leverde een agent en aandacht op.

Dat Pig niet het verwachte ‘John Wick-met-een-varken’ bleek, schrok producenten niet af. Toen Nicolas Cage verliefd werd op het hoofdpersonage, de oude truffeljager Rob (“Cage begreep hem goed, voor hem gaat Pig net als Mandy [Panos Cosmatos, 2018] over verlies”) kon Sarnoski medio 2019 met een beperkt budget aan zijn twintig draaidagen beginnen.

Rob gaat in uw film off-grid in de wildernis van Oregon. “Ons uitgangspunt was het beeld van een oude man in de bossen samen met zijn varken. Het isolement, het tegelijk vertederende en mysterieuze, spookte al jaren door mijn hoofd. Ik deed research naar truffels, Portland, het restaurantwezen en langzaam vielen de puzzelstukjes in elkaar. Ver weg van alles vindt Rob een safe place. Hij laat zijn oude leven achter en neemt afstand van alle conventies. Omdat bij zijn terugkeer daardoor alles wat vreemder oogt, belanden we in een geïntensiveerde realiteit. Want we kijken vanuit Robs perspectief naar een moeilijk te vatten wereld. Langzaam beginnen we ook te beseffen hoe weinig we van Rob weten.”

Robs achtergrondverhaal blijft vaag. “Wat er met zijn vriendin gebeurde houden we bewust mysterieus. Rob is geen dakloze die zijn toevlucht zoekt in de bossen en hij heeft kooktalent, dus je voelt dat er iets speelt. Mensen gaan verschillend om met een verlies, het rouwproces veranderde Robs kijk op de wereld. Het zette hem aan om een emotionele muur rond hemzelf op te trekken. Die brokkelt af wanneer hij menselijk contact herontdekt. Pig gaat over mensen die elkaar leren begrijpen en een band ontwikkelen. In hun eerste scène samen spreekt Rob niet tegen Amir, hij respecteert die jongen met zijn blitse auto niet. Langzaam stellen ze zich open voor elkaar waardoor ze zich kunnen ontwikkelen en leren geven om anderen.”

U werkt met hoofdstukken gelinkt aan recepten. “Elk hoofdstuk verwijst naar maaltijden die er bereid worden. De opdeling helpt een sprookjesachtig gevoel te creëren en duidelijk te maken dat de film een andere fase ingaat. Na het gekke underground-gevecht waar we ontdekken wie Rob is, wijst de nieuwe titel op de overgang naar een introspectief gedeelte. De hoofdstukken zijn richtingwijzers die een eenvoudig verhaal – een man gaat op zoek naar zijn ontvoerde varken – complexer maken.”

De recepten zijn van echte chefs uit Portland. “De paddenstoelentaart waar we mee openen is gebaseerd op een oud familierecept dat Chris Sernicki op de kaart heeft in zijn restaurant. En ‘Le Pigeon’-chef Gabriel Rucker ontwierp het duifgerecht dat Rob serveert voor Amir en zijn vader. De chefs hielpen Nic bij de bereiding in scènes die ik met hen en cameraman Patrick Scola co-regisseerde. De rest van de film was vooraf gepland maar hier liet ik veel vrijheid toe.”

Chef Finways restaurant is ‘Eurydice’. “Een verwijzing naar de strijd die Rob en Finway voeren, hun angst om terug te kijken en te ontdekken dat ze misschien wel hun idealen verraden hebben of hun passie verloren zijn. In Portland begeven Amir en Rob zich letterlijk in de onderwereld en blijkt Amirs vader een soort Hades die zijn vrouw gevangen houdt.”

Het underground netwerk van chefs, restauranteigenaars en leveranciers dompelt ons in een misdaadverhaal. “Dat is natuurlijk geen echt gegeven; er zijn in Portland geen restauranteigenaars die daklozen in elkaar slaan, maar er waren redenen om het toe te voegen. Zo is er veel stress en geweld in restaurants. Er is ook echt een hotel dat afgebroken werd en waarvan de kelders gebleven zijn. Voordat Portland naam maakte als alternatieve, artistieke stad heerste de georganiseerde misdaad er. Die historische elementen goot ik in een hedendaags sprookje door te suggereren dat er een mysterieuze wereld bestaat waar Rob toegang toe heeft. Fundamenteel gaat het om het feit dat Rob zijn identiteit moet prijsgeven, dat zijn zelfhaat weerspiegeld wordt in een onaangename, agressieve onderwereld waar hij niet graag naar terugkeert.”

Pig gaat ook over worteling en traditie. “Rob is erg ouderwets, hij gaat graag op zoek naar de oorsprong van dingen. Dat is mooi maar kan ook verstikkend werken. Bij Amir staat klassieke muziek voor een negatieve kijk op de wereld, hij probeert te zijn wie hij voor zijn vader denkt te moeten zijn. Koken werkt, zoals elke kunstuiting, bevrijdend en inspirerend maar wanneer het een obsessie wordt kan het vervreemdend en slopend worden. Wanneer passies en kunst stuiten op economie en verwachtingen blijft het de vraag hoeveel je van jezelf wil opgeven. Het komt eropaan de juiste balans te vinden.”

Als filmmaker balanceert u tussen empathie en kritiek. “Ik hou van de personages, hoe vreemd en irritant ze soms ook zijn. Aanvankelijk is Amir ergerlijk maar uiteindelijk ga je hem begrijpen en begin je om hem te geven. Dat speelt in werkelijkheid ook. Door anderen als oninteressant te beschouwen beland je in een wereld waarin niemand nog geeft om een ander. Het is moeilijker te ontdekken hoe mensen echt zijn en van hen te gaan houden, maar dat is de enige manier om een betere wereld te creëren. Rouw scheidt de drie protagonisten van de wereld en dat is jammer, want verdriet is iets wat je kan delen en wat mensen kan verbinden.”

Robs toekomstvisie is apocalyptisch. “Dat er in de regio ooit een aardbeving gevolgd door een tsunami zal plaatsvinden en het aan een rivier gelegen Portland door de klimaatverandering in de problemen raakt, is een onderliggende boodschap. Maar ik wilde vooral duidelijk maken dat Rob troost vindt in een duistere kijk op de wereld.”

Was Leave No Trace een inspiratie? “Ik zag Debra Graniks film nog niet maar we filmden op dezelfde plaatsen en onze lokale crew was grotendeels identiek. Ze werkten er ook aan Kelly Reichardts First Cow. De spanning tussen wildernis en beschaving die deze plaatsen ademen herinnerde me aan de spanning tussen het rurale en stedelijke die ik ken van Wisconsin.”

Het geweld is wreed maar u focust op de impact. “Geweld is geen instrument voor Rob, het is iets wat hij moet ondergaan om te bereiken wat hij wil. Pig bevat elementen van een western. Ik zie Rob als een cowboy die niet de beste schutter maar de beste kok van de stad is. Hij lost dingen niet op door te vechten maar door te koken. Voedsel is voor hem een middel om te communiceren, kennis laat hem toe een emotionele band te ontwikkelen. Hij ziet er als grote loebas wat beangstigend uit maar hij is eigenlijk erg zachtaardig en communiceert niet via geweld.”

Verbaal is Rob messcherp. “Dat is zijn manier om tot de essentie door te dringen. Maar zonder cynisme. De restaurantscène waarin hij chef Finway vernietigt is eigenlijk heel liefdevol. Hij ontmaskert hem, zegt dat wat hij doet nergens op slaat, maar dat doet hij niet op een gemene manier. Eigenlijk steunt hij Finway, probeert hij hem te stimuleren. Rob zegt: ‘Je kan beter’, en geeft aan dat hij Finway eigen keuzes wil zien maken in plaats van louter te voldoen aan de verwachtingen. Ook voor Rob is het een keerpunt, want het betekent dat hij opnieuw genoeg om mensen geeft om dit te zeggen. Het is ook zijn verlossing.”