Freeze Frame #5

Regisseur Shady El-Hamus (De Libi, 2019) brengt maandelijks een ode aan een bijzondere filmscène. Deze keer: hete kolen in Langer licht (2006) van David Lammers.

Roze marshmallows liggen aan te branden op een smeulende barbecue. Het sissende geluid markeert de stilte. Even hiervoor was alles anders. Even hiervoor was het nog feest.

Zo heet als die barbecue, zo heet is de zomer in Amsterdam-Noord. Luciens vrouw en dochter zijn omgekomen bij een auto-ongeluk en nu zijn hij en zijn tienerzoon Mitchell tot elkaar, en elkaars rouwproces, veroordeeld. Mitchell wil met zijn vader praten om samen het verdriet te erkennen, maar Lucien drukt alles weg.

Vandaag is Mitchell jarig en dat wordt gevierd. Lucien staat in de tuin achter de barbecue te grillen en is het middelpunt van de aandacht – een charismatische man die de hete kolen geen seconde uit het oog verliest. De halve buurt is op komen draven en de sfeer is perfect. Zo lijkt het althans want onder de oppervlakte sluimert het conflict. Mitchell staat van een afstandje, te midden van al het feestgedruis, naar zijn vader te kijken. Hij doorziet hem zoals een zoon dat kan, en kijkt dwars door zijn vaders stoere houding heen. Als Mitchell het huis inloopt, voelen we dat hij een besluit genomen heeft.

Niet veel later klinkt er opeens harde klassieke pianomuziek door de tuin. Het feestje komt tot stilstand en iedereen kijkt naar twee speakers op het balkon. Het moment duurt vervreemdend lang en de spanning stijgt. In Luciens ogen zien we zijn pijn naar de oppervlakte stijgen – de charismatische act van zo even valt als een mantel van zijn schouders. Dan verschijnt Mitchell. Hij komt het huis uit en draagt een felroze tutu. Hij dartelt door de tuin in en doet stoïcijns de ene na de andere pirouette. Iedereen staart hem ongelovig aan, er wordt even gelachen zelfs, maar we voelen aan alles dat dit doodserieus is. Mitchell danst voor zijn vader in de tutu van zijn overleden zusje en kijkt hem uitdagend recht in de ogen. We kunnen niet blijven zwijgen, lijkt hij te willen zeggen, we kunnen het niet blijven wegstoppen, maar Lucien is geen prater, Lucien is een vechter, en dus haalt hij uit. Geschreeuw. Chaos. Mitchell grijpt naar zijn bloedende gezicht en vlucht weg. Lucien moet worden tegengehouden zodat hij niet doorslaat, hij staat te trillen van woede. Mitchell heeft zijn vaders ziel blootgelegd. Als de rust uiteindelijk weerkeert in de tuin liggen de marshmallows op de barbecue sissend aan te branden.

Een sublieme scène. Er wordt zo weinig gezegd, maar zoveel verteld – over mannelijke trots, over niet in contact staan met je gevoel en het isolement dat daardoor kan ontstaan. De aangebrande marshmallows visualiseren het dieptepunt van de relatie tussen vader en zoon, want hierna is er geen weg meer terug, alleen nog maar vooruit. De film laat prachtig zien dat als de emotionele hordes genomen worden, de weg omhoog, hoe lang ook, uiteindelijk naar hoop en hereniging zal leiden. Als je vanuit de donkerte samen omhoog weet te klimmen zal het licht zijn.