Boeken: Sofia Coppola: Forever Young

In dit met liefde geschreven en persoonlijk gemotiveerde overzichts­werk voorziet Hannah Strong het oeuvre van Sofia Coppola van context en interpretatie. Het prachtig vormgegeven Sofia Coppola: Forever Young staat vol interessante observaties en biedt zelfs voor grote fans nieuwe inzichten.

Toen auteur Hannah Strong een jong meisje was, wilde ze dood. Tijdens haar apathische nachtelijk gepieker ontdekte ze Sofia Coppola’s The Virgin Suicides (1999). De film deed haar begrijpen wat ze daarvoor niet onder woorden kon brengen: hoe het is om dood te willen voordat je leven goed en wel begonnen is.

“Dokter, u bent duidelijk nooit een meisje van dertien geweest”, zegt Cecilia Lisbon (Hanna Hall) in die film na een zelfmoordpoging, en alle meisjes zoals Strong (ook ondergetekende) voelden zich gehoord en gesteund. Later in haar leven zou Strong inzien dat juist het feit dat Coppola’s cinema gaat over opgroeien haar zoveel troost heeft gebracht.

Strong opent haar boek Sofia Coppola: Forever Young, een uitgave van het Britse filmtijdschrift Little White Lies, met deze persoonlijke connectie. Dat doet niets af aan de zorgvuldigheid waarmee ze vervolgens het werk van deze baanbrekende en voor haar zo betekenisvolle regisseur onder de loep neemt.

Gen-X-cool
Na een voorwoord van Alice Rohrwacher en die persoonlijke introductie volgen een aantal korte hoofdstukken over de vroege carrière van Coppola. Deze minder vaak besproken korte films en videoclips geven een bijzonder inkijkje in Coppola’s al vroeg gevormde stijl.

Zo heeft de videoclip voor Walt Minks nineties poprocksong ‘Shine’, die Coppola in 1993 regisseerde, al veel van de stilistische kenmerken die we ook in haar latere werk zien. Jonge vrouwen die in de zon op het gras loungen, onderwatershots van mensen in een zwembad: het zijn beelden die ook terugkomen in onder anderen The Virgin Suicides en Somewhere (2010).

Ook bespreekt Strong de in Europa veel minder bekende tv-serie Hi Octane (1994), waarvan Coppola samen met Zoe Cassavetes (dochter van John Cassavetes en Gena Rowlands) slechts vier afleveringen maakte voor zender Comedy Central. In de losse sketches van de show (op YouTube te vinden) maken vele van Coppola’s bekende vrienden en familieleden hun opwachting. Bekeken vanuit 2022 is het een nostalgische studie van de popcultuur van de jaren negentig en de Gen-X-cool die Coppola en Cassavetes destijds uitstraalden.

Beroemdheid
Als Strong in Coppola’s bekendere films duikt, laat ze de chronologie los en levert ze in thematisch gegroepeerde hoofdstukken context en interpretatie bij de film. Zo verenigt ze The Virgin Suicides en The Beguiled (2017) in het hoofdstuk ‘Innocence & Violence’ en onderzoekt ze het in Coppola’s films vaak voorkomende thema beroemdheid in het hoofdstuk ‘Celebrity & Excess’ over Marie Antoinette (2006), The Bling Ring (2013) en A Very Murray Christmas (2015).

Deze hoofdstukken zitten vol met citaten uit andere artikelen, serieuze analyses, maar ook interessante feitjes. Wist u bijvoorbeeld dat The Beguiled is opgenomen op dezelfde locatie als Beyonce’s Lemonade (2016)?

Ook zijn in het boek zes interviews opgenomen met mensen met wie Coppola vaak samenwerkte, zoals acteur Kirsten Dunst en vaste editor Sarah Flack. Deze interviews gaan net zo goed over het werk van Coppola als over het werk van deze makers zelf en scheppen vooral nog meer inzicht in Coppola’s creatieve proces en de context waarbinnen ze opereert.

Francis Ford
Herhaaldelijk trekt Strong parallellen tussen Coppola’s films en haar persoonlijk leven. Haar fascinatie met vader-dochterrelaties wordt afgezet tegen haar eigen relatie met haar vader, de legendarische regisseur Francis Ford Coppola, en het geprivilegieerde, beroemde milieu waaruit ze komt.

Waar die achtergrond door veel mensen wordt aangewend om Coppola weg te zetten als oppervlakkig, lijkt Strong er juist een kracht in te zien. Voor haar is het onderdeel van een diep gevoel van waarachtigheid dat het werk van Coppola uitstraalt. In een nawoord, even persoonlijk als het voorwoord, legt Strong uit hoe deze waarachtigheid intimiteit wordt. Een intimiteit van plot en een intimiteit van personages. ‘Want ondanks alle schoonheid en weelde die in haar werk te zien is, is Sofia een realist. Haar films zijn geworteld in emotie en verbinding, die ze weergeeft met liefde en artisticiteit.’

Het hart van Sofia Coppola’s films is voor Strong hun menselijkheid: de eenzaamheid en het verlangen, en de manier waarop Coppola die soms in één enkel woord of gebaar kan uitdrukken. Het zijn films die ons beter naar onszelf doen kijken, ons helpen onszelf te herkennen, erkennen en uiteindelijk onszelf te vinden.

Sofia Coppola: Forever Young, Hannah Strong | 2022, Abrams, New York | 288 pagina’s | € 49,95