Freeze Frame #2

Regisseur Shady El-Hamus (De libi) brengt maandelijks een ode aan een bijzondere filmscène. Zoals een aanrijding buiten beeld uit 21 Grams van Alejandro González Iñárritu.

Een bladblazer ligt tussen de herfstbladeren doelloos voor zich uit te blazen. Het idee dat degene die met het apparaat bezig was halsoverkop moet zijn vertrokken heeft iets onheilspellends. In de verte klinkt het geluid van een auto die met piepende banden optrekt.

Terug naar het begin.

Een man loopt met zijn twee dochters door een welgestelde Amerikaanse woonwijk. Verderop staat een jongen met een grommende bladblazer in zijn handen een oprijlaan schoon te blazen. De man spreekt de voicemail van zijn vrouw in en zegt dat ze onderweg zijn, bijna thuis. Zijn dochtertjes zien een duif en rennen enthousiast achter het dier aan, zonder op te kijken, half de weg op. De vader roept dat ze moeten oppassen – alsof hij het naderende gevaar voorziet.

Vader en dochters verdwijnen uit beeld en we blijven als kijker bij de blazende jongeman. Niet eventjes, maar zeker tien volle seconden. Lang genoeg om je af te vragen waarom de filmmaker hiervoor kiest, want wat valt hier te zien? Wie is die jongen? Hoe draagt hij bij aan het verhaal? Het blijkt de stilte voor de storm – net op dat moment schiet er een grote pick-up truck door het beeld. De camera beweegt niet mee maar we horen het angstaanjagende geluid van piepende remmen in de verte. De jongen kijkt geschrokken om, laat de bladblazer uit zijn handen vallen en begint te rennen. Nog steeds beweegt de camera niet. In de verte horen we de truck optrekken en wegrijden. We weten dat er iets vreselijks gebeurd moet zijn.

Deze scène is het hart van een film die is opgebouwd als een puzzel – verschillende periodes uit de levens van de personages worden vanaf de eerste minuut door elkaar heen gesneden. We begrijpen al snel dat ze alle drie op hun eigen manier betrokken zijn bij het ongeluk. Christina heeft haar man en twee dochters verloren, Jack is de bestuurder van de pick-up truck en is na de aanrijding doorgereden, en Paul heeft via een donorconstructie het hart van Christina’s overleden man gekregen. Hun verhalen raken steeds meer met elkaar vervlochten.

21 Grams is een grootse vertelling over het gewicht van een mensenleven. Soms iets té groots misschien, tegen het melodramatische aan, maar toen ik de film als tiener zag liet hij een enorme indruk achter. Die bladblazer kreeg ik niet van mijn netvlies. De scène deed mij me voor het eerst inzien voor welke creatieve keuzes een filmmaker staat. Een andere regisseur had er wellicht voor gekozen om het ongeluk veel grafischer in beeld te brengen; de aanrijding, de slachtoffers, de omstanders – aan dramatische elementen geen gebrek. Maar die beelden kennen we. De kracht van deze scène is de indirecte benadering; juist doordat we de aanrijding niet zien is de impact vele malen groter. Zo laat Alejandro González Iñárritu je niet alleen naar een verloren bladblazer kijken, maar naar de vergankelijkheid van het leven.