Motion Capture

Voor hun Kuifje-verfilmingen leunen Stene Spielberg en Peter Jackson zwaar in op motion capture (mocap). Zeven jaar geleden was Robert Zemeckis er van overtuigd dat hij een technische revolutie zou ontketenen met The Polar Express — de eerste film die helemaal op mocap leunde.

Bij motion capture worden de bewegingen van echte acteurs ‘gevangen’ om als basis te dienen voor geanimeerde personages. Voor The Polar Express liet hoofdrolspeler Tom Hanks – die liefst zes rollen voor zijn rekening nam – zich van top tot teen behangen met elektrodes die zijn bewegingen registreerden. Aan de hand van de digitaal opgeslagen bewegingscoördinaten konden de computeranimatoren vervolgens de personages tot leven brengen.

Mocap probeert het beste van twee werelden te verenigen: de oneindige subtiliteiten in de menselijke mimiek en de vrijheid van animatoren om hele werelden naar hun hand te zetten. Hoe graag Zemeckis het ook anders had gezien: met zijn griezelig op de grens van mens en niet-mens balancerende personages belandde The Polar Express precies aan de verkeerde kant van de uncanny valley, dat schemergebied waarin gedigitaliseerde personages zo net-niet op mensen lijken dat we ze eng en onsympathiek gaan vinden.

Anders dan Zemeckis was Peter Jackson in The Lord of the Rings wel succesvol in het toepassen van mocap bij de creatie van het cruciale personage Gollem. De in een elektrodenpak gehesen Andy Serkis werkte lang en nauwkeurig samen met de computeranimatoren om zijn mimiek en gebaren optimaal over te brengen op zijn personage.

Maar het tij voor mocap als een commercieel en artistiek levensvatbare techniek keerde pas echt met Avatar. In plaats van de uitvoering van de acteurs te reduceren tot signalen van elektroden ontwikkelde het team van James Cameron een helm met een aangebouwde camera, die de mimiek van de acteurs rechtstreeks opneemt, en direct vertaalt naar digitale beelden. Met de verbeterde techniek – door Cameron aangeduid als performance capture in plaats van motion capture – maakten de filmmakers eindelijk de sprong over de uncanny valley – mede dankzij de uitgekiende combinatie met 3D. Of mocap ooit honderd procent acceptabele menselijke figuren zal opleveren is nog de vraag. Maar voor het tot leven brengen van de geloofwaardige blauwe ruimtewezens in Avatar, of de cartooneske figuren in The Adventures of Tintin blijkt de techniek nu niet meer weg te denken.