Focus: 65 jaar Cinerama

Het wordt een feest met een onzeker perspectief. Cinerama bestaat dit jaar 65 jaar, maar of de Rotterdamse bioscoop volgend jaar nog bestaat is onduidelijk: de pandeigenaar heeft het huurcontract niet verlengd. Om het Rotterdamse culturele belang van Cinerama te benadrukken presenteert de bioscoop op 14 juni een feestprogramma, met onder andere (gratis toegankelijke) films over Rotterdam.

Rotterdam en cultureel erfgoed is een moeizame combinatie, want de stad kijkt sinds het bombardement in de Tweede Wereldoorlog liever vooruit dan achterom. Veel historische panden werden gesloopt voor de noodzakelijk geachte vooruitgang. Cinerama dreigt het nieuwste slachtoffer te worden.

De enige nog bestaande Rotterdamse bioscoop uit de wederopbouwperiode staat op een plek waar projectontwikkelaars likkebaardend naar kijken. Onduidelijk is wat eigenaar VolkerWessels met Cinerama van plan is, maar dat het huurcontract per 1 januari 2026 niet wordt verlengd, doet weinig goeds vermoeden. In het ergste geval dreigt sloop van het pand.

Om het culturele belang van Cinerama te onderstrepen, viert de bioscoop op 14 juni haar 65ste verjaardag met een feestprogramma. Onder andere zijn vijfentwintig klassiekers uit de laatste zeven decennia te zien. Tegen de gereduceerde entreeprijs van 6,50 euro per film (Cineville gratis en wie een zelfgebakken taart meeneemt ook gratis). Het zijn teveel films om op te noemen, maar een paar titels: The Apartment (Billy Wilder, 1960), Dr. Strangelove or: How I Learned to Stop Worrying About the Bomb (Stanley Kubrick, 1964), Breakfast at Tiffany’s (Blake Edwards, 1961), Blue Velvet (David Lynch, 1986), The Big Lebowski (Joel & Ethan Coen, 1998), Brazil (Terry Gilliam, 1985), Do the Right Thing (Spike Lee, 1989) en Punch Drunk Love (Paul Thomas Anderson, 2002).

Gratis toegankelijk is het Rotterdam-programma, dat uitsluitend Rotterdamse films bevat. In Mijn leven als Deelder (Michael Barzilay & Bob Visser, 2013) blikt Jules Deelder terug op zijn leven. Alle aspecten van zijn leven komen aan bod: poëzie, de oorlog, dope, maatpakken, jazz en Rotterdam. De documentaire 2km2: Twee vierkante kilometer stad (André van der Hout & Carel van Hees, 2008) portretteert twee vierkante kilometer van de Rotterdamse Kop van Zuid, met zijn grootstedelijke tegenstellingen. Tegenover de oude wijken met oude en nieuwe bewoners staat de spectaculaire nieuwbouw op verlaten haventerreinen voor kapitaalkrachtige bewoners. De toekomst is failliet (Suzanne Koopstra, 2024) portretteert een Rotterdamse stel dat al vele decennia de grote veranderingen in de stad fotografeert. Ze richten hun camera vooral op gebouwen die worden gesloopt om plaats te maken voor peperdure wooncomplexen. “Waar moet de gewone Rotterdammer blijven?”, vragen ze zich met Koopstra af.

Rotterdam 2040 (Gyz La Rivière, 2013) is een film over de toekomst van de stad, waarbij het uitgangspunt is dat je zonder achterom te kijken niet vooruit komt. De film toont in een notendop de ontwikkeling van Rotterdam van vóór het bombardement in 1940 tot nu, en trekt de lijn door tot 2040. Heimwee en hartstocht (Sharine Rijsenburg, 2001) is een documentaire reconstructie van het Rotterdam van vóór het bombardement. Met behulp van special effects geeft de film een realistisch beeld van de toenmalige stad die volgens de maker toen nog een hart had. De naoorlogse stad heeft volgens haar wel nog steeds een ziel en dat laat de film ook zien.

Naast de lange films zijn er twee kortfilmprogramma’s met Rotterdamfilms. Typisch Rotterdams! telt drie films: Hand in hand, met dank aan de matrozen (Erik van den Berg, 2025), Papa,+ ik ben Ilias (Sam Nieuwenhuis, 2025) en Over roze gesproken (Charlotte Maria, 2023). Het programma Muziek! Rotterdam! telt drie films over het Rotterdamse muziekleven: Rotterdam Rave Culture “30 Years of Heritage” (Dennis van Rijswijk & Holly Dicker, 2025), Bubbling Baby (Sharine Rijsenburg, 2025) en Feis Forever (Olivier S. Garcia, 2025).

Wie niet alleen films wil zien, maar ook de stembanden wil gebruiken, kan terecht bij het karaokefeestje Heel Cinerama zingt. Ook zijn er spoken-wordoptredens. Wie meer over de geschiedenis van Cinerama wil weten, moet de rondleiding door het gebouw niet overslaan. En tussen 18.00 en 19.00 uur kan er ‘vegetarische kapsalon’ worden gegeten. En natuurlijk wordt er gedanst. Wie na alle feestelijkheden meer wil weten over de strijd voor het behoud van Cinerama kan terecht bij de actiegroep Cinerama moet blijven!.

65 jaar Cinerama filmtheater! | 14 juni 2025 | Cinerama, Rotterdam