Evenementen – 1 mei 2014
Viva Belarus!
Russisch verzet
Het opslokken van de Krim door Rusland zorgt in de Russische filmwereld voor onenigheid. Sommige filmmakers steunen Poetins Groot Ruslandbeleid, anderen, onder wie Alexander Sokurov, nemen er afstand van. In het kamp van de luidruchtigste tegenstanders bevindt zich — het verbaast niet — de meidenpunkband Pussy Riot. Hoe die met bliksemperformances de autoriteiten tegen zich in het harnas joeg, is 4 april te zien in Melkweg Cinema in de documentaire Pussy Riot: A Punk Prayer. De film, die eerder op het IDFA te zien was, volgt de groep van het roemruchte bliksemprotest in de Moskouse Christus Verlosserkathedraal tot aan de veroordeling van drie bandleden wegens godslastering en schennis van een heilige plek. De film bevat niet de recente ontwikkelingen binnen Pussy Riot, dat twee van de veroordeelde vrouwen na hun vrijlating eind vorig jaar uit de groep zette, nadat deze door de internationale media-aandacht zich steeds meer als diva’s waren gaan gedragen. Overigens is Poetin in vergelijking met dictator Alexander Lukashenko van Wit-Rusland slechts een strenge schoolmeester. In Wit-Rusland verdwijnen opposanten van Lukashenko’s bewind zonder dat ooit nog iets van hen wordt vernomen. Enig inzicht in de dictatuur geeft de speelfilm Viva Belarus! van de Poolse filmmaker Krzysztof Lukaszewicz. De film, die is gebaseerd op het leven van de Wit-Russische jongerenactivist en journalist Franak Viachorka, voert een rocker op, die als hij wordt opgepakt bij een demonstratie, wordt veroordeeld tot vijftien maanden militaire dienstplicht. Als hij in het leger protestliedjes maakt, die populair worden bij jongeren, proberen de autoriteiten hem de mond te snoeren. Melkweg Cinema vertoont de film op 16 april in het kader van de Poolse Filmlente.
Feest in het Ketelhuis
Het Amsterdamse Ketelhuis bestaat vijftien jaar en dat hadden weinigen gedacht toen producent Marc van Warmerdam en enkele anderen vijftien jaar geleden het filmtheater oprichtten. Zij vonden dat er een serieuze vertoningsplek voor de Nederlandse cinema moest komen. Het werd het Ketelhuis op het Westergasfabriekterrein, dat zichzelf ‘de kantine van de Nederlandse film’ noemt. De omschrijving maakt duidelijk dat Alex de Ronde, veertien jaar directeur, een hekel heeft aan gewichtigdoenerij. Het Ketelhuis is niet van de high brow, maar van alledaagse gezelligheid, informele debatten en thema-avonden. Het vijftienjarige jubileum gaat niet ongemerkt voorbij. Het feest wordt in het weekend van 29 en 30 maart onder meer gevierd met een door acteur/scenarist Dragan Bakema en regisseur Joppe van Hulzen gemaakt jubileumfilm. Van Hulzen won in 2012 met zijn afstudeerfilm Van de wereld de Topkapi-prijs voor beste Filmacademie-eindexamenfilm. In de (korte) jubileumfilm ontmoeten twee Nederlandse filmregisseurs elkaar. Gezien de altijd warme en vriendschappelijke verhoudingen in de Nederlandse filmwereld leidt dat vast tot een gezellig samenzijn. Verder staan in het jubileumweekend voorpremières op het programma van de documentaires Sexy Money (Karin Junger) en Happily Ever After (Tatjana Božic). Ook zijn er voorpremières van de Zweedse romanverfilming De 100-jarige man die uit het raam klom en verdween en, gelijktijdig met de première in Tuschinski, Lucia de B. (Paula van der Oest). Ook zijn er twee verrassingsfilms voor kinderen en twee sneaks voor volwassenen. Acteur Egbert-Jan Weeber is één van de DJ’s die onder de chique titel Discothèque du cinéma néerlandais (wat is er mis met Discotheek van de Nederlandse cinema?) de feestvreugde komen vergroten. De presentatie van het weekend is grotendeels in handen van Isolde Hallensleben.
Lucia de B.
Festival poëziefilm
De tijd dat onder poëziefilm werd verstaan een dichter die mompelend uit eigen werk voorlas, ligt achter ons. Tijd dus voor een nieuw festival: het ReVersed Poetry Film Festival, dat zich richt op de poëziefilm. Het festival wordt van 4 t/m 6 april gehouden in Amsterdam in Perdu, Kriterion en OT301. Te zien zijn uiteraard poëziefilms, maar er zijn ook lezingen over wat een poëziefilm onderscheidt van andere films. Is het de beeldtaal? De literaire kwaliteit? Met het ReVersed Poetry Film Festival sluiten de organisatoren aan bij een internationale ontwikkeling. De poëziefilm is in opkomst, bewijzen festivals in onder meer Berlijn (Zebra Festival), Antwerpen (Moving Poems) en Vancouver (Visible Verse). Dat de poëziefilm aan populariteit wint, is mede te danken aan internet, dat de verspreiding van deze films makkelijker maakt. In Nederland merken we daarvan overigens nog te weinig, vinden de organisatoren van het ReVersed Poetry Film Festival. Vandaar hun festivalinitiatief. Het festival bestaat uit drie onderdelen. Voorafgaand aan de opening is er in Perdu op 4 april een symposium over de poëziefilm. De opening vindt plaats in OT301 met een key-note van de Britse poëziefilmer Alastair Cook, een openingsfilm en een feest. In Kriterion zijn in de dagen erna de filmvertoningen. Ze zijn onderverdeeld in de categorieën Origins of Poetry Film, International Poetry Film, Obscure/Offbeat, Dutch Poetry Film en de Competitie. Op dit moment van schrijven is de selectie nog niet afgerond, maar te zien zijn in elk geval films van Alastair Cook en Maartje Smits.
ReVersed
Veelzijdige Aziatische cinema
CinemAsia, het festival dat onze blik op de Aziatische cinema verbreedt, is toe aan zijn zevende editie. Van 1 t/m 6 april kan in De Balie worden gekeken naar spraakmakende Aziatische blockbusters, maar ook naar onafhankelijke speelfilms en documentaires. De ruim veertig films in het programma komen uit Korea, India, China, Taiwan, Japan, Indonesië en de Filipijnen. Daarnaast biedt CinemAsia een platform voor films van buiten Azië levende Aziatische filmmakers. Het festival opent met Snowpiercer van de Koreaan Bong Joon-ho. Dat Park Chan-wook, de regisseur van de beroemde Wraaktrilogie, als producer op de credits staat, maakt duidelijk waar we deze film moeten plaatsen. De postapocalyptische scifi-actiefilm met onder meer Chris Evans en Tilda Swinton speelt zich af in een barre ijstijd, waarin de mensheid van kou en ontberingen op uitsterven staat. Alleen een groep mensen in een trein is nog in leven, maar of dat zo blijft is de vraag als tussen hen een hevige klassenstrijd ontbrandt. Er staan meer spectaculaire films op het programma. Zoals de Hong Kong-actiefilm The White Storm (Benny Chan), waarin drie vrienden die voor een antidrugsbrigade werken in Thailand een grote klus moeten klaren. In The Moveable Feast (Taiwan) ontdekt een vrouw bij terugkeer naar haar geboorteplaats dat het bloeiende familierestaurant is veranderd in een noedelkraam. Aan haar de taak om het in oude glorie te herstellen. De film was een enorme hit in Taiwan. In het op een ware gebeurtenis gebaseerde Koreaanse Another Family (Kim Tae-yoon) bindt een vader na de dood van zijn dochter door leukemie de strijd aan met het bedrijf waarin zij werkte. Hij houdt het bedrijf door de ongezonde werkomstandigheden verantwoordelijk voor de dood van zijn kind. In American Dreams in China (Peter Ho-sun Chan) raken drie Chinese studenten tijdens de hervormingen van de economie in 1985 in de ban van de Amerikaanse droom. Uit Taiwan komt The Rice Bomber (Cho Li), waarin een boer die het opneemt voor arme rijsttelers de stem wordt van verzet tegen onrechtvaardigheid en uitbuiting. Een selectie van CinemAsia is te zien in Natlab Eindhoven (11 t/tm 13 april), Filmhuis Den Haag (12 en 13 april) en Worm in Rotterdam (13 april).
The Rice Bomber
Geslaagde remakes
Met de expositie Cinema remake — art & film laat EYE t/m 1 juni zien dat er meer over het fenomeen remake valt te zeggen dan dat de resultaten slappe aftreksels van het origineel zijn. Veel remakes zijn inderdaad slappe kopieën, maar over die luie, gemakzuchtige praktijk gaat de tentoonstelling niet. Het gaat de organisatoren over bijzondere resultaten, waarbij de lijn tussen inspiratiebron en remake dun is. De tentoonstelling richt zich op filmmakers en kunstenaars, die bestaande films aangrijpen om er nieuwe betekenisvolle werken mee te creëren. Geen exacte kopieën, zoals Brian De Palma’s Psycho, maar nieuwe originele hoogstandjes. Zoals Fassbinders op Douglas Sirks All That Heaven Allows gebaseerde Angst essen Seele Auf (1974). Er zijn meer voorbeelden. Zo inspireerde Dennis Hoppers Colors (1988) de New Yorkse kunstenaar Cory Arcangel tot een abstract filmisch kleurenspel. Bij David Maljokovic was Orson Welles’ The Trial het uitgangspunt voor de installatie Recalling Frames, die stills en muziek bevat uit Welles’ film, maar ook recente foto’s van het gebouw in Zagreb waar delen van The Trial zijn opgenomen. Remake of inspiratiebron? Of is het onderscheid irrelevant? Naast Maljokovic en Arcangel is op de expositie werk te zien van Slater Bradley & Ed Lachman, Nicolas Provost, Gregory Crewdson en het duo Chris Chong Chan Fui & Yasuhiro Morinaga. De expositie gaat vergezeld van een filmprogramma. In april zijn te zien: A Fistful of Dollars, Sergio Leones remake van Akira Kurosawa’s Yojimbo; King Kong, Peter Jacksons remake van de griezelfilm uit 1933; Throw Momma From the Train, Danny DeVito’s geestige remake van Hitchcocks Strangers on a Train; The Trial, Orson Welles’ bewerking van Kafka’s Het proces; Angst essen Seele auf, Fassbinders remaken van Sirks All That Heavens allows, en De battre mon coeur s’est arrêté, Jacques Audiards remake van Fingers (James Toback). Cinema Ezgotik, het cultprogramma van Martin Koolhoven en Ronald Simons, sluit aan op Cinema Remake met de vertoning van Dune, David Lynchs verfilming van Frank Herberts scifi-roman Dune, en de documentaire Jodorowsky’s Dune (Frank Pavich), over Alejandro Jodorowsky’s mislukte poging om Dune te verfilmen.
De battre mon coeur s’est arrêté
Hayao Miyazaki
De Japanse grootmeester van de fantasierijke en liefdevolle animatie Hayao Miyazaki sluit zijn rijke filmcarrière af met The Wind Rises. Stoppen is de 72-jarige gegund. In niet iedereen schuilt een Manoel de Oliveira, die twee jaar geleden op 103 jarige leeftijd nog een film maakte. Als eerbetoon aan Miyazaki vertoont EYE naast The Wind Rises vier eerdere films van hem: Howl’s Moving Castle, Princess Mononoke, Ponyo on the Cliff by the Sea en My Neighbor Totoro. Miyazaki, wiens werk op Japanse legenden en sprookjes is gebaseerd, begon zijn carrière in 1963 bij de animatiestudio Toei Douga Studio. Hij werkte er als tekenaar aan films en regisseerde tv-series, maar debuteerde pas in 1979 als regisseur van een lange animatiefilm. In 1984 maakte hij naam met Nausicaä of the Valley of the Wind. Zijn internationale doorbraak kwam in de jaren negentig met Princess Mononoke (1999) en Howl’s Moving Castle (1994), die beide door Disney wereldwijd werden gedistribueerd. Zijn grootste triomf was Spirited Away, dat hem in 2003 de Oscar voor beste animatiefilm opleverde. Miyazaki’s films zijn door de liefdevolle en sprookjeachtige sfeer, de betoverende kleuren, de aandacht voor details en de memorabele personages een uitstekend tegengif tegen cynisme en onverschilligheid
The Wind Rises
Het kan ook kort
Go Short, het jaarlijkse international filmfestival voor de korte film in Nijmegen, heeft zich in de afgelopen jaren stevig in het Nederlandse filmfestivallandschap genesteld. Op de zesde editie van het festival, dat van 9 t/m 13 april in Lux wordt gehouden, verwachten de organisatoren vijftienduizend bezoekers. Zij kunnen kijken naar en breed scala aan Europese korte films. Ze zijn ondergebracht in een groot aantal competities. De belangrijkste zijn de Europese competities voor fictie, documentaire, animatie en art film. Daarnaast is een Nederlandse, een studenten- en een jongerencompetitie. Speciale aandacht dit jaar is er voor de korte film in België, want in dat land lopen niet alleen spraakmakende speelfilmregisseurs rond (Felix van Groeningen, Nicolas Provost), maar ook getalenteerde kortfilmmakers. Bijzondere aandacht is er ook voor Europa (Europa in crisis) en voedsel (Food and film). Dat Paul Wrights imposante speelfilmdebuut For Those in Peril, dat recent in de filmtheaters was te zien, niet uit de lucht is komen vallen, kan worden geconcludeerd uit het aan de Schotse filmmaker gewijde focusprogramma. In de wereld van de korte film had Wright al een stevige reputatie opgebouwd. De filmmaker won onder meer een Britse Bafta Award en de prijs voor beste korte film op het festival in Locarno. Zijn werk was al eerder te zien op Go Short, maar het festival wijdt nu een programma aan zijn films. Ook zijn films te zien die hem inspireerden. Wright is aanwezig op het festival om over zijn werk en inspiratiebronnen te praten.
For Those in Peril
Dertig jaar griezelen
Het begon dertig jaar geleden met het Weekend of Terror in de Amsterdamse bioscoop Alhambra, maar groeide uit tot een tiendaags festival voor de fantastische film. We hebben het over Imagine Film Festival, dat zich toelegt op de verkenning van de scheidslijnen tussen realiteit en fantasie. Terugkerende programmaonderdelen zijn de European en Worldwide Fantastic Shorts, masterclasses, symposia en natuurlijk niet te vergeten de legendarische Night of Terror. De dertigste editie van het festival, die van 9 t/m 8 april in EYE wordt gehouden, telt meer dan vijftig lange en dertig korte films. Daaronder de Nederlandse productie De poel van de Brits-Nederlandse regisseur Chris W. Mitchell. In de combinatie van psychothriller en horror loopt een paar dagen wildkamperen door een gezin door onverklaarbare gebeurtenissen in een vennetje akelig uit de hand. Met Gijs Scholten van Aschat, Carine Crutzen en Katja Herbers. Ook van Nederlandse huize is de onafhankelijke productie Capsule van Djie Han Thung, waarin de wereld weer eens vergaat. Het is gebeurd met de mensheid op negenhonderd gelukkigen na die door een gedragswetenschapper worden geselecteerd voor een verblijf in een capsule. Fijn voor hen, maar hoe integer is de gedragswetenschapper? Natuurlijk zijn er ook fijnzinnige genrewerkjes als Dead Snow 2: Red vs. Dead, waarin nazi-zombies te maken krijgen met idiote Amerikanen en ‘ondode’ Russen. Volgens de festivalorganisatoren ‘meer B-movie comedy dan echte horror’.
Zie filmkrant.nl voor een special met recensies, achtergrondstukken en interviews over het festival | imaginefilmfestival.nl
De Poel