KEN PARK

Elke film van Larry Clark wordt ongeveer door dezelfde personages bevolkt. In Ken Park, Clarks beste film tot nu toe, volgt hij vier tieners en hun ouders, die elkaar in een wurggreep houden.

De jongen met de bleke bast
Ken Park zit er vol mee: typische Clark-jongens met mouwloze hemdjes, een opbollende witte onderbroek en een bleke bast, ielig en onvolgroeid maar toch al vaak door meisjeshanden beroerd. Vaak neuken ze met hun sokken aan. Maar het door Harmony Korine geschreven Ken Park verschilt wezenlijk van Bully, een ’trashy’ film over een vriendengroep die een kwelgeest uit de weg ruimt, en van Clarks debuut Kids, over een seropositieve maagdenverslinder: de seks in Ken Park is niet besmet. Vrijscènes zijn meestal de saaiste stukken in een film, maar in Ken Park zijn ze een verademing: het zijn de enige momenten waarop de tieners echt gelukkig lijken. "Als je gelukkig wilt worden, denk dan niet na", zei de taxichauffeur al in Kids.
Die zorgeloosheid is verdwenen zodra de kleren weer aangaan en de jongeren weer moeten gaan deelnemen aan de echte wereld, die bevolkt wordt door sadistische vaders en ontrouwe moeders. Voor het zover is brengt top-cameraman en co-regisseur Ed Lachman (The limey, Far from heaven) hen onverbloemd likkend en zuigend in beeld, maar nergens wordt het ranzig gezwoeg of mooifilmerij; het ongedwongen plezier is aanstekelijk, ook al zijn de personages helemaal niet aantrekkelijk, en was het volgens Lachman niet de bedoeling dat de kijker er opgewonden van zou raken.

Het meisje met de perzikborsten
Een Clark-film kan niet zonder: ordinaire dellen, zoals het vrouwelijk lokaas in Bully en Melanie Griffith in Another day in paradise, of prachtmeisjes als Peaches in Ken Park. Peaches lijkt sprekend op haar overleden moeder en wordt door haar religieuze vader gekoesterd als een opgezette vlinder in een doosje, dat nooit opengemaakt mag worden. Hij lijkt een liefhebbende vader, maar als hij haar betrapt met een jongenstong tussen haar zachte benen slaan de stoppen door. Zijn reactie is even angstaanjagend als bizar: hij fingeert een huwelijk tussen hem en zijn dochter, alsof hij daarmee zijn dode vrouw terugkrijgt. Zulke intens trieste momenten maken van Ken Park veel meer dan een ‘schandaalfilm’, want het zijn juist deze familiescènes die shockeren, niet de veelbesproken wurgseksscène met zaadlozing.

De moeder met de jonge minnaar
In de vorige films van Clark (naar eigen zeggen een "moralist") waren de ouders nagenoeg afwezig. In Bully, dat hier alleen op video is verschenen, vraagt een moeder vanuit de garage wat haar zoon en zijn vrienden vanavond gaan doen. "Oh, naar de bioscoop waarschijnlijk", zeggen ze terwijl ze net hebben besproken hoe ze die avond pestkop Bobby gaan vermoorden. In Another day in paradise vormt het moordende dievenpaar James Woods en Melanie Griffith volstrekt incompetente surrogaatouders voor hun pupillen, een jongen en een zwanger meisje die het "beter willen doen dan hun ouders".
In Ken Park hebben de falende ouders een gezicht gekregen. Het meest onschuldig lijkt de moeder die regelmatig vrijt met een jongen die haar zoon had kunnen zijn. Later blijkt dat hij haar schóónzoon had kunnen zijn: hij is het vriendje van haar tienerdochter, en moeder doet haar uiterste best om een betere minnares te zijn dan zij. Toch is er hier niet echt sprake van een verknipte seksualiteit zoals in Bully, waarin het meisje dat is verkracht de dader als ruige minnaar aanbeveelt bij haar vriendin. Het is Clark in Ken Park veel meer te doen om de emotionele afhankelijkheid tussen gretige tiener en hunkerende vrouw die hem als seksspeeltje beschouwt.
De meeste Clark-personages zoeken hun toevlucht in wezenloosheid of lijden juist aan zelfhaat. In Bully spuugt de slechterik naar zijn eigen spiegelbeeld. In Ken Park jaagt het sproetige titelpersonage zichzelf al in het begin van de film een kogel door het hoofd voor het oog van zijn mede-skaters.

De oma met het mes door haar borst
Er zijn de laatste jaren veel films gemaakt die het zogenaamde gelukkige gezinsleven in de ‘suburbs’ steen voor steen hebben afgebroken, en Ken Park is een van de betere: hij laat weer even goed voelen hoezeer het mis kan gaan tussen vier muren, zonder dat de buitenwereld dat doorheeft. In Bully vertelt een meisje het verhaal van haar oma die met een hamer in het gezicht werd geslagen door haar opa, waarna hij haar twee dagen lang verkrachtte terwijl hun dochtertje toekeek. Eenmaal volwassen zocht deze dochter altijd het gezelschap op van even kwaadaardige mannen. In Ken Park zien we een variant op dit gruwelijke verhaal uitgevoerd worden door een gefrustreerde tiener die zijn grootouders naar de andere wereld helpt. Waarom? Omdat ze vals speelden tijdens scrabble.

Mariska Graveland