Drie vakantietips Thuiskijken

Drie heel verschillende films. Geen nieuwe releases en waarschijnlijk vanwege corona onder de radar gevlogen, maar alle drie de moeite waard. Drie tips voor de drie resterende weken zomervakantie: een sobere western, een joodse wake annex familiehel en het einde van de wereld met Tom Hanks.

Old Henry
Dit is de rol waarin je Tim Blake Nelson wilde zien. De kleinste en minst sexy van de drie mannen die in 2000 ontsnapten in O Brother Where Art Thou groeide uit tot een bijrolspeler van jewelste. Maar met die versleten, weerbarstige kop kan hij à la Buster Scruggs (2018) ook uitstekend een hoofdrol op z’n naam zetten, bij voorkeur van een versleten, weerbarstig personage.

In Old Henry, in 2021 geselecteerd voor Venetië maar veel kleiner van schaal dan The Ballad of Buster Scruggs (Nelson verwees tijdens festivalinterviews naar Old Henry als een ‘microwestern’), speelt hij de rol van een keuterboer en weduwnaar die anno 1906 z’n leven uitdient, weggestopt tussen de heuvels van Oklahoma. Zijn jonge zoon, die al dat handwerk maar niks vindt en wereldser ambities heeft, heeft nooit een reden gehad om te denken dat er misschien iets meer achter de oude Henry schuilt. Dat alles verandert, wanneer een paard arriveert zonder berijder.

Zoals gezegd, een bescheiden western van een jonge maker, Potsy Ponciroli. Maar het talent is tastbaar. Juist de keuze om alles klein te houden, pakt uitstekend uit. Dialogen zijn spartaans, want Henry is geen man van woorden. Ponciroli gebruikt liever de camera (soms, maar niet te vaak aan een drone) om het landschap te laten zien en de spanning op te bouwen. Het is het soort uitgebeende western – niet alleen spartaans van vorm, maar ook vrij van heroïek – die we vaker zouden willen zien. Met verhalen over mannen die eigenlijk niet meer zouden moeten bestaan, omdat de tijd hen heeft ingehaald.

Shiva Baby
De jonge Amerikaanse maker Emma Seligman debuteerde in 2020 met deze zeer geslaagde zenuwachtig-hilarische komedie, maar zag haar ambities gesmoord door de coronacrisis, waarin bioscoopreleases met bosjes tegelijk naar televisie verbannen werden. Gelukkig is de film nog wel te zien bij iTunes Nederland: zonder abonnement dus.

Om de zevendaagse joodse rouwperiode na iemands overlijden in te luiden, bezoekt Danielle (Rachel Sennott, die ook in Seligmans nieuwe film Bottoms zit én in de volgende maand te verschijnen Bodies Bodies Bodies van Halina Reijn) zeer tegen haar zin met haar ouders de Shiva van… nou ja, dat wordt niet eens gezegd. Of ik ben het vergeten. Het doet er namelijk ook niet toe. Waar het om gaat, zijn de eindeloos herhaalde suffe gesprekken die ze moet voeren, die eigenlijk alleen bedoeld zijn om haar op haar plek te zetten. Heb je geen perfecte partner, dan ben je een loser, ben je niet geselecteerd voor een Ivy League-universiteit, dan ben je een loser et cetera.

De spicy peper in de film komt van de openingsscène, waarin Danielle tegen betaling seks heeft met een iets oudere man, die vervolgens met zijn prachtige vrouw en jonge dochter ook bij de Shiva blijkt te zijn. En dan is er nog Danielle’s ex-geliefde Maya, die haar vlijmscherpe tong en het feit dat zij wél is geselecteerd voor de juiste universiteit, met alle liefde inzet om Danielle te vernederen. Kortom: een komedie over het soort gezelligheid dat je alleen op familiebijeenkomsten treft. Over liefde en salpeterzuur. Heel benieuwd naar Emma Seligmans volgende film.

Finch
Tom Hanks heeft zo’n betrouwbare uitstraling dat je zelfs in een film over het einde van de wereld denkt dat het allemaal wel goed komt. Als Toms personage z’n gang maar kan gaan. Finch, de titel van de film en de naam van Hanks personage, speelt zich af ergens later deze eeuw, wanneer reusachtige zonnevlammen het leven op aarde vrijwel onmogelijk hebben gemaakt. De film begint in St. Louis, waar Finch in een reusachtige vrachtwagen en met een stralingswerend pak én zijn kleine schrootrobotje stelselmatig de gebouwen afstruint om voedsel en bruikbare materialen te vinden. Niet veel later legt hij de laatste hand aan zijn nieuwe, meer mensachtige robot Jeff. Net voordat een radioactieve superstorm Finch, de twee robots en trouwe viervoeter Seamus dwingt St. Louis te verlaten en op reis te gaan naar San Francisco.

Finch, geregisseerd door Miguel Sapochnik (die verschillende afleveringen regisseerde van high-end-series als Game of Thrones, House en True Detective), lijkt een typisch coronaproject. Behalve Hanks zijn op afstand maar twee andere mensen te zien in de hele film, en dat in een flashback. De post-apocalyptische landschappen zijn, naast veel meer, allemaal in ‘post’ toegevoegd. De waarheid is dat de makers de film aan het afronden waren toen corona toesloeg en de filmindustrie werd stilgelegd. Sapochnik vertelde destijds in een Zoom-interview: “De wereld gaat door een onrustige tijd en we wilden niet aan die onrust toevoegen, we wilden op een of andere manier betekenis en zin vinden te midden van de chaos.”

Die zin vindt de film in de emotionele connectie tussen Finch en Jeff. De robot leert snel, maar ook weer niet snel genoeg en veroorzaakt daardoor gevaarlijke situaties. Finch windt zich daar zeer over op en die emoties voel je als kijker. En toch wordt het post-apocalyptische decor nergens een gimmick. Je voelt de hopeloosheid groeien en de vraag dringt zich op: wat als er straks echt geen mens meer in leven is?

Old Henry is te zien op Pathé Thuis, Shiva Baby op iTunes NL en Finch op Apple TV+ (VoD).