Focus: Zwijgen is niet goud

Eigenzinnige Nederlandse films en makers onder de aandacht brengen. Dat doet Kijk ons in filmtheaters in het hele land. Van 11 t/m 18 oktober met El houb van Shariff Nasr. Daarin stuit een Nederlands-Marokkaanse man bij zijn ouders op ijzig zwijgen als hij vertelt dat hij homo is.

Het gezegde ‘spreken is zilver, zwijgen is goud’ bewijst dat tegeltjeswijsheden de grootst mogelijke onzin kunnen verkondigen. Zwijgen zal vast wel eens oké zijn – het kan soms helpen om eerst even tot tien te tellen – maar vaker leidt het tot het dooretteren van akelige situaties. Of, met een andere metafoor, tot een broeiende vulkaan, waarvan iedereen weet hoe het daarmee kan aflopen.

In El houb, wat in het Marokkaans ‘de liefde’ betekent, betrapt een vader zijn zoon Karim met een man. Karim haast zich vervolgens naar huis om zijn ouders te vertellen dat hij homo is. Maar hoe doe je dat in een gezin dat gevoelige onderwerpen uit de weg gaat? Waarin een zwijgcultuur heerst? Als Karim het zijn ouders eindelijk vertelt, negeren ze zijn ‘bekentenis’ volledig en trekken zij zich terug in ijzig zwijgen. Als reactie sluit Karim zich op in de proviandkast – leve de symboliek! – waar hij pas weer uit wil komen als zijn ouders met hem willen praten.

Dat klinkt misschien naar zwaar drama, maar El houb is doorspekt met humor. En scenarist en regisseur Shariff Nasr gunt Karim en zijn ouders een meer open verhouding. In de woorden van hoofdrolspeler Fahd Larhzaoui: “De film gaat over communities, families, die de pijn doodzwijgen, waardoor het meer pijn wordt.” Maar, voegt hij eraan toe, “de film laat ook zien dat er een alternatief is voor lijden in stilte binnen gezinnen.”

Nasr betoogde in een interview in Filmkrant dat de film niet wil veroordelen of stigmatiseren. “El houb valt niet de gemeenschap of het geloof aan, maar vertelt over een gezin dat opeens ergens mee moet leren omgaan. Iedereen heeft een eigen insteek en dat is wat er besproken en begrepen moet worden. Het is een soort ui die je aan het pellen bent. Elke keer komt er een nieuw laagje en nog een nieuw laagje. Als een psychologisch drama waarin je de perspectieven leert kennen en waarin zelfs de hoofdpersoon zichzelf nog niet heeft geaccepteerd.”

El houb is het soort film dat Kijk ons graag met een tournee langs landelijke filmtheaters onder de aandacht brengt. Het drie jaar geleden door meerdere filmorganisaties opgerichte initiatief, dat gesteund wordt door Filmkrant, deed dat eerder met onder andere Nr 10 (Alex van Warmerdam), Niemand in de stad (Michiel van Erp), Met mes (Sam de Jong) en Kom hier dat ik u kus (Sabine Lubbe Bakker en Niels van Koevorden). El houb is in meer dan twintig filmtheaters te zien, met na afloop een Q&A met Larhzaoui en/of Nasr.

Kijk ons: El houb | 11-18 oktober | Diverse filmtheaters