Focus: Hartje zomer

Het is zomer dus bloeien er zomerromances op. Slieker in Leeuwarden vertoont onder de titel Hartje zomer negen filmvoorbeelden. Van vertederende eerste grote liefde tot destructieve lust.

De samenstellers van Hartje zomer beloven “een hete filmzomer vol ontluikende romances, vakantieflirts en crimes passionnel”. Dat is niets teveel gezegd, want het programma toont een diversiteit aan zomerrelaties.

Dat woord klinkt vrolijk en beloftevol, maar daarvan is geen sprake in La piscine, de broeierige erotische thriller van Jacques Deray met Alain Delon en Romy Schneider uit 1969. In het openingsshot tast de camera verlekkerd het lichaam af van de op de rand van een zwembad liggende Alain Delon. Zo kende het publiek de acteur in die tijd nog niet. Ook Sissi is ver weg als Romy Schneider verleidelijk in bikini in het zwembad drijft of aan de kant ligt te zonnebaden.

Delon en Schneider spelen een stel dat de vakantie doorbrengt in en rond de villa van een vriend. Het gaat desastreus mis als de ex-vriend van de vrouw met zijn achttienjarige dochter (een jonge Jane Birkin) langskomt. De erotische spanning tussen de personages is om te snijden.

Hoe het afloopt zullen we niet verraden, maar La piscine is na ruim veertig jaar nog zeer genietbaar. De seksueel vrije moraal ademt de geest van de jaren zestig, maar de vormgeving is de grootste verrassing. De strakke beelden en het lome tempo zouden zo afkomstig kunnen zijn uit een hedendaagse Franse artfilm. Ook inhoudelijk is de film modern met zijn schets van innerlijke leegte achter een erotische façade. Delon is uitstekend, maar La piscine is toch vooral de film van Romy Schneider. Zij kreeg volgens scenarist Jean-Claude Carrière de rol nadat Monica Vitti en Delphine Seyerig het niet aandurfden om het vrijgevochten personage te spelen.

Van een volkomen andere orde dan het berekenende cynisme van de personages in La piscine is de opbloeiende grote liefde van twee tieners in A Swedish Love Story, de meesterlijke debuutfilm van Roy Andersson uit 1970. We kennen Andersson als de briljante grootmeester van maatschappijkritisch absurdisme (zie o.a. Songs from the Second Floor, You, the Living en A Pigeon Sat on a Branch Reflecting Existence), maar zijn debuutfilm doet in niets aan deze films denken.

A Swedish Love Story doet precies wat de titel belooft: schitterend subtiel volgt de film een ontluikende liefde. Zonder ervaringen van eerdere liefdes worden twee tieners meegesleept door hun gevoelens. Onbevangen storten zij zich in de onbekende wereld van de liefde, die contrasteert met de gedesillusioneerde wereld van volwassenen. Prachtig zet de film de twee werelden – de één beloftevol en gewichtsloos, de ander getekend door teleurstellingen – tegenover elkaar. Het bleef in 1970 niet onopgemerkt, want A Swedish Love Story won veel internationale prijzen, waaronder op het filmfestival van Berlijn.

Alleen al om La piscine en A Swedish Love Story is Hartje zomer in Slieker de moeite waard. Maar ook de zeven andere films bewijzen dat het romantische genre geweldige films kan opleveren, die in niets doen denken aan het voorspelbare romantische filmcliché van “zij-vonden-elkaar-en-leefden-nog-lang-en-gelukkig”. Maar oordeel vooral zelf over Call Me by Your Name (Luca Guadagnino, 2018), Before Sunrise (Richard Linklater, 1995), Tanna (Martin Butler & Bentley Dean, 2015), Falcon Lake (Charlotte Lebonm 2022), Moonrise Kingdom (Wes Anderson, 2012), My Summer of Love (Pawel Pawlikowski, 2004) en L’inconnu du lac (Alain Guiraudie, 2013).

Hartje zomer | 23 juli t/m 3 september 2024 | Slieker, Leeuwarden