Call Me by Your Name
Proustiaans liefdesverhaal
De regisseur van A Bigger Splash ontroert met Call Me by Your Name, een sensueel verhaal over seksueel en emotioneel ontwaken.
“Film is een spiegel van de realiteit en het is een filter”, zegt een kunsthistoricus in Call Me by Your Name. Een uitspraak die Luca Guadagnino’s melancholische en sensuele mainstream queer film perfect illustreert. De Italiaanse regisseur van Io sono l’amore (2009) en A Bigger Splash (2015) brengt de jaren tachtig tot leven via realistische details (Converse-sportschoenen, Talking Heads-T-shirt, Penguin Classics, The Psychedelic Furs), maar houdt de politiek-economische realiteit buiten beeld.
In de paradijselijke uithoek van Lombardije waar twee jongemannen een zomerse romance beleven lijkt de tijd stil te staan en de werkelijkheid ver weg. De gevoelens en verlangens in deze kroniek van een seksueel ontwaken vormen als het ware de lens waardoor we zowel naar de erotiek kijken als naar de intellectuele microkosmos van het landelijke familiedomein. Daar waar André Aciman in zijn boek (in Nederland verschenen als Noem me bij jouw naam) via herinneringen vooral terugkeek naar het verleden, dompelen Guadagnino en scenarist James Ivory ons onder in een 1983 dat tegelijk ‘hier en nu’ én heel onwerkelijk aanvoelt. Een zwoele zomerdroom. Loom én opgewonden.
Wanneer professor Perlman, een academicus gefascineerd door archeologie, een student aantrekt als researchhulp wordt zijn zeventienjarige zoon Elio uit evenwicht gebracht door deze zelfverzekerde Amerikaan Oliver. Een dagelijks bestaan dat draait rond piano spelen, fruit, lezen, zwemmen en discussiëren over kunst zorgt voor verveling en onrust, maar blijkt ook een geschikte voedingsbodem voor verlangen en seksuele opwinding. Lang gebeurt er weinig of niets in Call Me by Your Name en toch slaagt Guadagnino erin om ons gefascineerd te doen toekijken hoe de twee rond elkaar cirkelen. Letterlijk zelfs tijdens een fietstocht. Stukjes dagelijks leven wisselen af met fragmenten van fruitoverladen erotische fantasieën. Er wordt ook veel gegluurd en gekeken. Voyeurisme blijkt de spiegel van onderdrukt verlangen. Dat verlangen uit zich soms heel gesofisticeerd (pianospel als verleidingsrecital) en op andere momenten vrij primair (hongerig verorberen van een zachtgekookt ei). Als gold het een reactie op een gevoel van verstikking. Waardoor passie een vorm van bevrijding wordt.
Call Me by Your Name had het zoveelste coming-of-age verhaal kunnen worden over verloren onschuld, maar die moraliserende insteek ontbreekt. Wat de geliefden ontdekken is zintuiglijkheid en gevoeligheid, de troostende kracht van gesprekken en een intimiteit die elke fysieke connectie overstijgt. Maar ook deze zomer loopt onvermijdelijk ten einde in dit Proustiaans liefdesverhaal en tijdens een treinreis duikt het spook van de vergankelijkheid op. Relaties blijken even vluchtig als het bestaan, maar liefde blijft onverwoestbaar. Wanneer een trotse vader in een monoloog zijn zoon prijst omdat die geen kansen verspilde, is de scène zowel cerebraal als emotioneel. Naar het beeld van een film die het hoofd en het hart viseert.