Wuthering Heights

Wuthering Heights en Andrea Arnold: het is geen voor de hand liggende combinatie. Maar het naturalisme uit haar eerdere films pakt ook hier wonderschoon uit.

Kostuumdrama’s doemen tegenwoordig uit de meest onverwachte hoeken op. David Cronenberg – al kun je die uiteindelijk met elk genre aan de haal zien gaan – waagde zich er net nog aan met A Dangerous Method (2011), en nu verlegt Andrea Arnold haar werkterrein van de grootstedelijke buitenwijk naar het ruwe platteland uit het begin van de negentiende eeuw. Maar waar Cronenberg zich teveel laat gijzelen door zijn authentieke sets en historische kostuums, toont Arnold wat er nog meer te halen valt uit een Victoriaanse roman.

Het verhaal is al in zoveel verschillende versies verfilmd, dat het zich heeft losgezongen van het origineel en een universeel, romantisch beeld van onsterfelijke liefde is geworden. Arnold ging juist terug naar het boek, waarin voortdurend een gure wind over het hoogveen waait. Een wind die de vurigste gevoelens aanwakkert: liefde, wrok en jaloezie. Romantisch: ja, maar in een rauwere versie – brandende hartstocht met koude, natte voeten.

Donker
Arnold brengt het verhaal terug tot een reeks sleutelscènes, waarin de natuur veel aandacht opeist. Het gieren van de wind, de schrille roep van de kievit, het wapperen van Cathy’s rokken en Heathcliffs voetstappen in de zompige grond zijn gelijkwaardige onderdelen van hetzelfde ecosysteem. Al lijkt het in niets op een paradijs, toch voel je dat het verlaten van hun geïsoleerde habitat een fundamenteel verlies met zich zal meebrengen.

Het valt goed te begrijpen wat Arnold zo aantrok in de obsessieve liefde tussen het zigeunerkind Heathcliff (in de film een zwarte jongen) en de onstuimige, rebelse Catherine Earnshaw. Ook in Red Road (2006) en Fish Tank (2009) was ze vooral geïnteresseerd in de donkere, irrationele kanten van haar personages, en net als in die films zijn sociale klasse en de fysieke omgeving in Wuthering Heights allesbepalende factoren. Die benadering doet niet alleen recht aan de roman, maar levert bovenal een adembenemende film op.