The Post
De journalist als superheld
The Post is vintage Steven Spielberg: een lekker spannende krantenthriller, die van persvrijheid voorpaginanieuws maakt en zowel Meryl Streep als Tom Hanks omtovert tot superhelden.
Steven Spielberg zorgt ook in 2018 voor een eigen invulling van het ‘één voor het systeem, één voor onszelf’-principe van geëngageerde Amerikaanse regisseurs tijdens Hollywoods Golden Age. Als liberal met neus voor de markt heeft hij het afwisselend gemunt op onze portefeuille en onze geest.
Daar waar sciencefictionactiefilm Ready Player One (2018) een geheide hit wordt, overheersen bij de historische thriller The Post het prestige (Oscar-succes en kritische waardering) en de boodschap (het belang van de strijd voor persvrijheid en tegen vrouwendiscriminatie). Het door Tom Hanks en Meryl Streep met overtuiging gedragen waargebeurde verhaal draait om The Washington Post en The Pentagon Papers, de door analist Daniel Ellsberg in 1971 gelekte documenten die aangaven dat de Nixon-regering wist dat de Vietnam-oorlog niet te winnen was en dat ze mensenlevens opofferden om gezichtsverlies te vermijden.
Het is niet Spielbergs eerste poging om kauwgom voor de ogen op smaak te brengen met democratische waarden en historisch besef. Getuige Schindler’s List (1993), Amistad (1997), The Terminal (2004), Lincoln (2012) en Bridge of Spies (2015). Maar het presidentschap van Donald Trump zorgt voor een extra pigment, levert een gevoel van urgentie.
The Post is een All the President’s Men-prequel, eindigend met de inbraak in de kantoren van de Democratische Partij in het Watergate-gebouw die door de onthullingen van Post-journalisten Carl Bernstein en Bob Woodward leidde tot de val van Nixon. Net als Spotlight (2015) is The Post een krantenfilm die heroïek verleent aan onderzoeksjournalistiek en het blootleggen van waarheid verbindt met spanning en gevaar. Wanneer Washington Post-hoofdredacteur Ben Bradlee zich vastbijt in een voor de Nixon-regering explosief dossier, moet uitgever Katharine Graham beslissen over publicatie, helemaal alleen in een mannenwereld en met risico’s voor zichzelf en voor wat tot aan de beursgang van lokale krant The Washington Post nog een familiebedrijf was.
Het is lovenswaardig dat Spielberg een meeslepende film maakt die niet enkel ergens over gaat, maar ook ergens voor wil staan. Met name persvrijheid en gelijkheid van man en vrouw. Een statement in tijden waar media onderuitgehaald worden met zowel fake news als chilling (het juridisch uitroken van kritische journalisten) en #MeToo aangeeft hoe precair alles is.
Maar Spielbergs nieuwsjagers hebben iets bovenmenselijk, ze zijn morele superhelden. Wat leidt tot karikaturen. Symbolisch is de scène waar het team in Bradlee’s tot redactielokaal omgetoverde huiskamer uit een chaotisch kluwen ongeordende papieren een verhaal brouwt (een voor gewone stervelingen onmogelijke opdracht), terwijl zijn dochter een financieel slaatje slaat uit de catering. Spielbergs superhelden maken van iedereen figuranten: vredesactivisten fungeren als decor en vrouwen staren bewonderend naar Graham. Ondanks de fetisjistische focus op objecten blijft ‘de krant’ een exotische achtergrond voor een met (erg seventies) zoom onderstreepte boodschap: “De pers is er om de geregeerde te dienen en niet de regeerders.” Hanks’ triomfantelijke blik zegt alles. Heerlijk, heldendom.