Magdala

Filmhuis De Spiegel in Heerlen verrijkt het paasrepertoire met Magdala, een minimalistische ‘mijmering’ over de geïsoleerde laatste levensdagen van Maria Magdalena.

Wat vertoon je wanneer je als filmtheater iets met Pasen wil doen? Scorsese’s The Last Temptation of Christ (1988) dan maar weer? Of toch Mel Gibsons lijdenswegverheerlijking The Passion of the Christ (2004)? Echt vrolijk stuur je de kijker dan niet richting de paaseitjes.

Filmhuis Heerlen voegt dit jaar een eigenzinniger optie toe dat repertoire toe met twee vertoningen van Magdala (2022) van de Franse filmmaker Damien Manivel. Een openingstekst geeft in twee zinnetjes alle benodigde context: de film is een ‘mijmering’ over de laatste levensdagen van Maria Magdalena, Jezus’ ‘meest getrouwe discipel’, die na de kruisiging in ballingschap leeft.

Het titelpersonage wordt gespeeld door Elsa Wolliaston, een in 1945 op Jamaïca geboren danser en choreograaf die zich in de jaren zestig in Frankrijk vestigde. Manivel werkte eerder al met haar samen voor een kortfilm en dansfilm Les enfants d’Isadora (2019). In Magdala danst Wolliastondeze keer niet, maar haar achtergrond drukt nog steeds een stempel op de fysieke kwaliteit van haar vertolking van Maria Magdalena op leeftijd, die zich met enige moeite door een bos een weg naar een grot baant.

Ook los van de paascontext is Magdala overigens de moeite van het zien waard. Ook om kennis te nemen van een interessante maker wiens werk in Nederland vrijwel niet vertoond wordt. Van het nogal veelzijdige oeuvre van Damien Manivel kreeg alleen Takara – La nuit où j’ai nagé (gemaakt samen met Kohei Igarashi) in 2018 een Nederlandse bioscooprelease, en dan nog via de vluchtheuvel van Eye’s zomerprogramma Previously Unreleased. Zijn andere speelfilms waren hooguit te zien op festivals – afgelopen november draaide L’île op IDFA in het themaprogramma Fabrications.

Hoe uiteenlopend die films ook zijn – een jonge dichter op zoek naar inspiratie; een tienerromance; een dansfilm – wat ze gemeen hebben is dat het ‘kleine films’ zijn, zoals die recent geroemd werden door collega Roosje van der Kamp. Bescheiden films, die niet imponeren met grootse filmische gebaren maar door hun rust en aandacht. In veel van Manivels films wordt weinig of zelfs helemaal niets gezegd.

Zo ook in Magdala. Het grootste deel van de film observeren we Maria Magdalena in kleine momenten – hoe ze een besje plukt, of van blaadjes en twijgjes kleine kruisjes fabriceert. Er is slechts een handvol zinnetjes dialoog, niet in gesprekken met andere mensen maar met de personages in visioenen die tot Maria komen: Jezus Christus en een engel. Die verbeeldt Manivel dan weer uiterst alledaags, zonder poespas of effecten.

Pas in het allerlaatste shot doet hij een greep naar een grootser beeld en idee. Juist door de terughoudendheid die eraan voorafging komt dat binnen.

Magdala | 30 maart & 1 april | Filmhuis De Spiegel, Heerlen