Focus: Noordelijk Film Festival 2024

Zoals altijd richt het Noordelijk Film Festival, waarvan de 44ste (!) editie van 13 t/m 17 november op vijf locaties in Leeuwarden wordt gehouden, zich op ‘het Noorden’. Het hart van het festival is een selectie films uit Noord-Europese landen. Twee bijzondere evenementen zijn de masterclass van filmmaker Thomas Vinterberg en de Spotlight Talk van actrice Trine Dyrholm.

Never change a winning formula. Dat geldt ook voor het Noordelijk Film Festival, dat onder de titel Noordse Focus speelfilms en documentaires vertoont uit IJsland, Ierland, het Verenigd Koninkrijk, Scandinavië en de Baltische staten. Sommige films zijn Nederlandse voorpremières, maar veel films zijn alleen op het festival te zien.

Een voorpremière is de openingsfilm Kneecap (Rich Peppiatt), een aanstekelijke ‘autobiopic’ van de Ierse rapgroep Kneecap. Een voorpremière is ook The Outrun (Nora Fingscheidt), waarin Saoirese Ronan een alcoholist speelt die terugkeert naar haar disfunctionele ouders op een Schots eiland.

Een kleine greep uit de vele premières in het programma. In That They May Face the Rising Sun (Pat Collins) keert een echtpaar in Londen terug naar hun geboortedorp in Ierland. De film, die een handvol prijzen won, wordt geprezen om de verstilde, meditatieve landschappelijke sfeer. Acteurs Barry Ward en Anna Bederke zijn aanwezig voor een q&a. In het Finse drama Death Is a Problem for the Living (Teemu Nikki) dreigt een uitvaartondernemer ten onder te gaan aan zijn gokverslaving. Een onwaarschijnlijke vriendschap met zijn zachtaardige buurman leidt niet per se tot zijn redding.

De Noorse tragikomedie A Happy Day (Hisham Zaman) voert drie jonge asielzoekers op, die in het desolate, ijskoude noorden van Noorwegen dromen van een toekomst buiten de muren van hun opvangcentrum. Historisch interessant is Hammarskjöld – Fight for Peace (Per Fly). De in 1961 spelende Zweedse politieke thriller toont de pogingen van Dag Hammarskjöld, destijds secretaris-generaal van de Verenigde Naties, om een wapenstilstand te bereiken in de burgeroorlog in Congo, waarin westerse landen een schimmige rol spelen. Op weg naar Congo stort het vliegtuig waarin hij zit om nooit opgehelderde redenen neer.

‘Beweging’ is het festivalthema dit jaar, waarbij het festival met vier gevangenisfilms ook naar het tegendeel kijkt: hoe is het om je bewegingsvrijheid te verliezen? De documentaire The View (Ole Stenum, 2022) volgt de bouw van de allereerste hoogbeveiligde gevangenis op Groenland. Regisseur Stenum is aanwezig voor een q&a. In Into the Abyss (Werner Herzog, 2011) interviewt Herzog de daders en de nabestaanden van een drievoudige moord in Texas. In de thriller Sons (Gustav Möller, 2024) wordt een gevangenisbewaker geconfronteerd met een nieuwe gevangene met wie zij een geheim verleden deelt. En in Sing Sing (Greg Kwedar, 2024) hervindt een gevangene zijn menselijkheid door mee te spelen in een theatergroep in de gevangenis.

Er zijn meer speciale programma’s op het festival. Zoals het programma Memmetaal (Moedertaal), waarin het draait om films uit relatief kleine taalgebieden, zoals Ierland en Baskenland. Naast films is er een panelgesprek met filmmakers en beleidsmakers over de benarde positie van films in kleine taalgebieden.

Traditioneel is er ook weer de competitie Noorderkroon, waarin films uit de noordelijke provincies strijden om de Noorderkroon Awards. Het programma Wadleven bevat een selectie natuurfilms. Het programma Sounds & Cinema bevat muziekdocumentaires, waaronder het bijna vier uur durende In Restless Dreams: The Music of Paul Simon (Alex Gibney, 2024). Ook is in dit programma de zwijgende film The Most Dangerous Game (Irving Pichel & Ernest B. Schoedsack, 1932) te zien, met een live score van The James Whale Orchestra.

Bijzondere gasten op het festival zijn Trine Dyrholm en Thomas Vinterberg. Dyrholm, die de Award for Special Contribution to Northern Cinema krijgt, wordt over haar werk geïnterviewd in de Spotlight Talk. Wie wil zien hoe veelzijdig zij is, moet het zes films tellende retrospectief van haar werk niet overslaan. Te zien zijn: Poison (Désirée Nosbusch, 2024), Birthday Girl (Michael Noer, 2024), Queen of Hearts (May el-Toukhy, 2019), Kollektivitet (Thomas Vinterberg, 2016), Nico, 1988 (Suzanna Nicchiarrelli, 2018) en Festen (Thomas Vinterberg, 1998). Vinterberg komt naar het festival voor een masterclass. Hij gaat in gesprek over zijn werk. Ook zijn twee afleveringen te zien van zijn recente miniserie Families Like Ours. Die speelt zich af in de nabije toekomst als Denemarken door de stijging van de zeespiegel onder water staat en alle inwoners geëvacueerd moeten worden.

Noordelijk Film Festival | 13 t/m 17 november 2024 | Stadsschouwburg De Harmonie, Slieker Film, Pathé Leeuwarden, Neushoorn, Post-Plaza en Toon, Leeuwarden