Queen of Hearts (Dronningen)
Sluipend roofdier
Een vrouw als #MeToo-roofdier? In het gewaagde Deense drama Queen of Hearts leven we lang mee met een vrouw die stap voor stap allerlei seksuele grenzen overschrijdt.
“Off with their heads”, is de beruchte uitroep van de Queen of Hearts in Alice in Wonderland. In die omgekeerde wereld worden de onredelijke straffen al uitgedeeld nog voordat er een veroordeling is. In de intrigerende Deense film Queen of Hearts (Dronningen) leest moeder Anne haar tweeling voor uit Lewis Carrolls beroemde boek. Ze is advocaat van slachtoffers van seksueel geweld en gespecialiseerd in onrecht. Zelf lijkt ze een perfect leventje te leiden in een steriele villa.
Dat verandert als de stuurse tienerzoon uit een eerder huwelijk van haar man bij hen intrekt. Die is van hem vervreemd, zodat Anne zich het lot aantrekt van haar stiefzoon. Dat is ze ook bij haar getraumatiseerde cliënten gewend, die ze regelmatig mee naar huis neemt. Maar haar stiefzoon woelt iets meer in haar los, waarna ze alle grenzen overschrijdt: ze beginnen een affaire.
Dat deze wending onwaarschijnlijk klinkt, zegt veel over het taboe op seksueel misbruik door vrouwen. We kunnen het ons waarschijnlijk amper voorstellen dat een vrouw iets begint met de halfbroer van haar dochters. Knap is hoe regisseur May el-Toukhy alles filmt vanuit het inlevende perspectief van Anne, zodat de kans groot is dat je haar lange tijd niet als dader of #MeToo-roofdier ziet, maar een heel eind met haar ontketende gedrag meegaat. De jongen doet toch vrijwillig mee? Totdat de scheve machtsverhoudingen onmiskenbaar worden. En pijnlijk duidelijk wordt dat slachtoffers vaak niet worden geloofd. Zo worden ook onze eigen morele grenzen overschreden, wat Queen of Hearts tot een gewaagde film maakt.
“Je begrijpt niet hoe mensen in elkaar zitten”, zegt iemand in de film, en ook El-Toukhy laat wijselijk in het midden wat Anne drijft. Het opvallende camerawerk versterkt de botsende tegenstellingen en de eenzaamheid van de personages die daartussen bekneld zitten. Een prachtig shot waarin het gezin van Anne een lange, steile oprit afrijdt, zegt veel over de benauwde kaders waarbinnen het ideale gezin moet manoeuvreren en de neergang die sluipenderwijs is ingezet.
