Actie! Op de set van Youri

Datum 27-08-2025
Auteur Jan Pieter Ekker en Bob Bronshoff
Thema Actie!Filmkrant 482
Deel dit artikel

In de Grote Zaal van het Concertgebouw v.l.n.r. geluidspersoon Lot Peters, still-fotograaf Martijn van Gelder, DoP Richard van Oosterhout, regisseur Sander Burger, 1st assistant Wouter Severijn en visagist Claudia Götz. Helemaal rechts in het publiek acteur Joes Brauers, die schrijver-journalist Jan Brokken speelt. Foto: Bob Bronshoff

Concertgebouwplein 10, 1071 BB Amsterdam, 24 maart 2025, 17.52 uur

“Het is nu net iets later dan wat we net hebben gefilmd”, legt 1st assistant Wouter Severijn uit aan de figuranten. “Iedereen zit zo ongeveer, het concert begint nog niet, dus jullie zijn nog een beetje met elkaar aan het babbelen. Dan wordt het zaallicht gedimd en reageer je zoals je normaal ook reageert: je wordt dus stiller. En dan begint het concert.”

In de Grote Zaal van het Koninklijk Concertgebouw is Sander Burger (Ik ben Alice, 2015; De veroordeling, 2021) bezig met de verfilming van Jan Brokkens succesroman In het huis van de dichter uit 2008. Het wordt geen biopic, aldus de regisseur, maar een film over de bijzondere vriendschap tussen twee mannen.

Het is 30 januari 1982. Youri Egorov, die in 1976 vanwege zijn seksuele geaardheid de Sovjet-Unie moest ontvluchten, gaat zo optreden. Zijn naam zoemt al een tijdje rond in Nederland; de zaal zit tjokvol. Jan Brokken, destijds 26, is er ook bij; het is de eerste keer dat hij de geniale pianist ziet spelen. Nu is hij er ook, buiten beeld, op de stoel waar hij destijds ook zat.

In Youri wordt Brokken gespeeld door Joes Brauers (bekend van Hardcore Never Dies, 2023; Do Not Hesitate, 2021; Een vrouw als Monique, 2025; en natuurlijk tv-quiz De slimste mens). Hij zit tussen de in jarentachtigkleding gestoken figuranten en kijkt nieuwsgierig rond. Visagist Claudia Goetz pulkt aan een haarlok, terwijl Burger met DoP Richard van Oosterhout overlegt hoe dicht de camera op hem moet inrijden.

“Een keertje repeteren, Sander?”, vraagt Severijn. “Wat mij betreft kunnen we meteen gaan draaien”, antwoordt Burger. “Here we go!”, zegt Severijn dan. “Opname… en… even kijken hoor… Sander, ik zie jou nog… en Claudia, du bißt uhhh… ook in beeld…” Als beiden zich uit de voeten hebben gemaakt: “Sound… and action!”

Niet veel later staat het scènetje erop. Severijn richt zich weer tot de figuratie: “Het licht wordt gedimd. Die deur daarboven gaat open en onze held Youri komt naar beneden. Daverend applaus, hij gaat naar de vleugel, en dan stopt het applaus en gaat hij spelen en u luisteren. Het wordt prachtig, denk ik. Hoop ik.”

Even later stiefelt de Georgische acteur Levan Gelbakhiani (eerder te zien in And Then We Danced, 2019; voor zijn rol in Don’t Let the Sun kreeg hij eerder deze maand in Locarno de prijs voor beste acteerprestatie) in rokkostuum de beruchte trap van het Concertgebouw af. Hij maakt een buiging, nestelt zich achter de vleugel, laat zijn armen even langs zijn zij hangen en begint te spelen. Althans, hij doet alsof hij speelt, terwijl een opname van Egorov uit de speakers schalt.

Weer wat later wordt de plek achter de Steinway ingenomen door de Oekraïense Illia Fialko, een professionele pianist die aan het Conservatorium in Amsterdam studeerde. Burger: “We hebben een heel goede acteur én een heel goede stand-in, die fysiek, van achter althans, bijna identiek is aan de acteur. Dus we gebruiken niet alleen zijn handen, maar kunnen ook shots op zijn rug met hem draaien. Dat is heel luxe.”

Als het applaus van de figuranten weer is gestopt, klinkt nogmaals Chopins Etude opus 10 nummer 1, in C majeur, maar nu gespeeld door Fialko. Virtuoos gespeeld, ziet ook de echte Jan Brokken. “Het grijpt me zeer aan. Ik ben terug in de tijd én in de emotie. Nu ik dit zo zie, mis ik Youri nog honderd keer meer dan ik hem gisteren miste. Zo’n hechte vriendschap heb je maar één keer in je leven.”