Unspoken

Verdoofd door de supermarkt

  • Datum 01-06-2009
  • Auteur Mariska Graveland
  • Gerelateerde Films Unspoken
  • Regie
    Fien Troch
    Te zien vanaf
    11-06-2009
    Land
    België, 2008
  • Deel dit artikel

Unspoken is het zorgvuldig gecomponeerde, verstilde dubbelportret van een getrouwd stel dat hun verdriet heeft ingeslikt, met verstikkend effect.

Dichterbij een personage dan in Unspoken kun je nauwelijks komen. In extreme close-ups volgt Fien Troch in haar tweede, uiterst gestileerde film een echtpaar dat na de verdwijning van hun dochter al vijf jaar rouwt. De camera tast hun gezichten af maar ze laten zich niet benaderen.

Zo nabij als de camera is, zo afstandelijk zijn de personages. Net als de film laten ze zich niet omarmen. De jonge, Belgische regisseuse Fien Troch (Een ander zijn geluk) vertaalt hun onuitgesproken verdriet in stille, zoekende beelden met een uitgekiende geluidsband. Gesproken wordt er weinig, zoals de titel al doet vermoeden. De meeste scènes zijn kort en zonder pointe. Gebeurtenissen worden plotseling afgebroken zodat je alleen maar kan gissen naar wat erop volgt. Er worden veel blikken uitgewisseld maar het echtpaar is te ver van elkaar verwijderd om contact te maken. Ieder leeft in zijn eigen wereld, waar een grote schaduw overheen is gevallen. Vaak worden ze gefilmd in tegenlicht. Een vallende sleutelbos is in Unspoken een grote gebeurtenis. Soms wordt er minuten lang in de leegte gestaard. Je moet maar durven als regisseur. Troch is minder geïnteresseerd in identificatie en psychologisering dan in de vele cinematografische instrumenten die ze tot haar beschikking heeft.

Winkelcentrum
Belangrijker dan een doorlopend verhaal zijn de alledaagse handelingen van het echtpaar. Daarin lijkt hun verdriet verstopt, en als we maar lang genoeg kijken dan leren we ze vast beter kennen. Maar dat gebeurt niet. We zien wel hoe de vrouw verdoofd door de supermarkt loopt. Of hoe ze op de uitkijk staat in het winkelcentrum, in de hoop haar dochter tegen te komen.

In één jonge vrouw denkt ze haar dochter te herkennen maar wij hebben als snel door dat dit nooit het geval kan zijn. Ook de mysterieuze telefoontjes die ze krijgen waarbij niemand aan de andere kant van de lijn antwoordt, laat hun hoop herleven. De rest van hun omgeving – vrienden, politie – heeft het dossier al lang gesloten, maar het echtpaar voelt zich nog steeds als de scheur in hun plafond, die na een lekkage snel en lelijk is dichtgesmeerd.

De filmgeschiedenis zit vol met verdwenen of dode kinderen, met Don’t Look Now als bekendste en Keane, L’empreinte de l’ange,/em> en Antichrist als recente voorbeelden. Het immense verdriet heeft Troch deze keer zo klein mogelijk gehouden, zodat je er zelf naar op zoek moet gaan. Larmoyantie is gelukkig ver te zoeken. Een breekijzer voor de impasse van het stel reikt ze niet aan en dat kan frustrerend zijn voor de kijker, die ook wordt opgesloten in hun benauwde wereld. Zo brengt Troch een verstikkend effect teweeg, die veel van de kijker vraagt maar ook goed past bij het isolement van de personages.