Syndromes and a Century
Vliegende schotel
Syndromes and a Century, de film die de Thaise filmmaker Apichatpong Weerasethakul maakte voor het New Crowned Hope-festival dat Peter Sellars twee jaar geleden in Wenen organiseerde ter gelegenheid van het Mozart-jaar, is de laatste film die uit dat project de Nederlandse filmtheaters bereikt en meteen ook de meest toegankelijke. Na afloop van het kijken heb je het gevoel dat je in een lichtgroen bad van verse lentebladeren hebt liggen dromen.
De regisseur die eerder festivalfurore maakte met zijn voor ongeoefende kijker vaak hermetische en impliciete zoektochten langs landschappen en lichamen zoals Blissfully Yours (2002) en Tropical Malady (2004), keert met Syndromes and a Century (Sang sattawat) terug naar het landschap van zijn jeugd. Of beter gezegd naar het landschap van voor zijn jeugd, waar zijn ouders, beiden arts, elkaar ontmoetten. In twee delen, die staan voor vrouw-man, buiten-binnen, yin-yang, traditie-vooruitgang, verleden-heden, zonlicht-kunstlicht, warm-koud, leven-dood, scheert hij langs een aantal ontmoetingen en situaties, die vaak heel onderkoeld (en onbedoeld) komisch zijn.
Beide delen, het eerste op het Thaise platteland, het tweede in een ziekenhuis in Bangkok gesitueerd, hebben min of meer dezelfde structuur, maar belichting, context en setting zorgen ervoor dat je als toeschouwer een heel andere ervaring hebt. Weerasathekuls versie van Mozarts thema van magie en transformatie uit ‘Die Zauberflöte’ kortom.
Beelden van een gitaarspelende Boeddhistische monnik zorgden voor een klein schandaal in eigen land, evenals twee monniken die met een op afstand bestuurbare vliegende schotel spelen. Weerasethakul weigerde de door de censor voorgestelde ingrepen, waardoor de film in Thailand nog nooit officieel is vertoond. In de Engelse krant The Guardian van 14 september 2007 schreef hij onder de kop ‘Who Can Save My Flying Saucer’ een ingezonden brief waarin hij zijn film verdedigt en oppert dat het niet zozeer het blasfemische of seksuele karakter van de film is die de autoriteiten ergert, maar veeleer zijn onafhankelijke geest.
