Memory

Overweldigend acteerwerk van Jessica Chastain en Peter Sarsgard overschaduwt bij vlagen de maatschappijkritiek in Michel Franco’s tedere romantisch drama.

De mens laat zich in de films van Michel Franco vaak van zijn slechtste kant zien. Het oeuvre van de Mexicaan wemelt van doortrapte types. Zie zijn twee voorlaatste provocerende wapenfeiten, New Order (2020) en Sundown (2021), waarin de rijken der aarde er flink van langs krijgen. In Memory toont Franco zich weer eens van zijn tedere kant, wat wel een iets minder memorabele film oplevert. Het drama is in de kern een liefdesverhaal over twee gebroken zielen, maar de oplettende kijker zal ook Franco’s typische engagement herkennen.

De hoofdrollen zijn voor Jessica Chastain en Peter Sarsgard. Chastain vertolkt Sylvia, een alcoholistische zorgwerker uit New York met een tienerdochter; Sarsgard speelt Sylvia’s oude schoolgenoot Saul, bij wie dementie is vastgesteld. Tijdens een school­reünie treffen de twee elkaar. Althans, Saul schuift ineens bij Sylvia aan tafel, terwijl het feestgedruis om hen heen is losgebarsten. Zij, al dertien jaar clean, blijft ver van de dansvloer: losbandigheid gaat gepaard met risico’s, weet ze maar al te goed. Interactie met Saul wil ze evenmin.

Als Sylvia ineens opstapt, achtervolgt Saul haar tot aan de voordeur. De volgende ochtend treft ze hem slapend op de stoep. In contact met zijn broer Isaac (Josh Charles) hoort ze over Sauls aandoening. Op dit punt in de film manifesteert Sylvia zich als redder in nood. Saul heeft een hulp nodig die hem gezelschap houdt in zijn imposante brown­stone en zijn engel lijkt ook nog eens op zijn overleden vrouw. Gaandeweg keert de film 180 graden en wordt Saul juist Sylvia’s rots in de branding.

Franco schreef in die zin een bijzonder symmetrisch script dat zijn hoogtepunt bereikt tijdens twee intieme scènes, gefilmd in badkamers, aan het begin en einde van de film. De filmmaker is zich er duidelijk van bewust dat Chastain en Sarsgard (wiens rol op het filmfestival van Venetië werd bekroond met de prijs voor beste acteur) wel raad weten met kwetsbare situaties. Maar Memory draait ook om (culturele) segregatie: Sylvia woont en werkt in een arme wijk in Brooklyn tussen New Yorkers van kleur. Haar familie, woonachtig in een rijke buurt, kijkt neer op de problematiek enkele straten verderop.

Sarsgard en Chastain zijn geweldige acteurs, maar hun bekendheid leidt bij vlagen af van de maatschappijkritiek die Franco ook probeert voor te schotelen. Misschien had de cineast, wiens film nu op twee gedachten hinkt, een voorbeeld kunnen nemen aan de vroege films van Ramin Bahrani, zoals Man Push Cart (2005) en Chop Shop (2007): impactvolle, kritische kronieken van New York waarin onbekende gezichten de ongelijkheid in de grote metropool nog beter invoelbaar maken.