Sundown

Het leven van een bemiddelde vakantieganger in Mexico, heerlijk stoïcijns neergezet door Tim Roth, neemt absurde wendingen in de messcherpe maatschappijkritische thriller Sundown, waarmee de Mexicaanse filmmaker Michel Franco de kijker opnieuw tart en choqueert.

Op het strand van het Mexicaanse Acapulco zit een man half onderuitgezakt op een plastic tuinstoel, een emmertje vol ijs en flesjes bier aan zijn voeten. Hij lijkt nergens aan te denken, geen zorgen voor morgen te hebben. Alsof filmmaker Michel Franco fluistert: zo ziet onbekommerd genieten eruit.

Misschien is dat ook de reden dat het shot net iets te lang duurt. Omdat genieten niet per se een kwestie is van de knop omdraaien. Je moet geleidelijk overmand worden door genot. Het kost vaak wat tijd om in een luchthartige stemming te raken. Franco vult zijn films met dit soort ogenschijnlijke banaliteiten omdat hij de kijker wil afleiden, totdat hij plotseling toeslaat.

Ook in Sundown maakt het banale meermalen plaats voor het acute. De film draait om de Londense Neil (Tim Roth), die met zijn zus Alice (Charlotte Gainsbourg) en haar twee kinderen op een decadente vakantie is aan de Mexicaanse kust. Op een dag krijgt het gezelschap slecht nieuws: er is iets ernstigs met de moeder van Alice en Neil. Alice besluit dat het gezelschap meteen de koffers moet pakken. Op de luchthaven blijkt Neil zijn paspoort te zijn vergeten. Pure pech of schuilt er meer achter?

Terwijl Alice en haar kinderen naar Engeland afreizen, neemt Neil zijn intrek in een goedkoop motelletje aan de kust en slijt hij zijn dagen met alcohol, zon en seks met een jonge Mexicaanse (Lazua Larios). Als zuslief belt waar hij blijft om haar te helpen met de begrafenis, dan verzint hij smoesjes of neemt hij eenvoudigweg niet op.

Franco is spaarzaam met informatie; pas aan het einde van de film geeft hij een verklaring voor Neils mysterieuze gedrag. Het blijkt iets te maken te hebben met de staat van lethargie waarin veel mensen in deze onrustige tijden verkeren. Mensen die vinden dat er aan alle malheur toch niets te veranderen valt.

De film raakt ook aan andere thema’s die telkens terugkeren in Franco’s oeuvre: hebzucht, familieruzies en Mexicaanse onlusten. Je kunt Sundown, in navolging van Franco’s naargeestige maar trefzekere New Order (2020), zien als een kritiek op de elite die zijn kop in het zand steekt terwijl de bankrekeningen worden gespekt. Tim Roths personage steekt opvallend af tegen de lokale mensen, die moeten zwoegen om te kunnen genieten. Neil heeft amper oog voor ze, omdat hij heeft geleerd weg te kijken.

Franco doet precies het tegenovergestelde. Hij laat onomwonden zien wat er gebeurt als je je blik afwendt. Met genot heeft dat weinig te maken.