Kyuka Before Summer’s End

Met een lichte overdaad aan stijlvariaties roept dit eigenzinnige speelfilmdebuut de triviale en levensgrote emoties op die tijdens een Griekse zomer de kop opsteken.

Een zomer kan je leven veranderen; vooral als je een jaar of vijftien bent, zoals de Griekse tweeling Elsa en Konstantinos. Lamlendig hangen broer en zus op de steiger terwijl hun vader Babis de zeilboot klaarmaakt voor een tochtje naar een van de eilanden.

Een onderneming met een doel dat van grote betekenis is voor zijn kinderen: de moeder die hen verliet toen ze nog baby’s waren komt ook naar het eiland, om hen te ontmoeten. Alleen weten Elsa en Konstantinos van niets. En terwijl zij een zorgeloze vakantie tegemoet gaan, raakt Babis stilletjes verstrikt in zijn eigen net.

Humoristisch, wonderlijk en soms ontroerend is de gezinsdynamiek op de niet al te ruime boot. De innige band van de tweeling valt af te lezen aan de grofheid van hun interacties. Gaandeweg daagt het hoe de macho Babis zich moet voelen over zijn softies van kinderen, en hoe zij op hun beurt hebben leren omgaan met de emotionele onbeschikbaarheid van hun vader. Het is een raar gezin, maar op zijn eigen rare manier functioneel. Als Elsa tegen een nieuwe vriendin zegt dat ze er wel overheen zijn dat ze als kind door hun moeder zijn verlaten, geloof je haar. En die waarheid bestaat naast het verdriet dat in haar opwelt terwijl ze zich met haar broer ontfermt over een peuter die door haar ouders uit het oog is verloren.

Filmmaker Kostis Charamountanis vangt het mengsel van emoties dat deze zomervakantie met zich meebrengt in een elliptische montage van schijnbaar losse gebeurtenissen, gefilmd in een nostalgisch kleurenpalet gelardeerd met lens flares en gevat in een smal beeldformaat met ronde hoeken, alsof we naar een diashow kijken – letterlijk zelfs, in een scène die uit een sequentie van stills bestaat. Een soundtrack waarop populair-klassieke muziek overgaat in een door de regisseur gecomponeerde synthesizerscore hint naar spanning in de lucht.

In zijn eclectische vorm (met bijvoorbeeld ook nog een veelvuldig gebruik van jump cuts en een achterstevoren vertoond fragment) is Kyuka Before Summer’s End een wat rafelige film, waarin ook een paar minder goed gelukte ideeën zijn blijven zitten, maar dat belemmert niet dat de personages zich onder je huid nestelen.

Wat betreft de vraag hoe zij zijn gekomen op het punt waarop we hen aantreffen, zien we slechts de fragmenten van een mozaïek. Met daarin als terugkerend motief Babis’ masculiene fixaties – het meest expliciet uitgedrukt in zijn obsessie met het eigenhandig vangen van vis om zijn gezin te voeden. Daarmee schaart Kyuka zich in een rijtje Griekse films waarin mannen vooral zelf slachtoffer worden van hun patriarchale reflexen, zoals Athina Rachel Tsangari’s Chevalier (2015) en Yorgos Lanthimos’ Poor Things (2023). Maar op een genadeloze afrekening is Charamountanis niet uit; en juist de bitterzoete zomernostalgie waarin zijn film gedrenkt is, tintelt ver voorbij de aftiteling na.