Bloody Marie

Een vrouw die maar niet neer wil storten

Waarom moeten we in Guido van Driels en Lennert Hillege’s Bloody Marie naar de zoveelste kunstenaar met een drankprobleem en een creatieve blokkade kijken?

Toen de Amerikaanse onafhankelijke filmmaker John Cassavetes (1951–1989) begin jaren zeventig geld probeerde te vinden voor A Woman Under the Influence (1974), kreeg hij te horen dat ‘niemand naar een gestoorde vrouw van middelbare leeftijd wil kijken’. Cassavetes zette door en in 1990 werd de film vanwege het ‘culturele, historische en esthetische belang’ in de Amerikaanse National Film Registry opgenomen. Nog steeds geldt: alsjeblieft meer films met gestoorde vrouwen van middelbare leeftijd. Het zijn mateloos interessante personages. Net als gestoorde mannen. Vraag maar aan Shakespeare.

Als je rond de veertig een middelbare leeftijd mag noemen dan is Bloody Marie in ieder geval een film over een gestoorde vrouw van middelbare leeftijd. Maar om het wat boud te stellen: het is desondanks niet duidelijk wat het bestaansrecht van Bloody Marie is, geregisseerd door Guido van Driel en Lennert Hillege. Anders gezegd: waarom kijken we naar de zoveelste dronken kunstenaar met een creatieve blokkade?

De Duitse Marie Wankelmut publiceerde ooit een succesvolle strip maar krijgt tegenwoordig niks meer uit haar vingers. Misschien doordat ze zich elke avond klem zuipt, of misschien zuipt ze zich klem omdat ze niks meer uit haar vingers krijgt. Overdag slaapt ze haar roes uit, ’s nachts slentert ze van kroeg naar kroeg over de Amsterdamse Wallen waar ze tussen de pooiers en de studenten woont. In de avondschemering hallucineert ze over haar onlangs overleden moeder. Als ze in een naastgelegen pand geld steelt van vrouwenhandelaar Dragomir, loopt de boel uit de hand.

Tenminste, zoiets. De film probeert van Marie zeker de eerste helft een ongeleid projectiel te maken maar een van de problemen is dat ze dat nooit echt wordt. Omdat de film haar pijn niet genoeg voelbaar maakt, snap je haar drankzucht en zelfdestructie niet. Je hoeft als kijker niet precies te weten waar die pijn vandaan komt maar je wil de pijn wel voelen. Nu lijkt Marie vaak meer een verwend kind dan een getergde vrouw of een verloren ziel. We krijgen niets van haar kunst mee – terwijl Van Driel zelf toch een grote liefde voor strips heeft – en bijna niets van haar kijk op de wereld. Ook in de vorm is weinig met die kunst gedaan. Zie ter vergelijking het recente At Eternity’s Gate, waarin de licht- en kleurgevoelige kijk van Vincent van Gogh de vorm van de film volledig bepaalt.

De titel van de film en de hallucinaties hinten bovendien (behalve naar de cocktail) tamelijk expliciet naar Bloody Mary, een folkloristisch verhaal over de geest van een dode vrouw die nieuwsgierigen via hallucinaties het gezicht van hun aanstaande echtgenoot kon laten zien. Of een doodshoofd: in dat geval zou de nieuwsgierige overlijden voor ze kon trouwen. Om die connectie met het hiernamaals nog wat dikker aan te zetten, maakt een ander personage elders nog de grap dat hij in contact staat met Marie’s overleden moeder. Maar het wordt niet duidelijk wat de film hiermee wil. De suggestie is misschien dat Marie door haar gemoedstoestand en levensstijl al met een been in het rijk van de doden staat – een interessant idee – maar dat existentiële perspectief wordt in de tweede helft niet uitgewerkt.

In plaats daarvan serveert de film een dramatisch maar nogal willekeurig avontuur met een criminele buurman en de vrouwen die hij uitbuit. Het idee lijkt te zijn dat Marie tot een soort inzicht komt door wat ze in die tweede helft meemaakt, maar het voelt allemaal te bedacht en dan ook nog eens te weinig doordacht. De film mist het organische verloop van De wederopstanding van een klootzak, waarmee Van Driel in 2013 als filmmaker doorbrak. Dat wil zeggen: daar waren situaties duidelijk een gevolg van hoe het hoofdpersonage in elkaar stak. Marie is meer een verschijning dan een mens. Wat wel weer mooi bij de folklore van Bloody Mary zou kunnen passen, maar waarom haar dan in zo’n knullig avontuur storten? Waarna de hele boel als een sisser afloopt. Was will der Film?