Annecy 2025: De winnaars

Gaza en Iran waren sterk aanwezig op de prijsuitreiking van het animatiefestival van Annecy; van hoofdprijswinnaar Arco tot het Nederlandse korte debuut Zwermen hadden ook de winnaars vaak, direct of indirect, een politieke of historische lading.

Nadat de openingsavond al had geleid tot politiek geladen uitspraken – onder meer van veteraan Joanna Quinn, die bij het ontvangen van een oeuvreprijs aandacht vroeg voor het project van Haneen Koraz, die in Gaza animatieworkshops organiseert voor kinderen – werd de prijsuitreiking van het animatiefestival van Annecy nog sterker gedomineerd door de oorlogen in Gaza en inmiddels ook Iran, waardoor meerdere Iraanse gasten van het festival voorlopig niet kunnen terugkeren naar hun thuisland.

Het Iraanse jurylid Sepideh Farsi, die niet alleen animatiefilms regisseert als La sirène (2023) maar ook documentaires zoals Put Your Soul on Your Hand and Walk (over de Gazaanse fotojournalist Fatma Hassona die toen die film al voor Cannes was geselecteerd werd gedood door een gerichte Israëlische aanval), las een tekst voor van het Palestijnse meisje Jenna. Het andere Iraanse jurylid Shiva Sadegh Asadi las een gedicht voor van de 21-jarige Parnia Abbasi, die terwijl het festival bezig was samen met haar familie in Teheran werd gedood door een Israëlisch bombardement: “Ik huil voor ons beiden, voor jou en voor mij.”

Nadenken over wat er nu gebeurt in Gaza, Israël en Iran (en andere plaatsen) houdt ook in: begrijpen welke geschiedenissen hierachter steken en ons afvragen welke toekomst we voor onze nakomelingen creëren.

Het is misschien niet helemaal toeval dat de winnaar van de hoofdcompetitie in Annecy dit jaar, Arco van Ugo Bienvenu (een Franse productie, ondersteund door Natalie Portman als coproducent en als stemacteur van de Engelse dub), gaat over een jongen die vanuit het jaar 2932 terugreist in de tijd naar onze near future, 2075. Of dat de juryprijs – de tweede prijs – ging naar de Japanse cyberpunk-animatie ChaO van Yasuhiro Aoki, geproduceerd door de vermaarde Studio 4ºC, die zich afspeelt in een near-future Shanghai.

Winnaar van de Contrechamp-competitie voor ‘vreemdere’ films was de Canadese animatiedocumentaire Endless Cookie van en over Pete and Seth Scriver, twee halfbroers, eentje Inheems en eentje Wit – ook niet zonder politieke lading. Terwijl de juryprijs ging naar de Zuid-Koreaanse animatie The Square van Bo-Sol Kim, over een clandestiene relatie tussen een Zweedse ambassademedewerker en een plaatselijke verkeersagent in de Noord-Koreaanse hoofdstad Pyongyang.

De gewilde publieksprijs ging naar Amélie et la métaphysique des tubes van Maïlys Vallade en Liane-Cho Han – een Cannes-première die later in Nederland wordt verwacht, net als Arco en de winnaar van de Paul Grimault-prijs (min of meer de derde prijs) Planètes van Momoko Seto.

Korte films grepen terug op de geschiedenis van animatie zelf. Winnaar Les bottes de la nuit van Pierre-Luc Granjon (die ook de korte Publieksprijs won) maakte gebruik van de bijzondere pinscreen–techniek van Alexandre Alexeieff en Claire Parker, terwijl de winnaar van de juryprijs Les bêtes zich liet inspireren door het werk van de twintigste-eeuwse animatiegigant Władysław Starewicz.

De prijs voor beste VR ging naar het al eerder opgevallen Oekraïense werk Fragile Home en er waren ook Nederlandse winnaars: Janneke Swinkels en Tim Frijsinger ontvingen de prijs voor het beste korte debuut voor Zwermen.

De winnaars van de beste televisieproductie, de aflevering Hunting Party uit de reeks Christo the Civilized Barbarian van Shaddy Safadi, en de beste opdrachtfilm, de muziekvideo Ye Kou Si Kuo, geregisseerd door Lola Lefèvre voor de band Naive New Beaters samen met de Star Feminine Band, zijn overigens beide online te bekijken: de één heel geestig, de ander heerlijk uitbundig en lichamelijk.