Op ooghoogte #25

Onder_titels — Een manifest

Mark Cousins (The Story of Film en A Story of Children and Film) schrijft maandelijks over films en beeldassociaties. Deze maand: onder_titels.

1 Woorden op filmbeelden zijn schitterend, als tatoeages op huid.
2 Laat kinderen onder_titelde films zien. Tilda Swinton en ik deden dat met 8½ jaar oude kinderen in Schotland. We stuurden duizenden kinderen dvd’s van onder_titelde films. Na afloop had geen van hen het over de onder_titels. Volwassenen denken dat kinderen ontmoedigd raken door onder_titels, maar dat is meestal niet het geval.
3 We zouden scènes in films die geen teksten hebben ook moeten onder_titelen. Dat is wat Douglas Gordon en Philippe Parreno deden in hun film Zidane. Het leek alsof de film zelf sprak.
4 Onder_titels hoeven daarom geen vertalingen van de ene verbale taal naar de andere te zijn. Woorden die op het doek verschijnen kunnen het onderbewuste van de film vertolken. Stel je voor dat Hithcock zijn film Vertigo had onder_titeld, om ons te laten weten wat de hoofdpersonen niet zeiden.
5 Het commentaar in Billy Wilders Sunset Boulevard zou in onder_titels nog veel beter hebben gewerkt dan als voice-over.
6 Het beeld staat tot de onder_titel als vraag staat tot antwoord.
7 Onder_titels kunnen spelen en verhullen net zoals onthullen — denk aan de titels bij Jean-Luc Godards Film Socialisme die uit fragmentarische woordcombinaties bestaan. Hij noemde ze Navajo Ondertitels.
8 De onder_titels van Timut Bekmambetovs Night Watch en Day Watch glijden langs muren en suizelen door de ruimte als vliegen of bloedspetters.
9 Onder_titels moeten worden gezien als deel uitmakend van de vormgeving van de film, net zoals tussentitels in de stille dagen.
10 Verschrikkelijke films kunnen enorm verbeterd worden door oneerbiedige, speelse, punky onder_titels. Kan iemand Germaine Greer de opdracht geven om Transformers te onder_titelen?
11 Vanaf de begindagen van de Japanse onder_titelpraktijk was het net zo gebruikelijk dat de woorden verticaal, of op een plek in het beeld die complementair was aan de compositie van het shot, op het scherm verschenen, als horizontaal en onderin het beeld, zoals de norm in het Westen is. Zoals met bijna alles in de cinema, kunnen we ook hier een hoop van Japan leren.

Mark Cousins | twitter @markcousinsfilm

Geschreven door Mark Cousins