Undone seizoen 2

Het tweede seizoen van Undone is fenomenaal. Parallelle tijd­lijnen, tijdreizen door van herinnering naar herinnering te springen, komedie, warmte en wijsheid en dat alles in de vorm van rotoscopische animatie.

Tijdreizen via de herinneringen van anderen? Ingrijpen in herinneringen zodat de toekomst er anders uitziet en levens van mensen verbeteren? In een serie die zich misschien volledig afspeelt in het hoofd van een jonge vrouw die niet weet om te gaan met de dood van haar vader en psychische hulp nodig heeft? Met humor gebracht, in de vorm van rotoscopische animatie? En dat allemaal in slechts acht afleveringen van iets meer dan 20 minuten?

Het tweede seizoen van Undone, voor het grootste deel van de hand van Bojack Horseman-schrijver Kate Purdy en geregisseerd door Nederlander Hisko Hulsing, is fenomenaal. Een emotionele achtbaan, zo luchtig geschreven dat het bijna een sciencefictionkomedie is, ook dankzij de rotoscopische animatie van Submarine, die de natuurwetten tartende logica van de serie absoluut overtuigend maakt. De animatie is soms adembenemend, zoals wanneer in aflevering 7 iemands herinneringen als een Escheriaans trappenuniversum verschijnen. Maar het zijn niet alleen de vergezichten die bewondering afdwingen, ook de mimiek van gezichten dichtbij is verbluffend. Op de een of andere manier ontdoet deze animatiestijl de wereld van ruis en brengt alles wat wezenlijk is voor het verhaal als een epicentrum naar het scherm. Je kijkt steeds naar het middelpunt van alles wat er op dat moment toe doet.

Kate Purdy bedacht Undone nadat ze samen met Raphael Bob-Waksberg de aflevering Downer Ending aan het eind van seizoen 1 van Bojack Horseman had geschreven. Daarin ziet het Hollywood-celebrity-paard Bojack Horseman de alternatieve levens die hij had kunnen leiden, had hij maar andere keuzes gemaakt in zijn narcistische universum. “Bedenk een serie die hiermee speelt en verken dat, zei Raphael”, vertelde Purdy onlangs aan The Guardian. Ze dook in haar eigen familiegeschiedenis, waar de mentale gezondheid van meerdere voorouders voor problemen had gezorgd waar nooit over werd gesproken. “Ik geloof echt dat we voorouders hebben en dat zij geesten zijn die ons helpen en begeleiden”, aldus Purdy in hetzelfde interview. “Het is allemaal deel van een collectieve ervaring. Dromen en meditatie helpen ons om in die diepe poel van informatie en wijsheid te reiken.” Het is onder meer die persoonlijke dimensie die Purdy meebracht naar Undone, die de serie bovengemiddeld goed maakt.

Mysterie
“Becca, this thing that we do is miraculous”, zegt Alma als ze ontdekken dat haar zus ook herinneringen van anderen kan bezoeken en dus door de tijd kan reizen. In het eerste seizoen deed Alma iets ongelofelijks. Ze ontdekte een alternatieve tijdlijn waarin ze haar recent gestorven vader tot leven kon brengen. Ze moest ook wel, want ze ging kapot aan zijn plotselinge dood. Undone laat mooi in het midden of het allemaal echt is wat we zien, dus of Jacob Winograd weer echt bestaat, of dat Alma’s brein deze fantasie creëert om te kunnen overleven. Wat we zien is echt voor Alma en de serie respecteert dat. Zo werkt Undone niet alleen als sciencefiction over intergenerationeel trauma maar ook als een therapeutische verbeelding van pijn en helen. Bovenop dat allemaal is Undone ook nog een spannende ontrafeling van een mysterie, waar Alma en Becca als twee bekvechtende maar ook liefhebbende detectives induiken.

Waar het eerste seizoen vooral om Alma en Jacob draaide, verkent het tweede seizoen de pijn van meerdere families. We zijn allemaal met elkaar verbonden, constateert Alma en de serie laat dat overtuigend zien. De pijn van de één is verbonden met het verdriet van de ander. Als Alma en Becca door de herinneringen van hun Mexicaans-Amerikaanse moeder reizen, die om raadselachtige redenen is verdwenen, ontdekken ze dat kleine momenten in haar leven grote gevolgen hebben gehad. Ondertussen speelt constant de vraag hoever ze kunnen gaan. Halen ze door in te grijpen niet hele tijdlijnen overhoop? Sterker nog, veroorzaken ze in de levens van hun naasten juist niet meer verdriet dan dat ze mensen helpen? Waar ze uiteindelijk terechtkomen, verklappen we niet. Wel maakt de serie genadeloos duidelijk hoe pijn generaties lang kan doorwerken.

Undone seizoen 2 is te zien op Amazon Prime (VoD).