Stromboli

De zoekende mens

Stromboli. Foto: Mark de Blok

Sara lijkt niet echt te geloven dat al die ietwat potsierlijke oefeningen haar zouden kunnen bevrijden. Tot de ondoorgrondelijke cursusleider haar die ene vraag stelt: “Waarom haat jij jezelf?”

Tja, en toen werd Stromboli ondanks trauma’s en diep weggestopt schuldgevoel toch nog bijna een feelgoodfilm. Elise Schaap, voor een groot publiek een bekend gezicht, speelt in de film van Michiel van Erp (Niemand in de stad, 2018) de onlangs gescheiden Sara die arriveert op het Italiaanse vulkaaneiland waar ooit haar dochter werd verwekt. Al snel kan je vermoeden dat haar uitdagende arrogantie, drankzucht en brutale seks vooral een poging zijn een schild op te trekken rond haar kwetsbaarheid en onzekerheid.

Ze maakt er een puinhoop van en houdt die pose niet lang vol. Vluchtend in een kerk doemt daar een verschijning op. Haar redder? Het is Jens, de goeroe van therapiegroep From Fear to Love.

Dat zet de toon voor wat Van Erp een ‘dramacomedy’ noemt. De dolende zielen die hun lot aan Jens hebben toevertrouwd, plus de leider zelf met zijn cliché-slogans – applaus voor jezelf, de reis van je leven, de schaamte voorbij – hadden een uitgelezen voorwerp van spot kunnen zijn. Toch mikt Stromboli, gebaseerd op het gelijknamige boek van Saskia Noort, eerder op een glimlach met sympathie en mededogen.

Het is een bont gezelschap van met het leven worstelende figuren die hier door oefeningen en rollenspellen weer vaste grond onder de voeten hopen te krijgen. Van de neurotische, aan contactvrees lijdende miljonair Harold tot de zwijgzame, door zijn vrienden hierheen gestuurde Hans. Maar elkaar steunen blijkt niet zo eenvoudig. Zoals het ook moeilijk kan zijn het verleden onder ogen te zien.

Stromboli pakt uit als een levendig en kleurrijk schouwspel rond de zoekende mens. Een schouwspel dat schurende momenten niet uit de weg gaat, maar het voor de kijker niet al te ingewikkeld maakt. De pijnlijke appjes die Sara wisselt met haar veertienjarige dochter spreken al boekdelen. Het dramatisch gevoel is het sterkst rond de stevig en serieus neergezette ontknoping die zeker kan ontroeren, hoewel het inhoudelijk een beetje gemakkelijk voelt. Van Erps veelgeprezen Niemand in de stad volgde een vergelijkbaar traject en daar pakte het toch wat scherper en indringender uit.

Neemt niet weg dat Van Erp het aansprekend voor het voetlicht brengt. Bijvoorbeeld door het organisch verwerken van de soms hard aankomende flashbacks. Niet als intermezzo’s, maar eerder als plotseling opwellende gedachten. Ook een rollenspel kan door die aanpak een onverwacht aanzien krijgen. En Van Erp mag dan groot geworden zijn met documentaires, hij weet ook hoe je moet werken met acteurs. Elise Schaap is omringd door een tot de verbeelding sprekend gezelschap dat zich op het tragikomische pad uitstekend thuis voelt. En de fraaie locaties zijn natuurlijk een leuke bonus.