Ricky

Kippenvleugels krijgen een wel heel vreemde bijsmaak in Ricky, de film van François Ozon die net zo hybride is als de vliegende baby Ricky.

‘Merkwaardig’ is een understatement voor de nieuwste, zeer verdeeld ontvangen film van François Ozon, die zich met Ricky op het snijvlak van relatiedrama en horrorkomedie begeeft. Lange tijd lijkt er weinig opzienbarends aan de hand. Ozon volgt fabrieksarbeidster Katie die verliefd wordt op een Spaanse man (Sergi López) die op een dag de fabriek komt inspecteren. Als hij na een korte flirt intrekt in de grauwe flat bij Katie en haar dochter, duurt het niet lang voordat ze een baby verwachten.

De bijbehorende spanningen lopen in de maanden na de geboorte hoog op, zeker nadat zij hem beschuldigt van kindermishandeling, nadat hij voor het eerst één dag met zijn kind alleen thuis is en de baby kneuzingen op zijn rug blijkt te hebben. Dat daar vervolgens vleugels uit groeien, zou voor iedereen een wereldschokkende gebeurtenis zijn, maar zij reageert erop alsof het kind zijn eerste tandje krijgt: bijzonder maar we gaan gewoon weer door – kleertjes naaien met gaten in de achterkant en een touw maken waar hij aan kan vastzitten als hij gaat vliegen.

Loslaten
Eigenlijk belangrijker dan het bizarre gegeven van een vliegende baby is de manier waarop Katie met haar moederschap omgaat. Zonder te oordelen – dat doen vrouwen al genoeg over elkaar – valt op hoezeer zij bovenop haar kind zit. Dat de vader pas na geruime tijd een dagje met hem alleen is en nog nooit een luier heeft verschoond, zegt ook veel over haar bezitsdrang.

Hoe moeilijk het is om je kind los te laten, toont de enige scène van de film die er echt uitspringt: de scène waarin de vliegende Ricky is ontsnapt en weken later onverwacht weer aan de hemel verschijnt, terwijl zijn moeder vanaf de grond glimlachend toekijkt. Ricky gaat even staan ("Je loopt al!", roept zijn moeder geroerd uit), en vliegt dan weer vrolijk fladderend weg. Ontroerend, ook als is het dik aangezet. Overdrijving kan soms een snaar raken, weet Ozon maar al te goed.

De Franse duizendpoot speelt wederom met verschillende genres. De sprookjesmuziek op de geluidsband geeft Ricky soms een onwerkelijke sfeer, en Ozon mikt op de lachspieren door de beginnende vleugeltjes zich op groteske manier te laten openbaren. Ook de vele verwijzingen in de film naar het eten van kippenvleugeltjes wijzen op een macaber gevoel voor humor bij de regisseur van uiteenlopende films als Le temps qui reste, 5×2, Swimming Pool, 8 femmes en Sous le sable.

Ozon geeft een aantal impliciete verklaringen voor de bijzondere gesteldheid van het kind. Er lijkt niets religieus aan de hand, maar juist iets heel basaals: zou het iets met de chemicaliën uit de fabriek te maken kunnen hebben? Of met de behaarde borstkas van Paco? Mens en dier lijken twee gescheiden werelden, maar in werkelijkheid verschillen we weinig, wil Ozon waarschijnlijk zeggen. Maar die gedachten vliegen weg nadat Ricky uit zicht is verdwenen.