OCCIDENT

Dwalende mozaïekfiguren bepalen het beeld in occident, de debuutfilm van 4 maanden, 3 weken en 2 dagen-regisseur Cristian Mungiu. Het Filmmuseum vertoont deze nooit eerder in de Nederlandse bioscopen uitgebrachte film in het kader van z’n zomerprogramma Previously Unreleased, net als dagen zonder lief en la chambre verte.

Jahaa, straks ga ik het doen, het komt wel goed. Luci loopt met zijn vriendin Sorina door de buitenwijkse wildernis van de Roemeense hoofdstad Boekarest. Echt, ze gaan straks betalen. En dan kunnen we weer verder. Geloof me. Als ze bij hun huis aankomen staat hun hele huisraad op straat. Bank, lamp, tafel, kapstok, kledingkast, alles in de open lucht. Zomaar. Omdat de huisbaas het kon doen en omdat hij nog wel iets zag dat ie kon doorverkopen. Sorina heeft er genoeg van. Ik wil weg, zegt ze, er is hier niets, en er zal hier voorlopig ook niets zijn. Maar waar wil je dan heen, vraagt Luci, het is overal hetzelfde als je niemand bent.

Bruidsjurk
Er moet toch iets beters zijn aan de andere kant van die bergen? Een beloofd land of iets dergelijks? Dat hoop-gelooft Sorina. Hoe dan ook: het kan niet slechter zijn dan hier. Roemenië, anno 2000. En ze voegt de daad bij het woord. Terwijl ze op het kerkhof is om haar opa om hulp te vragen, krijgt Luci een fles op zijn hoofd. Sorina gaat hulp halen en komt in contact met… een Fransman met een mooie rooie auto. Help, help! Op datzelfde kerkhof is ook Michaela, in bruidsjurk, huilend omdat ze voor het altaar door Vlasi is verlaten, die de fles verkoos boven haar ziel. Ook zij wil nu vertrekken, aangemoedigd door haar moeder. Die hoorde al veel goede verhalen over meisjes uit het dorp die in het buitenland bij een werkende man terechtkomen en dan elke zaterdag mee uit worden genomen naar McDonalds. Moet ik gaan of moet ik blijven? Cristian Mungiu dwaalt rond dit thema als een nijlpaard op kousenvoeten. Zijn toon is gedurende de film wrang-komisch: pijnlijk zonder dat het ooit zwaar op de maag komt te liggen. Anders dan bij zijn grote doorbraak 4 maanden… blijft hij niet stilstaan bij het leed dat er veroorzaakt wordt. Dat kan ook niet, want het mozaïek moet gevuld worden en dan kan je niet zeven minuten stil staan bij een dineetje, zoals Mungiu dat deed in die klassieke scene uit 4 maanden. occident is dan ook veel meer een publieksfilm. Er zit bijvoorbeeld een bijzonder lachwekkende Hollandse Belg in de film, die in allerlei gedaantes opduikt. Als kindexporteur/ronselaar, als afgevaardigde van de Europese Unie en als potentiële man voor Michaela. In die laatste hoedanigheid zijn de twee op bezoek in een oorlogsmuseum. En terwijl Michaela verhaalt over een van haar gedichten, waarbij het woord reproductie valt, zegt die kaaskop onverbloemd: Ik houd zo van reproductie, jij ook? Wat een grappige viespeuk.

Mike Naafs