Midden in de winternacht

Een echte kerstfilm — zo een met enorme hoeveelheden sneeuw, een Kerstman in het rood en een sprekende eland — dát hadden we nog niet in Nederland. Midden in de winternacht geeft het overbekende genre bovendien meteen een leuke twist.

In Midden in de winternacht draait het niet om de beroemde negen rendieren, maar om de vriendelijke, zij het niet geheel betrouwbare eland die de Kerstman alleen gebruikt voor het maken van proefritjes. Het dier met de stem van Jeroen van Koningsbrugge noemt zich Apollo maar heet eigenlijk Moos en is met Kerstman en al neergestort. De Kerstman, gespeeld door Derek de Lint, ligt kokend van woede verderop, zijn kleren helemaal vuil. Moos wordt door Max met een gebroken poot aangetroffen in de schuur. Hij is door het dak gevallen. ‘En hij heeft zin in chocomel’, vertelt het jochie zijn verbouwereerde moeder.
Max is misschien iets te fantasierijk sinds zijn ouders kort geleden gescheiden zijn, maar zijn hoogbegaafde zusje Kiki constateert al snel dat haar broer niet gelogen geeft. Aan het ontbijt leest zij De verborgen dimensies van ons universum of Quantummechanica voor gevorderden, dus zij weet: ‘Hij overtreedt ik weet niet hoeveel natuurwetten.’ De voormalig vliegende eland ligt in de schuur en verveelt zich met Max’ modelspoorbaan, de walkietalkie of een dvd van Harry Potter (‘Niet echt geloofwaardig, hè?’).
Het avontuur komt pas echt op gang wanneer Moos zijn medaillon met sterrenstof verliest. Het poeder dat je doet vliegen valt in handen van de boze buurman Panneman. En zonder Sterrenstof geen Kerst. Panneman, een vervelende griezel die voortdurend zijn neus ophaalt terwijl hij zijn jachtgeweer richt op die ‘vuile smerige rotkinderen’, is een prachtige creatie van Arjan Ederveen. Eng, maar ook een beetje aandoenlijk. Panneman heeft namelijk een zwakke plek: Max’ mooie moeder. Het levert een verrukkelijk ongemakkelijke dinerscène op, die eigenlijk alleen overtroffen wordt door de scène waarin een treurige en aangeschoten Kerstman weer helemaal opleeft dankzij de motivatiespeech van Max’ oma: ‘Wie is de Kerstman? Ík ben de Kerstman!’ Ondertussen stopt moeder zijn rode kerstkostuum even in de wasmachine.
Het zijn dat soort details die Midden in de winternacht grappig absurd en tegelijkertijd geloofwaardig alledaags maken. Uiteraard is het even wennen aan die sprekende eland, maar de animatronics van Chris Clarke zijn goed. Clarke verzorgde eerder de poppen en special effects in twee Harry Potter-films, Charlie and the Chocolate Factory en Steven Spielbergs War Horse. Van Koningsbrugge doet je met grappige dialogen en veel kuchen en brommen al snel vergeten dat je naar een bewegende pop zit te kijken. Dennis Reinsma — hij was ook al zo goed in Mijn avonturen door V. Swchwrm — is een kleine Max om van te houden, in een film die sprankelt, zoals het hoort tijdens Kerst.

Barend de Voogd