Hero

Strijden in stilte

Bijna abstracte gevechten

Het historische martial arts-epos Hero is een lyrische, luxueuze beeldenstroom van onwaarschijnlijk mooi gestileerde vechtscènes en overdadig gekleurde locaties. Met een cast en crew van louter supersterren kon het niet anders dan de film werd bestempeld als de ‘opvolger’ van Crouching Tiger.

Terwijl de kaligrafie-meester Gebroken Zwaard onverstoorbaar zijn nieuwe karakters in het zand tekent, vuren de koninklijke boogschutters salvo na salvo af op zijn houten schooltje. Tienduizenden pijlen zoeken als splinters van een ontplofte meteoriet hun weg naar de weerloze, doodsbange kaligrafie-studenten. De prachtige computeranimatie van de zwermen pijlen, waarin de camera mee zweeft, krijgt een tastbare lading door de diepe, natuurlijke geluidseffecten van de houten pijlen die zich in houten muren planten. Deze apocalyptische aanvalsscène, die de belegering van de ‘sentinels’ in de laatste Matrix doet verbleken, is een van de vele verbluffende scènes die zich vastzuigen op je net- en trommelvlies.

Zhang Yimou, maker van weldadig gestileerde historische films als Het rode korenveld en Ju Dou, kreeg in de jaren negentig veel westerse lof maar werd in zijn thuisland genegeerd door publiek, gekraakt door pers en tegenwerkt door politiek. Met zijn peperdure genrefilm Hero kreeg hij eindelijk een film die ook door zijn eigen volk in het hart werd gesloten.

Schaakzetten
In de derde eeuw voor Christus probeert de koning van Qin met harde hand het in zeven koninkrijken verdeelde, al eeuwen oorlogvoerende China te verenigen. Naamloos (Jet Li), een simpele sheriff uit de provincie, krijgt een zeldzame audiëntie in de Verboden Stad omdat hij zegt te kunnen bewijzen drie onverslaanbare strijders te hebben gedood. In flashbacks, elk in eigen kleurenpalet, vertelt hij de koning over zijn overwinningen op Hemel (Donnie Yen), Gebroken Zwaard en Vliegende Sneeuw (respectievelijk Tony Leung en Maggie Cheung, de stille minnaars uit In the Mood for Love).

Jet Li en Donnie Yen, grootmeesters van de ‘wuxia’ (de Chinese vechtkunst), krijgen uitgebreid de tijd om hun titanenstrijd te beslechten. Ze strijden in stilte, de slagen van hun tegenstander als schaakzetten voor hun geestesoog vooruitziend. De overige gevechten duren korter, en zijn ook zachter en abstracter. Zo is er een gevecht tussen de herfstbladeren die door het zwaaien van de zwaarden tot een goudgele storm worden opgezwiept; en een strijd op een meer waarboven de tegenstanders blijven zweven door zich met hun zwaardpunt steeds in het rimpelloze water af te zetten.

De visuele bravoure van Yimou en zijn stercameraman Christopher Doyle blijven verbazen, maar Hero raakt nooit het hart. Daarvoor blijven de personages te afstandelijk. Crouching Tiger, Hidden Dragon, ook een Mandarijn gesproken vechtfilm van een kunstzinnig regisseur, nam rustig de tijd om passie te laten broeien. Yimou jaagt zijn helden razendsnel van gevecht naar gevecht en geeft ze nergens de tijd om mensen van vlees en bloed te worden. Om dubieuze commerciële redenen kortte de Amerikaanse producent Miramax de oorspronkelijke Chinese versie van twee uur met een half uur in.

Het ironisch resultaat is dat de regisseur van aangrijpende films die zeer kritisch tegenover het Chinese verleden staan nu een prachtige genrefilm heeft gemaakt waarin geschiedenis en personages slechts decor zijn.