FAMILIA RODANTE
1500 km kerstdiner
Soms is het leuk om iets te bedenken, waarvan je denkt: dat is wel iets, dat is goed, maar dan moet je het vervolgens niet meer gaan doen, daarmee vernietig je alles. Het bedenken is leuk zat. Zo ook met de Argentijnse film Familia rodante van Pablo Trapero.
Dit was ongeveer het idee: Hoe laat je verleden en heden naast elkaar bestaan als je de 80 voorbij bent? Hoe ga je om met de pijnlijke ervaring dat de banden die je je hele leven lang hebt geweven stilaan verdwijnen? Wat doe je als je elke morgen beseft dat je niet langer je hele leven vóór je hebt, als je nakende dood je enige zekerheid is?
Mooi idee, er kunnen niet genoeg films over ouderen gemaakt worden, zij hebben de toekomst, nietwaar?
Maar hoe dit idee vorm te geven?
In eerdere suïcidale-ouderendrama’s als Mar adentro en Les invasions barbares was er een licht aan het eind van de tunnel. Het licht van de dood. Tegen die achtergrond werden bovenstaande vragen beantwoord, vaak aan de bedzijde. Maar na twee drama’s over werkeloosheid en verveling in modern Argentinië (El Bonaerense, Mundo grúa) wilde regisseur Pablo Trapero iets anders.
Hij had iemand bedacht.
Camper
Dat moet Emilia (Graciana Chironi) zijn. Gaat niet direct dood, maar is wel oud. Heeft een verjaardagsfeest op haar 84e en krijgt een brief dat haar nicht in het verre Misiones gaat trouwen. Ze nodigt meteen een elftal familieleden uit om haar in een camper te vergezellen naar het snikhete noorden van Argentinië. Het blijkt een bonte familie: er is een zoon die wel eens vreemd ging met de vrouw van zijn broer en daar nu nog over bakkeleit; er is een kleindochter die een baby heeft bij een drugsvriend en de vader die daar niet blij mee is; en er is een ontluikende nicht-neef-relatie, net zoals in het verleden.
In de reis naar het noorden — die de rest van de film zal vullen — treden deze familieleden zo op de voorgrond, met hun geneuzel en getut, dat de arme Emilia er nauwelijks aan te pas komt. Ze staat met een baby aan de kant van de weg en bekijkt haar familie. En om haar heen ontstaan allerlei voorspelbare ongemakken zoals de plotseling arriverende drugsvriend, gebrek aan benzine en politie.
Na 1500 km kerstdiner staart Emilia naar de bergen van Misiones. Wat ze denkt weten we niet, daar is nauwelijks een aanwijzing voor te zien geweest, maar dat maakt niet uit, kijk nou: is ze niet lief?
Familia rodante is een film die zo graag verwarmend en menselijk wil zijn — en dat ook als enig dramaloos kenmerk uitdraagt — dat het je koud om het hart slaat.
Mike Naafs