Beats

Schotland, 1994. Twee vrienden staan middenin een bloeiende ravecultuur en worstelen met een Britse wet die daar een einde aan moet maken.

Vijfentwintig jaar geleden werd de ‘Criminal Justice and Public Order Bill’ door het Britse parlement gejast, ondanks massaal protest. Doel was om de ondergang van de wereld te voorkomen door raves te verbieden: feesten waar jongeren samenkwamen om te dansen, los te gaan op MDMA en te genieten van de snel populair wordende elektronische muziek. Zoiets als het Amsterdam Dance Event, maar minder commercieel. Als je nu denkt aan feesten die een heel weekend duren met stampende techno en karrenvrachten drugs, de Madchester scene en The Happy Mondays, think again. De Schotse regisseur Brian Welsh pakt het in Beats slimmer aan, al had zijn film wel wat meer uptempo stampers kunnen gebruiken.

Middelpunt is de onwaarschijnlijke bromance tussen Johnno en Spanner. Johnno is net met z’n gescheiden moeder, jongere broertje en de politieagent die mama’s nieuwe vriend is naar een nieuwe woning verhuisd. Spanner woont samen met z’n dealende broer, een ellendige en opvliegende etterbak, in een flat met de charme van een gootsteen. De eerste helft van Beats gebruikt Welsh om Johnno en Spanners saaie leventjes te laten zien. Het slimme van de film is dat je juist daardoor goed begrijpt wat de raves voor de twee vrienden betekenen: het zijn niet slechts ontsnappingen uit het miserabele dagelijkse bestaan, maar de enige momenten waarop ze adem kunnen halen. Een noodzakelijke afwisseling met de verstikkende alledaagsheid waarin ze leven.

Helaas zien politici dat anders. De ‘Criminal Justice Bill’ verbiedt samenscholingen rond muziek “met een opeenvolgende emissie van repetitieve beats”, maar zelfs wanneer een slimme muzikant dansmuziek maakt die niet onder die omschrijving te vangen is, staan de ordetroepen klaar om te knuppelen. De film is eigenlijk een opmaat naar een van die illegale raves en wil laten zien hoeveel de twee jongens ervoor overhebben om daarbij te zijn.

Op een ongedwongen manier laat Beats zien hoe elektronische dansmuziek in die begindagen nog iets van activisme had, hoewel ook de drugs er zeker al vanaf het begin bij betrokken waren. Als je dat naast de redelijk oppervlakkige karakterontwikkeling van de personages legt – vreemd als je bedenkt dat dit een verfilming van een toneelstuk is – begrijp je dat de film eigenlijk vooral geïnteresseerd is – en dit gaat iedereen de bioscoopzalen in jagen – in een soort etnografische benadering van de ravecultuur. Op zich prima en heel terecht als je bedenkt hoe belangrijk die cultuur voor veel jongeren is geweest. Maar iets meer schwung had dit feestje wel kunnen gebruiken.