Anatomy of Time

De tweede speelfilm van Tiger Award-winnaar Jakrawal Nilthamrong toont prachtig zijn rustige en meditatieve vorm van cinema, waarin heden en verleden organisch door elkaar lopen.

De titel van deze Thaise film geeft prijs waar Jakrawal Nilthamrong heen wil met zijn bijzondere vorm van cinema. In zijn tweede speelfilm, na Tiger Award-winaar Vanishing Point (2015), werken de echo’s van het verleden door in het heden. Tijd is hier non-­lineair en cyclisch.

Het begin van de film is dus ook het einde — tegelijkertijd symboliseert elk einde in Anatomy of Time een nieuw begin. De kalme shots van cameramens Phuttiphong Aroonpheng (zelf regisseur van het indrukwekkende Manta Ray, 2018) en de aandachtige montage verstillen ondertussen de tijd. Tijd wordt zo het rauwe materiaal waarmee Nilthamrong zijn meditatieve cinema boetseert.

Nilthamrong grijpt terug op de ervaringen van de generatie van zijn ouders, in een Thailand vol politieke spanningen tussen de overheid en het communistische verzet. Maar elke verwijzing naar het verleden is ondertussen ook een observatie over het Thailand van nu. De openingssequentie van de film, waarin een oudere vrouw een man tot aan zijn overlijden verzorgt, is gedraaid in het huis van Nilthamrongs moeder en maakt concreet dat wat vroeger is gebeurd doorwerkt in het heden.

Vervolgens gaat de film terug in de tijd, naar het moment dat deze mensen jong waren en verliefd werden. De vrouw is de dochter van een horlogemaker, de man een soldaat uit het regeringsleger. Hun romance lijkt jeugdig en onschuldig, maar blijkt jaren later toch gedoemd. Terwijl zij hem op zijn ziekbed verzorgt, raken zijn daden als soldaat in opspraak. Wat houdt deze verloren zielen dan nog bij elkaar?

Nilthamrong had gemakkelijk een didactisch relaas kunnen maken over de politieke misstanden in de Thaise geschiedenis, maar kiest in plaats daarvan voor bezinning en reflectie. De beste scènes van de film halen mensen zelfs grotendeels uit beeld en focussen op de natuurlijke omgeving: licht dat over grotwanden schaaft; de jungle die ritselt in de wind; een eenzame vogel die zingt vanuit een boomtop. Het zijn beelden die de hele film reflecteren: textureel rijk, ongehaast en bijzonder ontroerend.