Alamar

Natuurlijke chemie

  • Datum 01-07-2010
  • Auteur Niels Bakker
  • Thema Filmkrant 323
  • Gerelateerde Films Alamar
  • Regie
    Pedro Gonzalez-Rubio
    Te zien vanaf
    19-08-2010
    Land
    Mexico, 2009
  • Deel dit artikel

Het Mexicaanse Banco Chinchorro koraalrif is het decor voor het bedrieglijk eenvoudige drama van Pedro Gonzalez-Rubio.

Alamar begint met de korte homevideo van een liefdescyclus. De kiekjes van een innige omhelzing op het strand, Jorge die zijn handen op Roberta’s zwangere buik legt. Op de voice-over verzucht zij: “Alsof we bestemd zijn voor elkaar.” Maar helaas — zo ideaal kan het natuurlijk niet blijven. De verschillen blijken groter dan de overeenkomsten, en daardoor voelen ze zich samen niet meer gelukkig. Hij zit het liefst in de Mexicaanse jungle, zij houdt het alleen vol in de Italiaanse hoofdstad. Tegen zoveel vluchtbewegingen kan een relatie onmogelijk opboksen.

Een paar jaar wordt met dit videodagboek teruggebracht tot een paar minuten. In het uur dat volgt, maken we nog hoogstens een paar weken mee. Weken waarin nagenoeg niets gebeurt. Althans, niets met dezelfde impact als de bloei en ondergang van een liefdesverhouding. Jorge neemt zijn zoontje Natan, een kleuter inmiddels, mee vissen op de Mexicaanse Banco Chinchorro, één van ’s werelds mooiste en rijkste koraalriffen. Daar vullen de dagen zich met steeds dezelfde handelingen: met speren naar kreeften duiken, de vangst schoonmaken, koppen sterke koffie achteroverslaan, de boot schrobben, rondhangen met de andere vissers.

Harmonie
Het tekent de aanpak van de Mexicaanse regisseur Pedro Gonzalez-Rubio. Groots drama interesseert hem niet, het gaat hem om het puur alledaagse. De natuurlijke chemie tussen Jorge en Natan past daar perfect binnen: een vader die zijn zoon de kneepjes van zijn vak laat zien, hoe vanzelfsprekend kun je het krijgen? Er zit wel een spanningsveld in de film, maar daarvan geeft Gonzalez-Rubio ons niet meer dan een vage suggestie. Wat we weten, is dat Jorge na de visvakantie weer met zijn moeder naar Rome vertrekt — zal hij zijn vader daarna nooit meer zien?

De nadruk die Gonzalez-Rubio legt op de repetitieve aard van het bestaan, maakt Alamar tot een typisch voorbeeld van de ‘slow cinema’-beweging die dit decennium door de arthousecinema waart. Maar als we ‘slow’ letterlijk nemen, dan heeft deze film een ongelooflijke snelheid. De shots zijn korter dan bij Lisandro Alonso (Liverpool, 2008; Los muertos, 2004), en vooral, er is veel beweging. Gonzalez-Rubio creëert een aanstekelijke dynamiek, door het ritme van de camera aan te passen aan dat wat er in beeld gebeurt. Een voortdurende afwisseling tussen actie en stilstand lijkt voor hem de essentie van een leven in harmonie met de elementen.

Het kost weinig moeite om mee te gaan in deze intieme hereniging van de mens en zijn oorspronkelijke habitat, en nog minder in zo’n vertederende vader-zoon relatie. Maar er blijft na afloop ook iets knagen. Alamar voelt wel erg romantisch en idyllisch aan, zodanig dat het escapistische trekjes krijgt. Gonzalez-Rubio appelleert aan een gevoel dat we verloren zijn, door een ode te brengen aan een zuiver, eenvoudig vissermansbestaan in een paradijselijke omgeving. In een wereld die in rap tempo urbaniseert en steeds technologischer wordt, is dat een nostalgische lokroep die in feite een illusie is.