After the Wedding

Stille gebaren

Riemen vast? De Deense regisseuse Susanne Bier laat het in haar fascinerende nieuwe film After the Wedding weer behoorlijk botsen. De hoofdrol is voor het stinkend rijke Denemarken, de bijrol voor het straatarme India. Daartussen krioelen heftige emoties.

Susanne Bier bouwt sinds haar doorbraak met het Deense Dogma-drama Open Hearts (2002) aan een boeiend oeuvre. De regisseuse lijkt de soapwetten op haar duimpje te kennen. Ze heeft er lol in om met die wetten te spelen, om ze uit te hollen, op te rekken, en via een draaikolk van emoties tot de kern te komen. In Open Hearts zette ze de boel op scherp met een vreselijk auto-ongeluk, in opvolger Brothers (2004), gedeeltelijk gesitueerd in Afghanistan, bracht ze een helikopter tot ontploffing en zette ze een Deense VN-gezant in een grot met Taliban-strijders. Extreme situaties waarin de menselijke reacties werden geanalyseerd, onder een vergrootglas gelegd.

Heksenketel
Zo ook in After the Wedding (Efter brylluppet), waarin een jonge Deen vanuit zijn woon- en werkplaats Bombay terugreist naar Kopenhagen, om voor zijn noodlijdende weeshuis geld bij elkaar te harken. Via een stinkend rijke Deense zakenman belandt hij op een bruiloft waar hij zijn grote liefde weer ontmoet, en waar hij tot de ontdekking komt dat de bruid zijn bloedeigen dochter is. Net op het moment dat je vraagtekens gaat plaatsen bij het toeval in de film, maakt Susanne Bier daar een opmerking over. Later in de film doet ze dat opnieuw. Dan laat ze een van haar personages zeggen dat het allemaal wel erg pathetisch wordt. Susanne Bier weet precies wat voor heksenketel ze tevoorschijn tovert. Door dat zelfinzicht wint haar drama aan kracht.

Denemarken en India staan tegenover elkaar, rijkdom vs armoede. Dat is het grondthema van haar film, maar van daaruit maakt ze het verhaal weer klein, keert ze terug naar de menselijke maat van de familiekring waarin de monsters van ziekte en overspel rondwaren. Mooi is daarbij weer wat Susanne Bier juist niet toont. Je ziet dat de voormalige gelieven nog steeds van elkaar houden, dat het gevoel voor elkaar er na al die jaren nog steeds is. Het wordt niet uitgesproken, het wordt getoond met een blik, een gebaar, en daar vloeit een hele gezamenlijke toekomst uit voort, die ook pas weer begint als de film is afgelopen. Zien is geloven.

Wat Susanne Bier haar acteurs precies laat doen, is opnieuw ijzingwekkend. Het is alsof ze ter plekke pas verzinnen wat ze gaan doen, wat ze gaan zeggen. Alsof ze in de scène pas een besluit nemen. Geen idee hoe ze dat voor elkaar krijgen, misschien heeft het scenario van vaste kracht Thomas Anders Jensen er iets mee te maken. De Deen schreef dit jaar ook mee aan het fascinerende debuut Red Road van Andrea Arnold, dat dit jaar in Cannes in première ging, en dat vast nog wel deze kant op zal komen (Rotterdam?). In ieder geval ook zo’n hypnotiserend drama, over menselijke drijfveren.