Venetië 2024: De winnaars

The Room Next Door is de winnaar van het 81e filmfestival van Venetië. Pedro Almodóvar sleept daarmee zijn eerste Gouden Leeuw in de wacht. Ondertussen had het merendeel van de schrijvende pers verwacht dat de hoofdprijs naar Brady Corbets The Brutalist zou gaan.

We schreven afgelopen week al vaker dat de hoofdcompetitie in Venetië dit jaar niet bepaald in balans is. Daarvoor liepen de films te veel uiteen – van een Wang Bing-docu tot een Joker-sequel – en was de kwaliteit, zacht gezegd, te wisselend. De verrassende winnaars die de jury koos, geven deze 81e editie een nog vreemdere nasmaak.

Onder de auspiciën van jurypresident Isabelle Huppert ging de Gouden Leeuw, de hoofdprijs van het festival, naar Pedro Almodóvars The Room Next Door, een winnaar die vrijwel niemand aan had zien komen. Almodóvars eerste Engelstalige speelfilm, met hoofdrollen voor Tilda Swinton en Julianne Moore, werd door de schrijvende pers gemengd ontvangen. Het euthanasiedrama is minder flamboyant, minder melodramatisch en minder cinema-kitsch dan eerdere geliefde films van de Spaanse auteur. Een minder opvallende film binnen een rijk en gelaagd oeuvre, en daarmee niet uitgesproken genoeg als voor de hand liggende winnaar.

Voor velen was Brady Corbets monumentale The Brutalist de gedoodverfde winnaar. Niet onterecht: The Brutalist is het type spannende, verfrissende, nieuwsgierige en enerverende cinema dat ideeën genereert en vragen oproept – het soort film waar je de rest van het jaar mee rond kan lopen. Corbet kreeg uiteindelijk de prijs voor beste regie. Ook Dea Kulumbegashvili’s April en Halina Reijns Babygirl zouden een stuk interessantere en spannendere keuzes zijn geweest als winnaar. Kulumbegashvili won uiteindelijk de Speciale Juryprijs en Reijn nam namens Nicole Kidman de prijs voor Beste Actrice in ontvangst.

Een wat teleurstellende winnaar en een wat teleurstellende prijsuitreiking, dat is dan wel weer toepasselijk voor deze wat floppende festivaleditie. Het toont maar aan hoe een jury, enigszins geïsoleerd van de buitenwereld, totaal andere keuzes kan maken dan iedereen verwacht. We kunnen niet in hun hoofden kijken, maar het is niet ondenkbaar dat de jury door dit intieme drama over sterfelijkheid te bekronen een soort oeuvreprijs aan de Spaanse veteraan heeft willen overhandigen. Almodóvar heeft Venetië nooit eerder gewonnen. In 2019 kreeg hij weliswaar een oeuvreprijs van het festival, maar dat is anders dan een prestigieuze jury die hem binnen de competitie voor een nieuw werk bekroont.

Vooral Kulumbegashvili komt er nu enigszins bekaaid vanaf. Haar tweede speelfilm, na het ook al meesterlijke Beginning (2020), is sterk genoeg voor de Gouden Leeuw. Zo’n prijs voor deze strenge en ongrijpbare film, die tegelijkertijd op hele wezenlijke manieren urgente onderwerpen als abortus en het patriarchaat in Georgië behandelt, had een fantastische en verrassende bekroning kunnen zijn. Een film die Cinema met een hoofdletter C belichaamt en die nieuwe visuele strategieën zoekt om systematische oppressie in beeld te brengen, hadden we meer gegund.

Het is Venetië 2024 in een notendop: er had meer in gezeten.

Alle winnaars

Hoofdcompetitie
Beste film: The Room Next Door, Pedro Almodóvar
Grote juryprijs: Vermiglio, Maura Delpero
Beste regie: Brady Corbet, The Brutalist
Speciale juryprijs: April, Dea Kulumbegashvili
Beste scenario: Murilo Hauser & Heitor Lorega, I’m Still Here (Ainda estou aqui)
Beste actrice: Nicole Kidman, Babygirl
Beste acteur: Vincent Lindon, The Quiet Son (Jouer avec le feu)
Beste jonge acteur: Paul Kircher, And Their Children After Them (Leurs enfants après eux)

Orizzonti
Beste film: The New Year that Never Came (Anul nou care n-a fost), Bogdan Muresanu
Beste regie: Sarah Friedland, Familiar Touch
Speciale juryprijs: One of Those Days When Hemme Dies, Murat Fıratoğlu
Beste actrice: Kathleen Chalfant, Familiar Touch
Beste acteur: Francesco Ghegi, Familia
Beste scenario: Happy Holidays, Scandar Copti
Beste korte film: Who Loves the Sun, Arshia Shakiba

Venice Immersive
Grote prijs: Ito Meikyū, Boris Labbé
Achievement-prijs: Impulse: Playing with Reality, Barry Gene Murphy & May Abdalla
Speciale juryprijs: Oto’s Planet, Gwenael François

Overige prijzen
Lion of the Future (voor beste debuut): Familiar Touch, Sarah Friedland
Orizzonti Extra publieksprijs: The Witness (Shahed), Nader Saeivar
Venice Classics, beste documentaire: Chain Reactions, Alexandre O. Phillipe
Venice Classics, beste restauratie: Ecce bombo, Nanni Moretti

Giornati degli autori
Juryprijs: Manas, Marianna Brennand
Publieksprijs: Taxi Monamour, Ciro De Caro
Europa Cinema Venice Label: Alpha., Jan-Willem van Ewijk