Paul Dano en Zoe Kazan over Wildlife

Bijna ongemerkt werkten acteurs Paul Dano en Zoe Kazan zich op tot koningskoppel van de Amerikaanse indiefilm. Samen schreven ze het intieme familie­portret Wildlife, tevens het regiedebuut van Dano.

We hebben het graag over het Filmfestival Cannes als viering van de cinefilie, vrijhaven voor hogere filmkunst. Maar het heeft ook die andere kant: de rode loper, de sterren, de glamour. En in het aangezicht daarvan komt ook in filmjournalisten maar al te snel de mentaliteit van de roddelpers naar boven.

Neem de ‘junket’ rond de film Wildlife, het regiedebuut van acteur Paul Dano, die tijdens het afgelopen festival de onafhankelijke sectie Semaine de la Critique opende. Dano schreef de film samen met zijn partner, actrice Zoe Kazan, en beiden schoven op een zonnig dakterras voor interviews aan bij (grote) groepen journalisten. Veel van hen bleken niet zozeer geïnteresseerd in de achtergronden van de film, als wel in het privéleven van dit koningskoppel van de Amerikaanse onafhankelijke film.

Dano en Kazan bleken uiterst vakkundig in het privé houden van hun privéleven. Telkens stuurden ze de gesprekken subtiel maar resoluut terug naar hun werk, een op Robert Fords gelijknamige roman gebaseerd familieportret dat speelt in het Amerika van de jaren vijftig. Dano, gevraagd naar de relatie tussen de film en zijn eigen jeugd: “Daar wil ik het niet te veel over hebben, behalve te zeggen dat ik niet veel mensen ken die géén turbulente maar ook liefdevolle jeugd hadden.”

De roddeltantes hadden eens moeten weten. Afgelopen augustus kreeg het stel hun eerste kind. Pas eind september kreeg de rest van de wereld lucht van het heuglijke nieuws. Dat de frêle actrice in mei een halfjaar zwanger was, ontging alle aanwezigen.

Altijd samen werken
Dat Dano en Kazan de grenzen van hun privéleven zo vakkundig bewaken, is niet zo vreemd. Kazan kreeg het Hollywoodleven met de paplepel ingegoten, als dochter van scenaristen Nicholas Kazan en Robin Swicord – de twee schreven samen de kinderklassieker Matilda (1996) – en kleindochter van de legendarische regisseur Elia Kazan. Dano groeide er zelf in, als kindacteur: hij maakt zijn debuut op Broadway toen hij twaalf was en speelde niet veel later zijn eerste film- en televisierolletjes.

Ook de vragen naar hun samenwerking kregen ze hier niet voor het eerst gesteld – de twee werken graag en vaak samen. Ze ontmoetten elkaar in 2007, toen ze samen speelden in het toneelstuk Things We Want, onder regie van Ethan Hawke. Kazan had toen net haar eerste filmrolletjes gespeeld en schreef ook haar eigen toneelstukken. Dano stond na het succes van Little Miss Sunshine een jaar eerder op het punt écht groot door te breken met zijn dubbele hoofdrol in Paul Thomas Andersons There Will Be Blood.

Het duurde niet lang voor de twee voor het eerst samen op een filmset stonden, voor Kelly Reichardts revisionistische western Meek’s Cutoff (2010). In de film speelden ze een echtpaar, onderdeel van de groep mensen die in een kolonne huifkarren de woestijn van Oregon over proberen te steken onder leiding van een verdwaalde gids. (Kazan deed dat personage overigens onlangs dunnetjes over in de enige vrouwelijke rol van betekenis in The Ballad of Buster Scruggs van de broers Coen).

In 2012 gooide het duo er een schepje bovenop met magisch-realistische romcom Ruby Sparks. De film werd geschreven door Kazan en de twee speelden er samen de hoofdrollen in, Dano als een schuchtere schrijver en Kazan als het personage dat hij verzint en dat onverwacht tot leven komt. “Ons werk is altijd onderdeel van onze relatie geweest”, vertelt Kazan in Cannes. “Samen schrijven was eigenlijk juist veel makkelijker dan samen acteren. Wanneer je acteert, probeer je iemand anders te zijn, dus als dan de persoon die je het beste kent in de hele wereld in je ogen kijkt, is dat een enorme afleiding.”

Om en om schrijven
Het schrijven van het scenario van Wildlife pakten de twee dan ook samen, maar toch los van elkaar aan. Dano was degene die de filmrechten kocht, en hij schreef een eerste versie. “Ik dacht dat die best aardig was, maar toen Zoe hem las, brandde ze hem compleet af”, lacht Dano. “Uiteindelijk vonden we er een ritme in: steeds ging een van ons ermee aan de slag, een paar dagen of een paar weken. En vervolgens spraken we er samen over en ging de ander verder. We zouden niet samen in één kamer kunnen schrijven.”

Kazan verduidelijkt waar die onenigheid in het begin vandaan kwam. “Paul dacht al heel visueel, wat natuurlijk goed is als regisseur en later ook enorm van pas kwam. Maar die eerste versie was meer een samenvatting dan een echt scenario. Een deel van mijn werk toen ik begon, was om de beelden die hij in zijn hoofd had, te vertalen naar papier. Maar dat is inmiddels zó lang geleden – ik zou niet meer kunnen zeggen wat uit het boek komt, wat ik heb bedacht en wat hij heeft bedacht.”

Wildlife bekijkt de crisis van twee volwassen mensen door de ogen van hun veertienjarige zoon. Maar vergelijking tussen de maker en die jongensachtige hoofdpersoon, houdt Dano resoluut af. “We hebben een lange reis doorgemaakt met hem en dit gezin, en volgens mij zit er iets van mij in alle drie. Ik heb in ieder geval empathie met ze, ik hou van ze, ik ben gefascineerd door hun worsteling. Het is echt een familieportret, een coming-of-age voor alle drie de personages.”

Kazan laat wat meer ruimte – maar niet veel. “Volgens mij voelde Paul zich in eerste instantie enorm verbonden aan de zoon in het verhaal; ikzelf vereenzelvigde me meer met de moeder. Maar dat was slechts het startpunt; uiteindelijk leven we in alle drie de personages. Zeker Paul; hij zag stukjes van zichzelf en zijn familie en kennissen in hen allemaal. Het boek heeft veel empathie voor alle drie de personages, dat was precies een van de dingen die ons erin aantrok.”

En toch, en toch… “Mijn zus werkte mee aan de kostuums voor de film”, vertelt Dano. “Zij wees me erop dat een van de jassen die Joe draagt wel heel erg lijkt op een jas die ik zelf als kind droeg. Ik had geen idee; dat soort dingen sluipen blijkbaar onbewust een film in.”