Isis Mihrimah Cabolet over Telefilm Wheelie

Als de zorgeloze skater Reza na een ongeluk in Thailand in een rolstoel terechtkomt, verandert dit zijn perspectief op zijn toekomst en de levenskeuzes die hij zal moeten maken. Regisseur Isis Mihrimah Cabolet: “Hoe zorg je dat het je niet helemaal definieert?”

Opgewekt lanterfantert de 21-jarige Reza met zijn vrienden door het leven. Feestje hier, skatebijeenkomst daar. Geen wolkje aan de lucht. Tot zijn beste vriendin zich op een serieuze studie stort en Reza zich realiseert dat hij zelf niet goed weet wat hij met zijn leven wil.

Hij stelt die beslissing uit en reist solo af naar Thailand om daar verder te feesten. Daar verandert een scooterongeluk in dronken toestand alles: Reza loopt een dwarslaesie op en belandt in een rolstoel. Terug in Nederland, revaliderend en voor het eerst zelfstandig wonend, moet hij het idee van zichzelf helemaal opnieuw uitvinden.

De persoonlijke, eigentijdse coming-of-age-film Wheelie zou in potentie een zwaarmoedig drama kunnen worden, maar is dat niet. Droge humor en een levenslustig scenario geven de nodige lucht. Scenarist en regisseur Isis Mihrimah Cabolet (o.a. Kutleven, Gleuf) inspireerde het script op haar jongste broer. “Wat ik altijd van hem begreep, is dat het na zijn ongeluk makkelijker werd om lastige keuzes te maken.”

Hoe ontstond het idee voor je speelfilmdebuut? “Wheelie is enerzijds een klassieke coming-of-age-film, over een jongen die een té leuk leven heeft en zich daardoor niet gedwongen voelt om keuzes te maken. Aan de andere kant gaat de film over het feit dat het leven niet stopt als er iets gebeurt waarvan je denkt: ‘dit was het dan’. Mijn jongste broertje maakte tijdens zijn reis naar Thailand verkeerde keuzes die extreem uitpakten. Maar hij was daarna sneller overtuigd van wat hij wel en niet wilde in het leven. Wij als gezin wisten ook niet wat het inhoudt om op je 21ste een dwarslaesie op te lopen en zo’n fysieke beperking te hebben. Ik besef dat er verschillende situaties mogelijk zijn en dat ieder mens anders is, maar ik zoom in op het verhaal van mijn broer omdat ik het hoopvol vind. Het is zo inspirerend hoe hij ermee omgaat. Want hoe zorg je dat het je niet helemaal definieert? Mijn broertje heeft het leven echt naar zich toe getrokken, hij staat nooit aan de zijkant ervan.”

Hoe ging je qua casting te werk? Wie zocht je voor de rol van Reza? “Om te beginnen moest hij kunnen skaten én zware, ingewikkelde tekstscènes aankunnen. Dat skaten was belangrijk omdat hij vrij moest zijn in zijn bewegen tijdens het filmen. Bovendien konden we met dit budget geen stuntmensen inhuren. Ik zocht aanvankelijk in de skatecommunity, maar stuitte toen eigenlijk per ongeluk op de instagrampagina van Samuel [Beau Reurekas, red]. In zijn bio stond: ‘skater’ en ‘Toneelacademie Maastricht.’ Ik wist gelijk: jou moet ik hebben! Samuel is een bijzondere acteur die qua karaktertrekken gelijkenissen heeft met mijn broer. Hij heeft iets wat je er niet in kan regisseren; een soort charisma, een zekere achteloosheid en vrijblijvendheid die bij zijn leeftijd hoort. Dat kan je gewoon niet spelen. Daarnaast is hij een begaafde, fysieke acteur. Samuel heeft heel precies bestudeerd hoe je functioneert in een rolstoel en hij oefende veel samen met mijn broer.”

Hoe regisseer jij, eveneens opgeleid aan de Toneelacademie Maastricht, je acteurs met jouw eigen acteerervaring in ‘t achterhoofd? “Ik regisseer hen zoals ik dat als acteur graag zou willen. Wat ik maak is erg gericht op het spel en mijn specifieke ideeën wil ik daarin terugzien. Ik eis veel voorbereiding, veel repetities en gesprekken, maar ik sta ook open voor eigen inbreng. Ik neem de tijd om veel takes op te nemen, eindigend in de ‘freewheelie’: nog één take waarin de acteur in het shot níets herhaalt van het voorgaande. Zodat ze zichzelf, hun tegenspelers en mij verrassen. De meesten vinden dat spannend en het levert regelmatig chaotische takes op waarin veel wordt gelachen. Maar soms heb je mooie momenten te pakken die ik ook regelmatig gebruikte. Zelfs al waren ze technisch best lastig.”

Hoe heb jij jezelf als scenarist en regisseur ontwikkeld? “Ik sta vanaf mijn vijftiende op sets, waar ik veel heb geleerd. Omdat ik geen filmacademie heb gedaan, mis ik soms de ‘lingo’, maar daar maak ik geen geheim van, ik heb in die zin geen ego. Ik ga als filmmaker uit van inhoud en heb daarbij ook een beeld en een bepaalde esthetiek voor ogen. Daar ‘cast’ ik mijn crew op: zij weten precies of iets haalbaar is of technisch te ingewikkeld. Al heb ik daar inmiddels zelf ook een duidelijke kijk op. Ik verwacht veel van hen, maar geef hen tegelijkertijd creatieve vrijheid en vertrouwen. Die collectieve aanpak, zo’n optimale kruisbestuiving, vind ik prettig. Door in de voorbereidingen te investeren, ontstaat er tijdens draaidagen zo min mogelijk verwarring over de regiekeuzes, die nu eenmaal budgettair beperkt zijn bij een Telefilm. Als regisseur wil ik inzetten op spel – en dus takes. Mijn crew wist heel goed dat we nooit takes zouden inleveren op technische departementen. Liever goed spel dan aantrekkelijke belichting, in dit geval. Voor mij ligt de kracht bij de vertelling zelf. Dat het beeld soms minder perfect is vind ik eigenlijk juist bijdragen aan de charme.”

Hoe was het om in Thailand te filmen? “Het is goed dat ik eigenlijk best gedij bij chaos, want we draaiden bijvoorbeeld in strandtenten die gewoon open waren en extreem lawaaiig. Soms moest ik de regieaanwijzingen schreeuwen. Aan de andere kant was het best overzichtelijk omdat we daar maar één acteur hadden, met wat figuratie en een heel kleine crew. Ik had een gedetailleerde map aangelegd waarin ik alles bijhield, van de kleding tot de continuïteit. Alles wat je moest weten stond in die map. Zo hield ik overzicht. Omdat er superveel moest gebeuren en we goed wisten wat we wilden hebben, kwamen we in een hyperfocus.”

Je won samen met Lotte Tabbers een Gouden Kalf voor beste scenario, voor Dit is geen kerstfilm (2024). En je hebt als schrijver en regisseur inmiddels een aantal shorts en een Telefilm afgeleverd. Denk je dat het steeds makkelijker zal worden om financiering te krijgen voor nieuwe films? “Het is inderdaad prettig als fondsen weten wat voor soort werk je maakt. Ik vind het soms lastig om uit te leggen dat ik graag zware onderwerpen in de vorm van een zwarte komedie schrijf. Een lach en een traan, dat is gewoon mijn stijl. Nu zijn er betere referenties die laten zien welke toon ik bedoel. Omdat ik geen filmacademie gedaan heb, was dat proces van aanvragen schrijven een soort opleiding in de praktijk. Ik besteedde super veel tijd aan pitches en werd de hele tijd afgewezen. Je legt je ziel en zaligheid erin, maar afgewezen worden hoort er gewoon bij, hoe kut ook. Toen ik begon had ik misschien ook wel te maken met vooroordelen omdat ik actrice ben en het gáát ook om veel geld. Ze moeten je ook een beetje leren kennen als maker. Ik heb het geluk gehad dat ik mijn korte film Kutleven kon maken, die daarna genomineerd werd voor de debuutprijs van het Nederlands Film Festival in 2021. Dat heeft veel veranderd. Toen kwam ik in het vizier van de fondsen en ging de deur op een kiertje. Binnenkort moet ik weer pitchen op het fonds. We gaan merken of het uitmaakt, zo’n kalf.”

Wheelie wordt op 1 maart 2025 om 21.55 uur uitgezonden op NPO3 en is vervolgens te zien op NPO Start.