Focus: CinéDialoog met Sergei Loznitsa

Onder de titel CinéDialoog presenteert de Balie in Amsterdam geregeld films met een gesprek of een debat na afloop. Op 22 februari komt filmmaker Sergei Loznitsa langs om te praten over zijn documentaire The Invasion, die over het dagelijks leven van Oekraïne in oorlogstijd gaat.

Ruim tien jaar geleden maakte Sergei Loznitsa (Donbass, Babi Yar. Context, State Funeral) met Maidan een documentaire over de protesten in 2013 op het Maidanplein in Kyiv tegen de corrupte president Viktor Janoekovitsj. Met lange statische shots filmde de maker de vele duizenden demonstranten die opstonden tegen de Russisch-gezinde regering. Zij wilden dat Oekraïne aansluiting zocht bij de Europese Unie.

Hoe het verderging is bekend. Janoekovitsj vluchtte naar Rusland, waarna Poetin in 2014 de Krim door verklede Russische soldaten liet bezetten. In de jaren erna steunde Rusland rebellerende Russisch-gezinde groepen in Oost-Oekraïne, gevolgd door de grootschalige invasie in 2022.

In de documentaire The Invasion observeert Loznitsa – beter gezegd: de cameramensen die de opnamen maakten – het dagelijks leven van een land in oorlog. De film, die opgebouwd is uit commentaarloze scènes, begint met een kwartier durende proloog van een rouwplechtigheid voor vier gesneuvelde soldaten.

Het zet de toon voor wat komen gaat: een film waarin de oorlog in alle aspecten van het alledaagse leven zichtbaar en voelbaar is. Zoals in de beelden van schoolkinderen in een schuilkelder, revaliderende soldaten met geamputeerde ledematen en een in puin geschoten flatgebouw, waarin reddingswerkers wanhopig naar overlevenden zoeken. De oorlogsellende is ook voelbaar op een bruiloft, waarop de bruidegom een legeruniform draagt. Hoe ziet de toekomst voor dit bruidspaar eruit?

Maar The Invasion laat ook zien dat angst, onzekerheid en verdriet strijdbaarheid niet in de weg staan. De film, waarvoor de opnamen over een periode van bijna twee jaar werden gemaakt, toont een moedig en weerbaar volk, dat zich zijn onafhankelijkheid niet laat afnemen. Na vertoning van The Invasion in de Balie is er een gesprek met Loznitsa. Daarbij zullen de laatste internationale ontwikkelingen ongetwijfeld aan de orde komen.

CinéDialoog The Invasion met Sergei Loznitsa | 22 februari 2025 | De Balie, Amsterdam