Filmsterren 2010
TOY STORY 3
Op de valreep van januari: het jaarlijstje der jaarlijstje. De door het jaar heen in de rubriek Filmsterren verzamelde meningen van de Nederlandse filmkritiek in twee handzame en overzichtelijke top-10 lijstjes, inclusief duiding.
Beste films
- toy story 3 — Lee Unkrich
- the hurt locker — Kathryn Bigelow
- un prophète — Jacques Audiard
- buried — Rodrigo Cortés
- weemoed en wildernis — Digna Sinke
- inferno — Serge Bromberg
- the fantastic mr. fox — Wes Anderson
- el secreto de sus ojos — Juan José Campanella
- another year — Mike Leigh
- the social network — David Fincher
lebanon — Samuel Maoz
lourdes — Jessica Hausner
Beste Nederlandse films
- weemoed en wildernis — Digna Sinke
- farewell — Ditteke Mensink
- het geheim — Joram Lürsen
- iep! — Ellen Smit
- lang en gelukkig — Pieter Kramer
- tirza — Rudolf van den Berg
- ru there — David Verbeek
- johan primero — Johan Kramer
- loft — Antoinette Beumer
- dik trom — Arne Toonen
Wie zegt dat filmcritici zuurpruimen zijn die alleen tevreden opveren bij deprimerende films? De best gewaardeerde film in de Filmkrant-rubriek Filmsterren was dit jaar toy story 3. De animatiefabriek Pixar staat bij Nederlandse filmcritici hoog aangeschreven, want toy story 3 is al de vierde film van deze studio die sinds 2000 in de top tien eindigde. Wel uniek in de geschiedenis van de Filmkrant is dat een animatiefilm de eerste plaats bereikte.
De animatielol kan niet op, want met fantastic mr. fox staat er nog een animatiefilm in de top tien. Is de animatiefilm volwassen geworden of worden filmcritici steeds kinderlijker? Als tegenwicht tegen de avonturen van Buzz Lightyear en een vos staat op de tweede plaats het heftige Irakdrama the hurt locker. De film zou aanvankelijk niet in Nederland worden uitgebracht, maar dat veranderde toen hij de grote kanshebber in de Oscarrace werd (de film won uiteindelijk zes Oscars).
Veel minder bekend is het Irakdrama buried, dat op de vierde plaats staat. In de meer dan claustrofobische film ontdekt een man als hij bijkomt na een aanslag dat hij levend is begraven. Niet onverwacht zijn de hoge noteringen voor el secreto de sus ojos (Oscar beste buitenlandse film) en de veelgeprezen oorlogsfilm lebanon. Minder voor de hand lag misschien de hoge plaats voor lourdes.
En dan is er weer de vaste waarde Mike Leigh. De filmmaker wil wel eens verongelijkt doen, maar daar heeft hij geen reden meer voor, want met another year is hij toegetreden tot het illustere gezelschap van regisseurs die vier keer de top tien haalden. Bij Robert Altman zal het bij vier keer blijven, maar Paul Thomas Anderson, Ethan en Joel Coen, Quentin Tarantino, Zhang Yimou, Tsai Ming-liang, Hou Hsiao-hsien en Steven Spielberg kunnen de achtervolging nog inzetten op Martin Scorsese (zes keer in de top tien) en de absolute koploper Woody Allen (acht keer).
Verrassend is de relatief lage notering voor the social network, die in veel landen door filmcritici tot beste film is uitgeroepen. Onder meer onze Vlaamse collega’s vonden dit jaar geen betere film.
Dat filmcritici van documentaires houden, blijkt ook nu weer, want er staan er twee in de top tien. Het prachtige inferno reconstrueert de productie van een mislukt meesterwerk van Henri-Georges Clouzot met Romy Schneider. In het imponerende weemoed en wildernis legt Digna Sinke een ontroerend verband tussen haar persoonlijke leven en de ontwikkeling van het natuurgebied Tiengemeten. Zegt het voort, zegt het voort: na vijf jaar weer een Nederlandse film in de top tien! Een verdwaalde zwaluw of een voorbode van een Nederlandse filmlente?
Jos van der Burg