Zwart water

Een moeder die de deur naar haar verleden dichtgooit en een fantasierijke dochter spelen de hoofdrol in de thriller Zwart water.

Een van de weinige raadsels die overblijven in Zwart water is het zwarte water dat soms uit de kraan stroomt. Of is dit alleen maar een verwijzing naar de Japanse griezelfilm Dark Water? Ook de aanzet van het verhaal vertoont wel enige overeenkomst, al vaart Elbert van Striens thriller over een echtpaar met het spreekwoordelijke lijk in de kast en een dochtertje dat gevoelig lijkt voor geesten verder een eigen koers.

In 1999 was Van Strien een van de ondertekenaars van het Manifest voor de Verbeelding, waarmee een groep jonge filmmakers zich tegen de al dan niet vermeende spruitjeslucht in de Nederlandse film keerde. Nu krijgt hij met zijn eerste bioscoopfilm de kans te bewijzen wat verbeeldingskracht vermag.

Met dit psychodrama met horrortrekjes begeeft hij zich op een terrein dat Nederlandse filmmakers niet vaak betreden. Hoewel Van Strien de schrikeffecten niet helemaal uit de weg gaat, kiest hij voor een serieuze toon waar langzaam een gevoel van onheil in sluipt. Met dank aan het fraaie camerawerk van Guido van Gennep met zijn langzame bewegingen, lage standpunten en onbehaaglijke leegtes op de pleinen van het Belgische stadje en in dat prachtige oude huis.

Kelder
Een Nederlands gezin (Barry Atsma, Hadewych Minis en de jonge Isabelle Stokkel) heeft daar na een wat merkwaardig afgewikkelde erfenis zijn intrek genomen. Het dochtertje moest afscheid nemen van haar beste vriendin en voelt zich door haar moeder in de steek gelaten. De vondst van moeders jeugddagboek maakt het er niet beter op, zeker niet wanneer ze in de kelder een vreemd meisje aantreft dat nog veel meer akelige dingen over haar moeder weet te vertellen.

De ware aard van deze verschijning laat Van Strien lang in het midden, al heeft hij de onvermijdelijke verrassende wending met onthullende feiten niet kunnen weerstaan. Toch krijgt je zo halverwege al het gevoel dat je snapt wat er aan de hand is, en daarmee wordt Zwart water gelijk een stuk minder intrigerend.

Het is een tragisch verhaal, dat zeker, maar omdat de personages nogal schematisch blijven, raakt het je tijdens het kijken minder dan waarschijnlijk de bedoeling was. Het was toch al niet goed te snappen waarom de vrouw zich zomaar liet overhalen te verhuizen naar een plek waar ze kippenvel van krijgt. Uiteindelijk ben je meer bezig met de manier waarop Van Strien in deze stijlvolle genreoefening – die heus nog wel even spannend wordt – omgaat met plot en dreigende suggesties, dan dat je werkelijk betrokken raakt bij de verborgen angsten van moeder en dochter.