This Boy’s Life

Uitstekende acteurs, een aangrijpend verhaal, nauwgezet vormgegeven: This boy’s life is een ouderwets degelijk gemaakte film. Het is een klassiek ‘coming of age’ drama, over een jongen die opgroeit onder miserabele omstandigheden, maar zich uiteindelijk ontworstelt aan zijn bekrompen milieu.

De opening van This boy’s life doet vreemd aan. Frank Sinatra op de radio, zo’n klassieke Amerikaanse slee uit de jaren vijftig die rustig door het adembenemende Monument Valley rijdt. Dit lijkt het typische begin van een road movie. Immers, wat is een road movie zonder fraaie shots van het woeste landschap van het westen van Amerika. Maar This boy’s life behoort tot een geheel ander genre, alhoewel de film net als de road movie over vrijheid gaat. This boy’s life is het waargebeurde verhaal — ‘a true story’ vermelden de credits — van schrijver Tobias Wolff, op wiens gelijknamige boek het scenario is gebaseerd. Het is de getuigenis van een jongen, die ondanks een ellendige jeugd toch nog wat maakt van zijn leven. Michael Caton-Jones (o.a. Scandal en Doc Hollywood) is een ouderwets degelijke regisseur. Zowel zijn thematiek als zijn manier van vertellen zijn klassiek te noemen.
Het verhaal draait rond Tobias (Leonardo DiCaprio) en zijn moeder Caroline (Ellen Barkin). Elke paar maanden verhuizen ze, op de vlucht voor Caroline’s jaloerse minnaars en woedende bazen. Dat kan natuurlijk niet eeuwig zo doorgaan en wanneer Caroline in Seattle een op het eerste gezicht goede huwelijkskandidaat ontmoet besluit ze de stap te wagen. Tobias, die zich ondertussen heeft ontwikkeld tot een vandalistische etterbak is echter beslist niet onder de indruk van zijn moeders vrijer Dwight (Robert De Niro, die na Night and the city en Mad dog and Glory ook hier weer in een ‘kleine’ film optreedt). Hij heeft dan ook goed de pest in, wanneer hij door zijn moeder met Dwight mee naar diens woonplaats Concrete gestuurd wordt.

Gemene blik
Concrete, die naam alleen al doet niet veel goeds vermoeden. Was de film tot nu toe luchtig, hier verandert de toon in onheilspellend. Dwight onderwerpt Tobias aan een autoritair regime. Aanvankelijk lijken zijn draconische maatregelen (padvinderij, een krantenwijk, gemillimeterd haar) slechts kleinburgelijk, maar nog niet eens zo heel slecht. Maar als Dwight eenmaal getrouwd is met Caroline, laat hij zijn masker vallen. De huwelijksnacht lijkt nog het meest op een verkrachting en de volgende ochtend is hij definitief veranderd in een gefrustreerde, achterbakse schoft. De vriendelijke goedzak is een akelige klootzak. De Niro doet het allemaal weer prachtig: overtuigend geeft hij gestalte aan het gespleten karakter van Dwight, met zijn rare maniertjes, plotseling woedeaanvallen en gemene blik in de ogen. Het is een lust om naar te kijken. In het laatste deel van de film zien we het steeds venijniger wordende gevecht tussen Dwight en Tobias. De laatste voelt zich meer en meer opgesloten en wordt in toenemende mate door zijn stiefvader getergd. Je voelt langzaam maar zeker de spanning stijgen. En nu eens niet een kunstmatige spanning met achtervolgingen, moord en doodslag, maar een werkelijk invoelbare, psychologisch onderbouwde spanning. Het is die oplopende spanning — die onvermijdelijk tot een uitbarsting moet komen — die de film onderhoudend maakt, maar het is het zorgvuldig uitgewerkte klassieke thema dat This boy’s life echt de moeite waard maakt. De zoon die langzaam maar onverbiddelijk in opstand komt tegen zijn (stief)vader, de benauwdheid van het dorp waar Tobias in op moet groeien, het gebrek aan vrienden, het is allemaal uiterst universeel en herkenbaar.

Weinig verrassingen
Technisch valt er niks op de film aan te merken. De produktie is tot in de puntjes verzorgd: de acteurs zijn voortreffelijk, het scenario klopt, de decors zijn allemaal even goed en de jaren vijftig sfeer is uitstekend getroffen. Aan de andere kant zitten er weinig onverwachte wendingen in het verhaal. Vanaf het begin is het eigenlijk duidelijk dat het conflict tussen Tobias en Dwight tot een hoogtepunt zal komen. En dat doet het dan ook op een vrij voorspelbare wijze. Tel daar nog het verplichte happy end bij op en je hebt een film, die met liefde en vakmanschap is gemaakt maar die ook heel weinig verrassingen bevat.

Jeroen van Bergeijk