Bellas mariposas

Salvatore Mereu volgt in het Felliniaanse Bellas mariposas een dag in het ellendige leven van de optimistische Caterina, die haar uitzichtloze bestaan op Sardinië wil ontvluchten.

Dat het werk van Fellini in vijftig jaar niets van zijn kracht en vitaliteit heeft verloren, mag blijken uit het feit dat het bijwoord ‘Feliniaans’ nog altijd vaak van stal gehaald kan worden. Voor Bellas mariposas bijvoorbeeld, de winnaar van de Big Screen Award publieksprijs op IFFR 2013, die dankzij die prijs nu door Amstel Film in de filmtheaters wordt gebracht.
Bellas mariposas toont één lange, landerige dag uit de levens van de ‘mooie vlinders’ uit de titel: de twaalfjarige Caterina (Sara Podda) en haar vriendin Luna (Maya Mulas) in de achterbuurten van Cagliari, de grootste stad op het eiland Sardinië. Regisseur/scenarist Salvatore Mereu behoudt veel van het plaatselijk dialect waarin auteur Sergio Atzeni zijn personages liet spreken voor zijn gelijknamige boek, dat aan de basis van de film ligt, onder meer in passages waarin Caterina de camera direct toespreekt. Opgewekt en energiek vertelt ze over haar ellendige leven. Ze spreekt tegelijk scherpzinnig over de uitzichtloze situatie en volstrekt naïef over haar ambitie hier als zangeres uit te ontsnappen. Haar vader is een nietsnut, haar oudere zus een hoertje, haar broers gewelddadige branieschoppers. En dan zal aan het eind van deze dag ook de schlemielige Gigi, de buurjongen waar ze een oogje op heeft, nog vermoord worden, zo vertelt ze onomwonden in de openingsscène.
De meanderende vertelling, de groteske bijfiguren, de waarzegster die in het slot van de film een hoofdrol speelt: allemaal Felliniaans. Maar Mereu gaat verder dan simpelweg de stijl van il maestro kopiëren. Hij is zelf afkomstig van Sardinië en verdiepte zich bovendien voor zijn documentaire Tajabone (2010) al in de wereld van de schooljeugd van Cagliari. Hij verwerkt die ervaringen in het scenario, maar weet aan dat felle realisme — meer dan in speelfilmdebuut Ballo a tre passi (2003) — een surrealistische en satirische lijn te koppelen.

Joost Broeren