Filmnieuws – 23 december 2015
Leegloop bij NVS
Acht producenten van voornamelijk ‘kleine’ arthousefilms hebben hun lidmaatschap opgezegd van de Nederlandse Vereniging voor Speelfilmproducenten. Het gaat om Augustus Film, Circe Films, Dutch Mountain Movies, Flinck Films, De Productie, SNG Film, Waterland Film en IJswater Films. De acht leden van de in totaal ongeveer dertig productiehuizen tellende vereniging hebben een brief gestuurd waarin zij zeggen niet tevreden te zijn met de mate van belangenbehartiging en de algemene communicatie binnen de vereniging. Ze worden ‘structureel te weinig geraadpleegd op belangrijke dossiers’ en ‘statutaire termijnen worden veronachtzaamd’. Bovendien is er volgens hen sprake van ‘een grote achterstand in de invoering van een beleidsvoorstel voor de middellange termijn waardoor er feitelijk geen werkbaar mandaat ligt voor het bestuur’. Op vijftien maart werd een nieuw bestuur gekozen tijdens een ledenvergadering die volgens directeur Hans van Brussel "opvallend goed bezocht" was, dat wil zeggen door zo’n 28 of 29 leden. Het nieuwe bestuur bestaat sindsdien uit San Fu Maltha (Fu Works, herkozen), Petra Goedings (Phanta Vision, herkozen), Joost de Vries (Lemming Film, herkozen), Klaas de Jong (2 Young Rights, nieuw bestuurslid) en Femke Wolting (Submarine, nieuw bestuurslid). Maar de acht producenten zien geen heil in deze bezetting. De opzeggers praten nog wel met het bestuur. Behalve de gebrekkige communicatie stoort het de acht dat artfilmproducenten "te weinig aandacht krijgen" terwijl voor grotere publieksfilms "harder wordt gelopen", aldus Marc Bary van IJswater. NVS-directeur Hans van Brussel ontkent dat en zegt dat "er al jaren iets wringt" tussen commerciële en arthouseproducenten. Hij hoopt de leden weer terug te kunnen krijgen. "Het is voor de hele branche slecht als er versplintering optreedt. De overheid heeft geen zin om telkens met diverse splinterpartijen om de tafel te zitten om weer nieuwe regelingen uit te denken. We zouden eerder méér allianties moeten smeden dan minder." Volgens Van Brussel moeten de kleine producenten vaker "over hun schaduw heen springen".
Gouden Idee: bommen op Rotterdam
‘Mei 1940: een handjevol mariniers hield vijf dagen lang stand tegen de Duitse overmacht.’ Aldus het gouden filmidee dat producent Paul Ruven per mail ontving. Het is de ultrakorte samenvatting van het boek De helden van de Willemsbrug van schrijver Wim Hornman, een geromantiseerde reconstructie van de strijd die Nederlandse mariniers voerden voorafgaand aan het bombardement van Rotterdam. Het is de eerste speelfilm over deze zwarte bladzijde in de Nederlandse geschiedenis. "Eindelijk is het mogelijk om een film te maken over dit onderwerp", juicht Ruven aan de telefoon. Dankzij digitale technieken en voortschrijdend technisch inzicht kan de stad Rotterdam met de computer worden nagebouwd en verwoest. Acteurs zullen dus voornamelijk voor blue screens moeten spelen. In 2015, als het 75 jaar geleden is dat de Rotterdamse binnenstad werd geruïneerd, moet de film in première gaan. Het budget van 6 miljoen euro moet nog worden gefinancierd. Ruven (auteur van Rijk door 1 zin: het gouden film-idee gaat ervan uit dat het een "hele grote" film gaat worden. "Ik word nu al bestookt met mails en telefoontjes van oudere Rotterdammers die blij zijn dat hun verhaal eindelijk wordt verfilmd; ze kunnen niet wachten." Het boek van de in 1996 overleden oud-journalist Hornman bevat gedetailleerde ooggetuigenverslagen in een verhaal dat Ruven als ’true fiction’ bestempelt. In 2013 moet worden begonnen met de opnames, sponsors zijn van harte welkom om zich te melden bij productiehuis Talent United. Het scenario wordt geschreven door Hugo Heinen, die eerder werkte aan onder meer De Zomer van `45, Pleidooi en Oud Geld. Het is nog niet bekend wie de film gaat regisseren. Wat de gage wordt van de inzender die het gouden idee bij Ruven aanleverde is ook nog niet bekend.
Pathé een monopolie?
Pathé verovert Nederland: met de overname van Minervabioscopen vorige maand komt het aantal bioscopen met het haantje op totaal 24. Dit begint toch wat naar monopolie te rieken? "Verre van!", reageert voorlichter Youry Bredewold van Pathé. Volgens Bredewold is het marktaandeel na de overname nog geen 44 procent. "Dat is echt niet veel, in landen als Zweden heeft één exploitant 95 procent van de bioscopen in handen." Pathé ontvangt jaarlijks ruim negen miljoen bezoekers, en met de samenvoeging van de Minervabioscopen worden dit jaar elf miljoen bezoekers verwacht. Of de filmliefhebbers in Alkmaar, Arnhem, Breda, Delft, Haarlem, Maastricht, Tilburg, Zwolle en Zaandam daarvan gauw wat merken, is onduidelijk. Volgens Bredewold wordt de ‘integratie’ van de twee bedrijven "zorgvuldig en verantwoord" uitgevoerd. Het knalgele logo in de provinciesteden zal dus nog even op zich laten wachten, en ook een uniforme programmering kan nog langer dan een jaar duren.
Kritische Iraanse filmmaker veroordeeld
Voor zijn kritiek op de gang van zaken tijdens en na de presidentsverkiezingen van vorig jaar is Iraanse filmmaker Mohammad Nourizad veroordeeld tot drieënhalf jaar gevangenisstraf. Nourizad is niet zo bekend als Jafar Panahi (die overigens nog steeds zonder aanklacht wordt vastgehouden in Teheran), hoewel Iraanse filmstudenten wel een protestpetitie hebben getekend. "Nourizad is overigens voorstander van het huidige bewind", vertelt de Nederlands-Iraanse journalist Sahand Sahebdivani "en is columnist voor de staatsgezinde propagandakrant Kayhan." In de gewraakte column opperde Nourizad dat het de opperste leider ayatollah Ali Khamenei zou sieren om excuses aan te bieden voor het bloedig neerslaan van de demonstraties. In december 2009 werd hij voor die opmerking gearresteerd en afgelopen maand veroordeeld tot gevangenisstraf, wegens ‘verspreiding van propaganda tegen het geestelijke establishment en belediging van de Iraanse leiders’.
LICHT naar Cannes
Behalve David Verbeeks r u there is ook de Nederlandse korte film licht van regisseur André Schreuders geselecteerd voor het Filmfestival van Cannes. De productie wordt vertoond in het bijprogramma Quinzaine des Realisateurs, een selectie waarvoor films van jonge talenten worden uitgekozen. Schreuders (42) is naar eigen zeggen op zijn website ‘filmmaker, filosoof en adviseur in de ruimtelijke ordening’ en bouwt sinds 2001 aan een oeuvre in film. Dat zijn tot nog toe vooral korte films, zowel documentair als fictie, naast de langere documentaire uit het hart van odessa die onder meer te zien was op het Utrechts filmfestival en IFFR. "Ik wil graag iets van mezelf op de wereld zetten", motiveert hij zijn autodidactische filmambities. "Film is daar toevallig de vorm van geworden. Ik merk dat veel dingen met woorden niet zijn over te brengen, beeld leent zich daar beter voor." De korte film licht verhaalt over een oudere, alleenstaande vrouw (Leny Breederveld) die een tocht onderneemt naar een klooster om daar te sterven. Onderweg heeft zij een paar bijzondere ontmoetingen. "De film is gebaseerd op het overlijden van mijn tante. Zij was alleen en had met een naburig klooster afgesproken om daar te mogen sterven. Ze was ongeneeslijk ziek en heeft daar geen eten of drinken meer geaccepteerd." De schoonheid en pijn van leven en sterven zijn thema’s die Schreuders aanspreken. "Ik heb ook een film gemaakt over bungeejumpen, dat is weer de ultieme ontkenning van het leven."
Duursma heeft een droom
‘Ik heb een droom’, begint filmliefhebber, oud-hoofdredacteur van de Filmkrant en NRC-redacteur Mark Duursma zijn brief aan de buurtbewoners rond de Rotterdamse Heemraadssingel. Het Evangelisch Centrum Europoort aan de Nieuwe Binnenweg is onderwerp van die droom. Duursma’s droom? De voormalige bioscoop uit 1919 in ere herstellen en een filmhuis met vier kleine zalen beginnen. Met de verhuizing van theater Lantaren/Venster naar de kop van Zuid en de aanstaande sluiting van Cinerama is de filmliefhebber in de Rotterdamse binnenstad straks volledig aangewezen op het aanbod in de Pathébioscoop. Een gapend gat resteert voor de liefhebber van arthouse, en dat is volgens Duursma een ‘grote vergissing’ van de gemeente. Toch vindt zijn plan voor het realiseren van een multifunctioneel filmtheater met debatten, concerten en café-restaurant een enthousiast onthaal bij de (deel)gemeente. Na de succesvolle aftrap van de Noorderbioscoop, waar naar verluidt bezoekers in lange rijen stonden te dringen voor toegang, heeft Duursma nog meer vertrouwen in de noodzaak van zijn ‘Cinema West’, zoals het theater moet heten. Wel een vreemde carrièreswitch voor de huidige adjunct-chef van NRC’s binnenlandredactie? "Ik wil me graag inzetten voor cultuur in Rotterdam", zegt Duursma, die al gesprekken voerde met een aantal filmhuisdirecteuren. Zijn grote voorbeeld is het Louis Hartloopercomplex, dat in Utrecht een positieve invloed heeft gehad op de buurt. Hoe anticyclisch het starten van een filmtheater met de toename van thuisbioscopen en dvd-releases ook lijkt, Duursma schat dat de behoefte aan collectief filmkijken blijft bestaan, zeker in combinatie met verwante evenementen. Voorlopig zal Cinema West vier keer per jaar op diverse plekken filmvertoningen organiseren, guerilla-style. De aftrap vond 23 april plaats in de voormalige HUBO aan de Nieuwe Binnenweg met het vertonen van west side story: dezelfde film die in 1962 werd gedraaid bij de opening van het oude Grand Theater, dat begin jaren tachtig zijn deuren sloot.
…en Wereldmuseum is een droom armer
Terwijl Duursma aan een filmdroom in Rotterdam bouwt, schort het Wereldmuseum in de havenstad die juist op. De plannen om een filmprogrammering aan te bieden in het museumtheater zijn voorlopig weer van de baan. Jankees Boer, die was aangetrokken om de filmprogramma’s te realiseren, rondt zijn werkzaamheden bij het museum af. Volgens voorlichter Marieke de Wolf is het momenteel niet mogelijk om een stevig filmprogramma neer te zetten. Daarnaast kwamen er te weinig bezoekers af op het aanbod. "We hadden te weinig geld om zowel de films aan te kopen als reclame te maken". De Wolf zegt dat het museum nog steeds "heel graag" films wil vertonen, maar dat niet halfslachtig wil aanpakken. Het programma dat nu staat, zal wel doorgang vinden. Wanneer het museum de filmvertoningen hervat is onduidelijk.
HELAASHEID wint hoofdprijs Istanbul
De boekverfilming de helaasheid der dingen van Felix van Groeningen heeft de Gouden Tulp in de wacht gesleept op het Filmfestival van Istanbul. De competitieprijs ter waarde van 10.000 euro werd in ontvangst genomen door acteurs Bert Haelvoet en Wouter Hendrickx. De Turkse distributeur ontvangt eenzelfde bedrag ter ondersteuning van de Turkse release van de film. Volgens de jury schetst de film "een hedendaags, ruw, energiek en waarheidsgetrouw beeld van hoe lastig het is om op te groeien". Helaas (…) zaten de acteurs door de IJslandse aswolk een poos vast in Istanbul voordat ze de overwinning konden vieren met de regisseur en de andere ‘nonkels’ uit de film. Eind mei wordt de helaasheid in Turkije uitgebracht. Vanaf augustus kunnen de Russen hun Belgische drinkebroers in actie zien in de Moskouse theaters.
Retrospectief Honigmann in Portugal
Documentairemaakster Heddy Honigmann wordt geëerd als een van de ‘Independent Heroes’ tijdens het filmfestival IndieLisboa in Lissabon. Het festival voor onafhankelijke film eert Honigmann met een retrospectief van haar werk. Naast de bekende documentaire titels zoals o amor natural (1996), crazy (1999), forever (2006) en el olvido (2008), bevat het programma ook een aantal speelfilms uit het begin van haar carrière. el olvido en forever werden op eerdere edities van IndieLisboa vertoond. forever won toen de Publieksprijs.
Gameverfilming goes Hollywood
Na een stortvloed van boekverfilmingen is het nu de beurt aan andere media om verfilmd te worden, moet regisseur Paul Verhoeven hebben gedacht. Verhoeven is bezig met het script voor een gameverfilming, maar heeft nog niet gezegd om welke game het gaat. In een interview met MTV hint de regisseur van onder meer zwartboek dat het gaat om een computergame die zich afspeelt in 1914 en doet denken aan Hitchcock en Indiana Jones.
Olga van Ditzhuijzen